Όπως όλα τα πράγματα στη ζωή, υλικά και μη, όταν τα χρησιμοποιούμε με μέτρο, όπως μας «δίδαξαν» οι αρχαίοι Έλληνες, τότε δεν παρουσιάζεται πρόβλημα. Όταν, όμως, το μέτρο δεν υπάρχει και αντικαθίσταται από την υπέρμετρη χρήση και τον εθισμό, τότε οι επιδράσεις από αυτό είναι μόνο αρνητικές.
Το facebook, ως ένα μέσο κοινωνικής δικτύωσης, σχεδιάστηκε για να μας φέρνει πιο κοντά μέσω της ψηφιακής επικοινωνίας. Έχει πάρει μεγάλες εκτάσεις, καθώς μικροί και μεγάλοι έχουν και χειρίζονται το δικό τους προφίλ και αποτελεί, πλέον, μέρος της καθημερινότητάς μας. Πώς, όμως, μας φέρνει πιο κοντά το facebook; Είναι παράδοξο πως μέσω του facebook δείχνουμε δημοσίως, πόσο κοινωνικοί και δημοφιλείς είμαστε, ενώ στην πραγματικότητα αποτελεί ένα μέσο αποξένωσης των ανθρώπων και συντροφιά των μοναχικών. Και αυτό, διότι ένα άτομο που όντως περνάει καλά κι είναι πολυάσχολο δεν έχει την ανάγκη ούτε το χρόνο να ασχοληθεί με το facebook. Θα μου πείτε πως, χάρη στο facebook μου δίνεται η δυνατότητα να συνομιλώ (να κάνω chat) με τους φίλους μου. Γιατί να κάνεις «chat» στο facebook και να μην πας μια βόλτα με τους φίλους σου; Είναι σίγουρο πως θα ευχαριστηθείς πολύ περισσότερο μία βόλτα και μία συζήτηση κοιτώντας στα μάτια τον συνομιλητή σου από το να κοιτάς μια οθόνη και τη φωτογραφία προφίλ του. Το μόνο επιχείρημα, για να έχεις facebook και να συνομιλείς από εκεί, είναι, όταν το αγαπημένο σου πρόσωπο είναι μακριά, σε άλλη πόλη ή και σε άλλη χώρα. Διαφορετικά, όταν δύο άτομα βρίσκονται στην ίδια πόλη και συνομιλούν από το facebook, αντί να έρχονται πιο κοντά, όπως νομίζουν, δημιουργούν μόνοι τους την απόσταση, μια ψηφιακή απόσταση. Η εξέλιξη της τεχνολογίας, λοιπόν, μας «χωρίζει» όλο και περισσότερο, και το χειρότερο είναι ότι δεν το αντιλαμβανόμαστε.
«Φοβάμαι την ημέρα που η τεχνολογία θα ξεπεράσει την ανθρώπινη επαφή… Ο κόσμος θα αποκτήσει μια ολόκληρη γενιά ηλιθίων» είχε δηλώσει ο Albert Einstein. Πόσο επίκαιρη είναι αυτή η άποψη όταν βλέπεις φίλους ή ακόμη και ζευγάρια να είναι έξω μαζί για καφέ και αντί να συζητούν, να σερφάρουν στο διαδίκτυο από το κινητό τους; Πόσο παράλογο είναι να βγαίνεις έξω με κάποιον/α και ν’ ασχολείσαι με το facebook που θα μπορούσες να το κάνεις κι από το σπίτι σου;
Παράλογο, όμως, είναι και να δηλώνεις στο facebook το πού βρίσκεσαι και με ποιους. Το λεγόμενο «check-in», το οποίο σου «στερεί» το δικαίωμα της ελευθερίας σου, το δικαίωμα της προσωπικής σου ζωής. Όμως, δεν είναι υποχρεωτικό. Τότε, γιατί είναι τόσο σύνηθες και «της μόδας» να δημοσιοποιείς σε 300 άτομα, το λιγότερο, το πού βρίσκεσαι, τί κάνεις, πώς περνάς και με ποιούς;
Εάν, υπήρχε νόμος όπου θα υποχρέωνε τους πολίτες να δημοσιεύουν την ακριβή τοποθεσία τους, όταν βρίσκονται εκτός σπιτιού, είναι σίγουρο πως δεν θα το δεχόταν κανένας. Ο κόσμος θα επαναστατούσε και θα διαδήλωνε κρατώντας μεγάλα πανό, στα οποία θα γράφονταν συνθήματα για την καταπάτηση της ελευθερίας τους, η οποία είναι το πολυτιμότερο αγαθό όλων.
Γίνεται, όμως, γιατί είμαστε εγκλωβισμένοι σε μία αόρατη φυλακή. Στη φυλακή της μόδας (=τρόπου ζωής), της παγκοσμιοποίησης και της μαζοποίησης, όπου η διαφορετικότητα δεν χωράει. Μόνο εάν είσαι μοδάτος και «ίδιος», είσαι και αποδεκτός από την πλειοψηφία, με αποτέλεσμα να κάνεις πράγματα όχι από προσωπική επιλογή, αλλά από άκριτη αποδοχή. Διανύουμε την εποχή του «φαίνεσθαι» και μόνο, κι όχι του αληθινού «είναι». Η συνεχής αγωνία των περισσοτέρων είναι η αντίληψη των άλλων για τους ίδιους. Με αποτέλεσμα, να χάνεται η ταυτότητα κι η διαφορετικότητά μας. Ζούμε για την καλή «εικόνα» μας προς τους άλλους και μέσω του facebook δημιουργούμε μια ψεύτικη κι αψεγάδιαστη εικόνα του εαυτού μας, με σκοπό να προκαλέσουμε το φθόνο του άλλου για την προσωπική μας ικανοποίηση…
Δημοσιοποιούμε οικειοθελώς τα προσωπικά δεδομένα και τις στιγμές μας έχοντας την ψευδαίσθηση πως, με αυτόν τον τρόπο, γινόμαστε το επίκεντρο του δικού μας περίγυρου. Αλλά με την κάθε δημοσιοποίηση μας γινόμαστε όλο και πιο αρεστοί ή συμβάλλουμε στην αρνητική κριτική για τη ζωή μας από τρίτους; Είμαστε ελεύθεροι ή οικειοθελώς φυλακισμένοι;
Εάν αναλογιστούμε κατά πόσο η καθημερινότητα κι οι ενέργειές μας βασίζονται σ’ ένα ευρύτερο κοινώς αποδεκτό πρότυπο, στο οποίο δεν χωράει η διαφορετικότητα, με φόβο θα συμπεραίναμε πως στην ουσία δεν είμαστε ελεύθεροι.
Με σεβασμό,
Δήμητρα Μπόκα,
φοιτήτρια «Επικοινωνίας και Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης» στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
ΠΗΓΗ: AGRINIOVOICE.GR
