Στη διασύνδεση των ταμειακών μηχανών – φορολογικών μηχανισμών με τα 836.000 POS προχωράει η ΑΑΔΕ από τον Ιανουάριο του 2023.

Σύμφωνα με τον σχεδιασμό, οι επιχειρήσεις έχουν υποχρέωση να έχουν διασυνδέσει τις ταμειακές μηχανές με τα POS τους από την 1.1.2023, ενώ όπως σημειώνουν από τη φορολογική διοίκηση, η υποχρέωση διασύνδεσης με τα POS ισχύει καθολικά στην επικράτεια για όλες τις επιχειρήσεις που χρησιμοποιούν ταμειακές και φορολογικούς μηχανισμούς για την έκδοση παραστατικών λιανικής.

Παράλληλα, όλες οι επιχειρήσεις που χρησιμοποιούν φορολογικούς μηχανισμούς θα πρέπει να διαβιβάζουν τα στοιχεία τους στην εφορία εντός της ημέρας. Η εξέλιξη αυτή θα δώσει τη δυνατότητα στη φορολογική διοίκηση να γνωρίζει σε πραγματικό χρόνο (live) το πότε πραγματοποιήθηκε μία συναλλαγή.

Ουσιαστικά, αυτή τη στιγμή η εφορία έχει την πληροφορία για τις αποδείξεις που εκδίδονται μέσω φορολογικών μηχανισμών όταν η συναλλαγή γίνεται με μετρητά, αλλά δεν υπάρχει η πληροφορία για τις συναλλαγές που γίνονται με κάρτες. Ηδη πάντως οι κλάδοι που είναι πολύ ψηλά στη φοροδιαφυγή έχουν ξεκινήσει και αποστέλλουν τα στοιχεία των αποδείξεων στην ΑΑΔΕ.

Συγκεκριμένα, στην παρούσα φάση οι επιχειρήσεις εστίασης οι οποίες διαθέτουν 110.000 ταμειακές στέλνουν στοιχεία αποδείξεων κάθε 3 ώρες, τα πρατήρια υγρών καυσίμων που διαθέτουν 13.500 ταμειακές κάθε 1 ώρα. Μάλιστα, τα πρατήρια καυσίμων στα στοιχεία που αποστέλλουν αναγράφεται η ποσότητα και το είδος καυσίμου, στοιχεία που διευκολύνουν το υπουργείο Οικονομικών να γνωρίζει τις καταναλώσεις καυσίμων και να σχεδιάζει την πολιτική του στη δύσκολη αυτή συγκυρία. Οι υπόλοιπες επιχειρήσεις στέλνουν τα στοιχεία ανά 24ωρο, με την έκδοση της ημερήσιας συγκεντρωτικής κίνησης (το γνωστό «Ζ»). Στόχος της ΑΑΔΕ, σε συνεργασία με τη Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων, είναι η διαβίβαση να γίνεται ανά 10 με 15 λεπτά. Σημειώνεται ότι στις επιχειρήσεις που μπαίνουν στο μικροσκόπιο των ελεγκτών η ΑΑΔΕ έχει τη δυνατότητα να μειώνει ακόμα περισσότερο τη συχνότητα διαβίβασης των αποδείξεων.

Oπως αναφέρει στην «Κ» ο διοικητής της ΑΑΔΕ Γ. Πιτσιλής: «Από κοινού με το υπουργείο Οικονομικών δημιουργούμε ένα νομοθετικό, κανονιστικό και, ταυτόχρονα, ένα ψηφιακό επιχειρησιακό περιβάλλον, που επιτρέπει τον έλεγχο των συναλλαγών σε πραγματικό χρόνο. Συμπληρώνοντας το έργο των ηλεκτρονικών βιβλίων, myDATA, η διασύνδεση ταμειακών μηχανών και POS είναι ένα ακόμη βήμα προστασίας των συνεπών επιχειρήσεων και διασφάλισης, ότι οι φόροι που καταβάλλουν οι πολίτες στις συναλλαγές τους πηγαίνουν εκεί που πρέπει και που χρειάζεται».

Σημειώνεται ότι σύντομα το οικονομικό επιτελείο και η ΑΑΔΕ θα καταθέσουν στη Βουλή νομοθετική διάταξη που θα προβλέπει πρόστιμα και κυρώσεις για όσους δεν διαβιβάζουν τα στοιχεία των αποδείξεων εντός του χρονικού πλαισίου που ισχύει για κάθε κλάδο.

Οι νέες διαδικασίες αναμένεται να περιορίσουν σημαντικά τη φοροδιαφυγή που συντελείται, ενώ ταυτόχρονα θα γνωρίζει, σε σημαντικό βαθμό, τον ΦΠΑ που πρέπει να εισπράξει καθώς και τον τζίρο κάθε επιχείρησης. Μάλιστα, με τα νέα συστήματα που ενεργοποιούνται σε λίγους μήνες, η ΑΑΔΕ θα μπορεί να εξάγει στατιστικά στοιχεία που αφορούν τον τζίρο κάθε κλάδου της ελληνικής οικονομίας. Τα στοιχεία αυτά θα βοηθήσουν τις ελεγκτικές υπηρεσίες να σχεδιάσουν τους ελέγχους. Δηλαδή, στην περίπτωση που κάποια επιχείρηση δηλώνει εισοδήματα ή ο ΦΠΑ που αποδίδει είναι μικρότερος του μέσου όρου του κλάδου θα ελέγχεται για να διαπιστωθεί τυχόν φοροδιαφυγή.

Η διασύνδεση των ταμειακών μηχανών με τα POS από τις αρχές του 2023 εκτιμάται ότι θα περιορίσει τις δυνατότητες φοροδιαφυγής και τις απώλειες στον ΦΠΑ. Οι ελεγκτές έχουν διαπιστώσει ότι πολλές επιχειρήσεις στις συναλλαγές που έχουν με πελάτες τους με πιστωτικές ή χρεωστικές κάρτες δεν εκδίδουν την απόδειξη λιανικής. Ενώ δηλαδή το POS δέχεται τη συναλλαγή, ο καταστηματάρχης είτε δεν κόβει καθόλου απόδειξη είτε εκδίδει απόδειξη μικρότερης αξίας. Παράλληλα, με τη νέα διαδικασία μπαίνει τέλος στις «μαϊμού» ταμειακές μηχανές καθώς όλες θα διασυνδεθούν με τα POS.

Τέλος στα κόλπα φοροδιαφυγής με τις ηλεκτρονικές πληρωμές και τις «μαϊμού» ταμειακές.

Το υποχρεωτικό πρωτόκολλο επικοινωνίας μεταξύ ταμειακών και POS επιβάλλει την έκδοση της απόδειξης, όταν η πληρωμή γίνεται με χρήση κάρτας. Το POS δεν θα μπορεί να κάνει «ελεύθερη» είσπραξη, αλλά θα πρέπει να λάβει εντολή από την ταμειακή, με βάση συγκεκριμένη απόδειξη. Ετσι αντιμετωπίζεται το φαινόμενο πληρωμών σε POS χωρίς την έκδοση απόδειξης ή με δελτίο παραγγελίας, τονίζουν από την ΑΑΔΕ.

Η διαδικασία

Παρακάτω παρουσιάζουμε τα βήματα διεκπεραίωσης των πληρωμών με πλαστικό χρήμα από τις αρχές του έτους με τη διασύνδεση των φορολογικών ηλεκτρονικών μηχανισμών (ΦΗΜ) με τα τερματικά αποδοχής καρτών πληρωμών (EFT POS):

1. H συναλλαγή ξεκινάει από τον φορολογικό ηλεκτρονικό μηχανισμό (ΦΗΜ), δηλαδή τις σύγχρονες ταμειακές μηχανές για τις συναλλαγές λιανικής. Ο χειριστής (υπάλληλος ή καταστηματάρχης) επιλέγει «πληρωμή με κάρτα» και ο ΦΗΜ στέλνει σχετικό αίτημα στο σύστημα πληρωμών με κάρτες EFT/POS.

2. Το σύστημα EFT/POS επιβεβαιώνει αυτόματα στον φορολογικό μηχανισμό τη λήψη του αιτήματος, θέτοντάς τον σε αναμονή του αποτελέσματος.

3. Το POS συνδέεται στον πάροχο υπηρεσιών πληρωμών (τράπεζα ή αντίστοιχη υπηρεσία πληρωμών) και λαμβάνει πληροφορία αν υπήρξε (α) online έγκριση ή (β) offline έγκριση ή (γ) απόρριψη offline ή (δ) διακοπή της συναλλαγής.

4. Το σύστημα EFT/POS αποκρίνεται στον ΦΗΜ με το τελικό αποτέλεσμα: απόρριψη ή έγκριση. Ταυτόχρονα με την έγκριση, στέλνει και τα βασικά στοιχεία της συναλλαγής (όπως αριθμό συναλλαγής, κωδικό έγκρισης κ.λπ.) αλλά και δεδομένα για εκτύπωση της απόδειξης από τον ΦΗΜ, εφόσον αυτός το υποστηρίζει.

5. Ο φορολογικός μηχανισμός – ΦΗΜ επιβεβαιώνει τη λήψη του τελικού αποτελέσματος. Σε περίπτωση που η επιβεβαίωση αυτή, για οποιοδήποτε λόγο, δεν τεκμηριωθεί από το σύστημα EFT/POS, τότε το EFT/ POS δημιουργεί σχετική σήμανση για τη μη διεκπεραίωση της συναλλαγής από τον φορολογικό μηχανισμό.

Επέκταση POS σε όλη την αγορά

Την επέκταση των POS στο σύνολο της οικονομικής δραστηριότητας σχεδιάζει το οικονομικό επιτελείο. Στόχος, όπως σημειώνουν από το υπουργείο Οικονομικών, είναι ο περιορισμός της φοροδιαφυγής μέσω της αύξησης των ηλεκτρονικών συναλλαγών και η δημιουργία κουλτούρας πληρωμών αντίστοιχης με αυτή στις χώρες της Ε.Ε., όπου σε πολύ μεγάλο ποσοστό οι πολίτες χρησιμοποιούν κάρτες για το σύνολο σχεδόν των συναλλαγών τους.
Και η αλήθεια είναι ότι τη στιγμή που η κυβέρνηση παρέχει κίνητρα στους πολίτες προκειμένου να πληρώνουν με κάρτα, για παράδειγμα τα περισσότερα ταξί δεν διαθέτουν POS καθώς δεν είναι υποχρεωτικό. Στο πλαίσιο αυτό, θα επανεξετασθούν όλοι οι κλάδοι που είναι εκτός του συστήματος POS και θα εκδοθούν οι σχετικές αποφάσεις επέκτασης του μέτρου της υποχρεωτικότητας. Στη σχετική λίστα με όσους είναι ενταγμένοι στα POS περιλαμβάνονται περισσότερες από 110 επαγγελματικές δραστηριότητες, ενώ με την υποχρεωτική εγκατάσταση POS θα συμπεριληφθεί το σύνολο των δραστηριοτήτων. Σήμερα δεν έχουν υποχρέωση POS τα θέατρα, οι κινηματογράφοι, τα ταξί, τα περίπτερα και διάφορες άλλες κατηγορίες ελεύθερων επαγγελματιών.

Οι συμφωνίες με ηλεκτρονικές πλατφόρμες αλλά και τα στοιχεία που θα αντλεί η φορολογική διοίκηση από τους κλάδους της οικονομίας αναμένεται να οδηγήσουν και στον περιορισμό της φοροδιαφυγής και των συναλλαγών χωρίς απόδειξη. Ηδη το προηγούμενο διάστημα η ΑΑΔΕ εντόπισε, με τη βοήθεια των στοιχείων που αποστέλλουν οι πλατφόρμες delivery στην ΑΑΔΕ, επιχειρήσεις εστίασης που απέκρυψαν εισοδήματα ύψους 5,2 εκατ. ευρώ και κατ’ επέκταση του ΦΠΑ. Παράλληλα, έχουν εντοπισθεί επιχειρήσεις στον χώρο του τουρισμού που δεν δήλωσαν τα εισοδήματα από βραχυχρόνιες μισθώσεις.

Πρόκειται για περιπτώσεις κατά τις οποίες οι συγκεκριμένες επιχειρήσεις δεν εξέδωσαν αποδείξεις για περισσότερα από 500 πακέτα διαμονής τα οποία είχαν κλειστεί μέσω των γνωστών πλατφορμών βραχυχρόνιας μίσθωσης. Οι ελεγκτές της ΑΑΔΕ, χρησιμοποιώντας ειδικό λογισμικό, εντόπισαν τις ύποπτες επιχειρήσεις και διασταύρωσαν τις κρατήσεις από τις πλατφόρμες με τις αποδείξεις που εξέδωσαν, επιβάλλοντας και πρόστιμα που προβλέπει η νομοθεσία.

Επίσης, σε όσες περιπτώσεις επιχειρήσεων εμφανίζεται σημαντική μείωση των εσόδων και συγκεκριμένα κάτω από τον μέσο όρο του κλάδου, η ΑΑΔΕ θα ενεργοποιεί τον ελεγκτικό μηχανισμό διενεργώντας ελέγχους σε βάθος πενταετίας.

Προκόπης Χατζηνικολάου - kathimerini