«Κόβεται» η διαφήμιση ανθυγιεινών τροφών; Γ. Λεχουρίτης (ΙΝΚΑ): «Νέος εχθρός για τα παιδιά οι έμμεση διαφήμιση στα δίκτυα». Διαβάστε αναλυτικά το δημοσίευμα της Εφημερίδας “Συνείδηση” 

Μπορεί στην Ελλάδα ή στο τοπικό επίπεδο της Αιτωλοακαρνανίας να μην έχουμε ακόμη κάποια δράση για την προστασία των παιδιών από την διαφήμιση ανθυγιεινών προϊόντων, αλλά σε χώρες όπως η Γερμανία έχει «πέσει» ήδη η πρόταση να μην προβάλλονται σχετικές διαφημίσεις, που απευθύνονται σε παιδιά στην τηλεόραση, στο ραδιόφωνο και στο Διαδίκτυο. Μάλιστα έχει προταθεί η ώρα μεταξύ 6 και 11 μ. μ. με στόχο η απαγόρευση να πρέπει να ισχύει και για τους ανθρώπους με επιρροή στο YouTube ή στο TikΤok!

Αφίσες με έντονα χρώματα που διαφημίζουν γλυκά ή αλμυρά θα πρέπει και αυτές να απαγορεύονται στα σχολεία, στους παιδικούς σταθμούς και στις παιδικές χαρές στο μέλλον κι εδώ μπαίνει το ζήτημα τελικά τι ακριβώς προϊόντα πουλάνε τα διάφορα κυλικεία μέσα ή γύρω από τα σχολεία. Πάνω από όλα όμως είναι τα μηνύματα που δέχονται τα παιδιά στα διάφορα «δίκτυα» όπου βρίσκονται όλη μέρα.

Στην Ελλάδα, έχει υπολογιστεί ότι το 21% των παιδιών ηλικίας 4-6 ετών είναι υπέρβαρα ή παχύσαρκα, ποσοστό που αυξάνεται στο 38,5% στις ηλικίες 6 έως 10 ετών και στο 41% στα παιδιά ηλικίας 10-12 ετών. Κατά μέσον όρο στην Ευρώπη τα αντίστοιχα ποσοστά είναι 15%, 26,5% και 25% άρα το πρόβλημα είναι πολύ μεγάλο στην χώρα καθώς είμαστε πολύ πάνω από τους μέσους όρους. Τα πολύ χαμηλά ποσοστά μητρικού θηλασμού στη χώρα μας, η μεγάλη ποσότητα και η κακή ποιότητα της διατροφής, το φορτωμένο πρόγραμμα των παιδιών που τα αναγκάζει να «κόβουν» ώρες ύπνου και άσκησης και η ελληνική νοοτροπία που συνδέει την έκφραση της αγάπης με την προσφορά μεγάλης ποσότητας φαγητού, καθώς και τις γιορτές, με την κατανάλωση γλυκών, είναι σύμφωνα με τους ειδικούς μεταξύ των παραγόντων που «παχαίνουν» τα Ελληνόπουλα. Η χώρα μας είναι πρώτη στην ΕΕ στην παιδική παχυσαρκία, και στις πρώτες θέσεις και στην παχυσαρκία των ενηλίκων.

Σύμφωνα με τον επικεφαλής του Ινστιτούτου Καταναλωτή Γιώργο Λεχουρίτη– ο οποίος έχει την βάση του στο Αγρίνιο- ο νέος και πιο ύπουλος εχθρός για τα παιδιά και το τι καταναλώνουν(όχι μόνο για την ανθυγιεινή διατροφή) είναι η έμμεση διαφήμιση που γίνεται στα δίκτυα: «Πλέον ο οποιοσδήποτε «ινφλουένσερ» ή youtuber μπορεί να μιλάει για ό, τι άσχετο θέλει και ταυτόχρονα να προβάλει ένα προϊόν, συνήθως φαγητό, από το οποίο πληρώνεται «μαύρα» για διαφήμιση. Πρέπει να μπει ένα όριο και πλέον δεν γίνεται με ημίμετρα. Επιβάλλεται ή άμεση απαγόρευση προϊόντων που μπορεί να επηρεάσουν παιδιά από παντού, ΜΜΕ και κάθε είδους πλατφόρμα. Όσο κι αν ακούγεται ισοπεδωτικό, δεν υπάρχει άλλη λύση, τα παιδιά είναι εκτεθειμένα σε επίκτητες καταστροφικές συνήθειες», τονίζει ο κ. Λεχουρίτης ο οποίος υπενθυμίζει ότι πρόκειται για παλιά ιστορία. «Εμείς, ως ΙΝΚΑ, έχουμε κάνει δεκάδες αναφορές κι έχουμε ζητήσει εδώ και χρόνια από τον ΕΦΕΤ την απαγόρευση της παιδικής διαφήμισης συνολικά. Δεν είχαμε ανταπόκριση, έχουμε μείνει ακόμη στις απαγορεύσεις ωρών. Πλέον δεν αρκεί κάτι τέτοιο, χρειάζονται γενναίες αποφάσεις γιατί τα παιδιά μας είναι από τα πιο εκτεθειμένα σε χρόνιες ασθένειες μέσα στην Ευρώπη. Η Ε.Ε. πρέπει να αναλάβει πρωτοβουλίες άμεσα», καταλήγει ο πρόεδρος του ΙΝΚΑ.

Η τακτική της διαφήμισης στα παιδιά

Αθέμιτη διαφήμιση, είναι αυτή που κρίνεται αντίθετη προς τις απαιτήσεις της επαγγελματικής ευσυνειδησίας και στρεβλώνει ουσιωδώς ή ενδέχεται να στρεβλώσει ουσιωδώς την οικονομική συμπεριφορά του μέσου καταναλωτή. Είδος αθέμιτης διαφήμισης είναι η παραπλανητική διαφήμιση, η οποία περιλαμβάνει εσφαλμένες πληροφορίες και είναι συνεπώς αναληθής ή όταν, με οποιονδήποτε τρόπο, συμπεριλαμβανομένης της συνολικής παρουσίασής της, παραπλανά ή ενδέχεται να παραπλανήσει το μέσο καταναλωτή. Κάτι τέτοιο αφορά απολύτως τα φαγητά που διαφημίζονται και αφορούν στα παιδιά πρωτίστως.

Οι διαφημίσεις που απευθύνονται στο παιδί εκμεταλλεύονται συχνά κατά αθέμιτο τρόπο:

α) την άγνοια, την απειρία και την αδυναμία κριτικού ελέγχου του παιδιού

β) το γεγονός ότι συχνά αδυνατεί να διακρίνει ( ιδίως στην νηπιακή και την πρώτη παιδική ηλικία) τα όρια μεταξύ του πραγματικού και της φαντασίας. Χρησιμοποιούν, δε, τις εξής τεχνικές:

-Δημιουργούν ή δίνουν έμφαση σε αρνητικές αξίες, όπως την φιλαρέσκεια και την ματαιοδοξία.

-Διεγείρουν επιθυμίες που δεν θα είχαν προτεραιότητα, αν δεν υπήρχε η συγκεκριμένη διαφήμιση.

-Διαστρεβλώνουν την αλήθεια, υπερβάλλουν και εξαπατούν τα παιδιά σχετικά με το προϊόν.

-Παρουσιάζουν φανταστικές καταστάσεις, όπου το παιδί έχει υπερφυσικές δυνατότητες.

Υπερβάλλουν σε ότι αφορά τα οφέλη του προϊόντος, όπως για παράδειγμα στην υγεία ή στο μέγεθος, αν πρόκειται για φαγώσιμο.

-Προωθούν στην αγορά προϊόντα όχι για την αξία τους, αλλά για κάποιο παρελκόμενο όφελος, ή απόκτημα, όπως παιχνίδι μέσα σε τρόφιμο.

Έτσι δημιουργούν σύγχυση στα παιδιά, γιατί τους παρουσιάζουν στοιχεία που έρχονται σε αντίθεση με τις γονικές αξίες και την οικογενειακή πραγματικότητα και αυξάνονται οι καταναλωτικές τους δαπάνες. Σύμφωνα με έρευνες τα παιδιά της προσχολικής ηλικίας αναδεικνύουν  τις διαφημίσεις ως την αγαπημένη τους τηλεοπτική εκπομπή, ενώ συχνά υιοθετούν και τα διαφημιστικά μελωδικά δίστιχα ως παιδικά τραγούδια.

Γιάννης Συμψηρής – Εφημερίδα “Συνείδηση”

sinidisi.gr