Με την Γεωργία Τριανταφύλλου έχουμε ξαναμιλήσει στο παρελθόν (δείτε εδώ) για την ενασχολησή της με την μουσική και την όπερα. Τώρα έχουμε την ευκαιρία να μιλήσουμε για μια άλλη πτυχή των δραστηριοτήτων της η οποία είναι η συγγραφή. Με αφορμή την έκδοση της ποιητικής της συλλογής "Φάσμα ψυχής" που παρουσιάστηκε πρόσφατα επίσημα στον θερινό κιν/φο ΕΛΛΗΝΙΣ στο Αγρίνιο, η Χρύσα Σπαή συναντήθηκε μαζί της στον φιλόξενο χώρο του Marpessa Hotel και μίλησαν αυτή την φορά κυρίως για λογοτεχνία.
Τι είναι η γραφή για σένα Γεωργία ή καλύτερα η συγγραφή;
Εγώ θα χωρίσω την γραφή σε δύο είδη, μουσική γραφή και γραφή κειμένων, δηλαδή ποιημάτων. Έτσι έχουμε και τις δύο ποιητικές μου συλλογές, ήδη δημοσιευμένες από την ΑΝΕΜΟΣ Εκδοτική. Η μουσική γραφή εκφράζει πράγματα που με τον λόγο καλώς η κακώς δεν μπορώ να τα εκφράσω. Οπότε επιλέγω το μουσικό φαινόμενο, τους μουσικούς συνδυασμούς ώστε να δείξω τα καλώς και τα κακώς κείμενα του κόσμου που ζώ. Είναι για μένα μια ανάσα ζωής. Η γραφή κειμένων στην συγκεκριμένη περίοδο ήταν ζωτικής σημασίας για μένα διότι ήμουν κλεισμένη μέσα σε ένα χώρο όντας έγκυος στο δεύτερο παιδάκι μου. Δεν μπορούσα να βγω έξω δυστυχώς και έτσι μου βγήκε μια άλλη πλευρά του εαυτού μου να ερευνήσω κυρίως, αλλά φαντάζομαι και άλλου κόσμου ο οποίος πέρασε μια δύσκολη περίοδο με την πανδημία και με όλες αυτές τις συγκυρίες. Έτσι είδα κάποιους προβληματισμούς που είχα και εγώ και έκανα μια ψυχική διείσδυση θα έλεγα. Έτσι προέκυψε το «Φάσμα ψυχής» και μετά την γέννα του δεύτερου υπέροχου παιδιού μου προέκυψε η δεύτερη συλλογή μου που αναφέρεται στην μάνα.
Η ζωή είναι μια περιπέτεια που μοιάζει με εκείνη του Οδυσσέα (Όμηρος);
Ακριβώς. Η Οδύσσεια είναι από τα αγαπημένα μου έργα. Ο Όμηρος είναι ένας εξαιρετικός συγγραφέας, αλληγορικός και θα ήταν καλό να τον έχουμε ως γνώμονα στην ζωή μας. Η ζωή από μόνη της είναι μια περιπέτεια, από την ώρα που γεννιέσαι παίρνεις την πρώτη αναπνοή και πονάς. Βιώνεις πόνο στη ζωή σου ούτως η άλλως σε κάθε έκφανσή της. Αλλά δεν είναι η ζωή δομημένη πάνω στον πόνο πεσιμιστικά αλλά και μυστικά. Διότι αναζητάς αυτά που σε κάνουν να αισθάνεσαι ψυχικά ήρεμος, γαλήνιος, ευτυχής. Όμως στην ζωή υπάρχουν και πρέπει να υπάρχουν και οι μεταπτώσεις, διότι καταλαβαίνεις τις διαφορές, καταλαβαίνεις τι ψάχνεις, καταλαβαίνεις τι ζητάς. Χωρίς τις μεταπτώσεις η ζωή θα ήταν μονότονη και δεν θα είχες την ευκαιρία της επιλογής.
Ψάχνοντας που μπορούμε να ανακαλύψουμε το φώς της ψυχής; (Φλόγα και προσωπικός αγώνας) καταλαβαίνεις τι ψάχνεις, τι ζητάς σε αυτή τη ζωή.
Το φώς της ψυχής το ανακαλύπτεις όταν βάζεις μεγαλόπνοους στόχους διότι καταλαβαίνεις τις διαφορές. Από μικρή έκανα όνειρα για το τι θα κάνω όταν μεγαλώσω. Διάλεγα πράγματα, άλλαζα γνώμες. Όμως μεγαλώνοντας είδα ότι ήθελα να κάνω αυτό που ήμουνα εκείνη την στιγμή. Μου άρεσε πάρα πολύ να εκφράζομαι. Για αυτό έγινα να γίνω μουσικολόγος. Πιστεύω ότι σε κάθε περίοδο στην ζωή μας έχουμε την ανάγκη να εκφραστούμε. Αυτή την ανάγκη είχα και εγώ και έτσι δεν μπορούσα να ασχοληθώ με κάτι μη δημιουργικό. Επειδή στην ζωή μου έκανα πολλές μετακομίσεις για πολλούς και διάφορους λόγους, γνωρίζοντας έτσι και πολλούς διαφορετικούς ανθρώπους. Ο μουσικολόγος είναι μια προσωπικότητα που μπορεί να προσαρμοστεί οπουδήποτε κι αν βρίσκεται, γιατί πάντοτε υπάρχει κόσμος, που μπορεί να τον ακούσει. Το μουσικό φαινόμενο το έχουμε όλοι ανάγκη γιατί μέσα από αυτό μπορούν να ειπωθούν πράγματα που δεν μπορούν να ειπωθούν με άλλο τρόπο. Ο λόγος είναι περιορισμένος στην καθημερινή μας ζωή. θέλουμε να εκφραστούμε, μερικές φορές πνιγόμαστε μερικές φορές νοιώθουμε αυτή την φωτιά μέσα μας να πούμε κάτι έντονο αλλά δεν μπορούμε να το πούμε με άλλο τρόπο πάρα μόνο μέσα από την μουσική, τα εικαστικά, ή με κάποια άλλη μορφή τέχνης. Αυτός είναι και ο λόγος ύπαρξης της τέχνης, δηλ. να εκφράζει ο άνθρωπος πράγματα που δεν μπορούσε να τα εκφράσει αλλιώς.
Τι είναι ο θάνατος για ένα συγγραφέα και τι ζωή;
Κατ’ εμέ ο θάνατος της ύλης δεν σημαίνει τίποτα. Δηλαδή όταν ένα αγαπημένο μου πρόσωπο φεύγει απ’ τη ζωή, φεύγει σαν ύλη. Άρα η απουσία του αφορά εμένα και τον εγωισμό μου. Δηλ. δεν θα τον έχω κοντά μου και να τον απολαμβάνω. Όμως ο πνευματικός θάνατος είναι άλλο πράγμα. Είναι όταν παύω να θυμάμαι κάποιον. Με την συγγραφή θυμάσαι την προσωπικότητα ενός ανθρώπου, θυμάσαι ότι κάποια στιγμή πέρασαν κάποιες ψυχές που σε ενέπνευσαν σε κάποιο σημείο. Και η έμπνευση είναι ένα σημαντικό στοιχείο και το στήριγμα που αφήνει ο καθένας από μας. Η γραφή λοιπόν είναι ένα μέσο ώστε αυτή η προσωπικότητα να μείνει ζωντανή, γιατί καλώς η κακώς όλοι δεν ήρθαμε άνευ όρων σε αυτό τον κόσμο. Ναι μεν ήμασταν «Tabula rasa» αλλά αυτό το rasa (τα χαρτί) εμπλουτιζότανε σιγά-σιγά. Και ο εμπλουτισμός δεν ήταν μόνο από αυτά που σπουδάσαμε η από αυτά που μάθαμε, ήταν κι από αυτούς που συναναστραφήκαμε και αυτοί ίσως να είναι η σημαντικότερη υπογραφή στο χαρτί της ζωής. Είμαστε και εμείς ένα μίγμα αυτών που συναναστραφήκαμε. Η γραφή μας και η σκέψη μας είναι μια κληρονομιά που αφήνουμε εμείς οι ίδιοι για τους επόμενους.
Τι είναι ζωή για σένα;
Είναι πολλά συναισθήματα μαζί. Και αν δεν είναι πολλά συναισθήματα κάπου υπάρχει πρόβλημα. Έχω βιώσει μοναξιά έχω βιώσει και μοναχικότητα. Όμως γενικότερα παρόλο που απολαμβάνω την συντροφιά των ανθρώπων, θεωρώ ότι είμαι μοναχικός άνθρωπος. Δηλαδή τα έχω καλά με τον εαυτό μου και μου αρέσουν οι στιγμές της μοναχικότητάς μου αλλά μου αρέσουν και οι στιγμές της δημιουργίας μου. Είναι ένας τρόπος να κοιτάζεις κατάματα τον εαυτό σου και να βλέπεις τι είναι αυτό που σου αρέσει. Βέβαια για την αυτογνωσία είναι απαραίτητο να έρχεσαι σε ακραίες καταστάσεις. Όταν αυξάνονται οι υποχρεώσεις βλέπεις και εσύ σαν άνθρωπος πως μπορείς να ανταπεξέλθεις και πως αντιδράς. Μια δράση φέρνει και μια αντίδραση πάντοτε, όχι μόνο σε σένα αλλά και σε αγαπημένους σου ανθρώπους που η επιλογή επικροτείται – καταρρακώνεται από τον κοινωνικό σου περίγυρο. Όλα αυτά είναι πράγματα που σε προβληματίζουν και βλέπεις και εσύ πως δρας. Το βιβλίο μου «Φάσμα ψυχής», η ποιητική μου συλλογή που αποτελείται από 22 ποιήματα, ήταν ένα αποτέλεσμα μιας πολυτάραχης περιόδου για μένα. Κοίταξα τον εαυτό μου κατάματα, κάποια στιγμή όταν έμεινα μέσα στο σπίτι έκανα τον απολογισμό μου και είδα και τους ανθρώπους δίπλα μου πως αντιδρούσαν με μένα όντας αδύναμη. Ήταν η πρώτη φορά στη ζωή μου που αισθάνθηκα αδύναμη σωματικά να ανταπεξέλθω στο εργασιακό μου περιβάλλον για παράδειγμα. Και έτσι ήταν μια ευκαιρία να δω τι κάνω όταν δεν δρώ σε αυτόν τον τομέα. Ήμουν άεργη; γιατί άνεργη δεν ήμουν; Έχω μάθει από 15 χρονών να είμαι σε κίνηση, με ενέργεια, σε σπουδές, σε κόσμο, σε ταξίδια, σε παραστάσεις κλπ είδα όμως κάτι που μου άρεσε, δηλαδή ότι ήμουν δυνατή. Έπιασα τον εαυτό μου να έχει τόσες πολλές σκέψεις που πραγματικά το χέρι μου δεν μπορούσε να σταματήσει να γράφει. Έτσι προέκυψε και το θεατρικό μου έργο και το 2ο βιβλίο και η μουσική καταγραφή, που εντυπωσίασε και μένα την ίδια που το έκανα. Ήταν τόσο έντονη η ανάγκη μέσα μου να εκφραστώ που δεν μπορούσα να σταματήσω.
Όταν μιλάς για καθαρή ψυχή, τι εννοείς στο έργο σου;
Τι ωραία που σηκώνεσαι το πρωί και βλέπεις τον εαυτό σου στον καθρέπτη και ξέρεις ότι δεν έχεις κάνει κακό σε κανένα. Η τουλάχιστον εσκεμμένα σε κανένα από αίσθημα εκδίκησης, ζήλειας, φθόνου. Αυτό εννοώ καθαρή ψυχή. Καθαρή ψυχή τελικά είναι ηθική και αξίες.
Στον άσχημο κόσμο που ζούμε τι είναι αυτό που θα τον κάνει ωραιότερο;
Απέναντι στην κακόβουλη πονηρία εγώ βάζω την δημιουργία και την δράση. Σίγουρα ο άνθρωπος που δημιουργεί και δρα σίγουρα δεν είναι οκνηρός. Σίγουρα ζούμε σε ένα υλιστικό κόσμο που όλοι μας παρασυρόμαστε σε ατασθαλίες. Αυτό που μπορούμε να κάνουμε είναι να μην ξεπερνάμε τα όρια.
Απολογισμός και κάθαρση. Πιο είναι το πιο σημαντικό για σένα;
Κατ’ αρχήν όταν σκέφτεσαι τι έχεις κάνει και βλέπεις ότι δεν έχεις σημαντικά κενά και αποκλίσεις από αυτά που έχεις βάλει στόχους αισθάνεσαι καλά. Εγώ λέω δόξα το θεώ. Έχω πίστη σε ότι κάνω και θεωρώ ότι το κάνω καλοπροαίρετά, δεν έχω βλάψει κάποιον. Μακάρι να με αξιώσει ο θεός να κάνω και άλλα πράγματα στη ζωή μου, όπως το να δώ τα παιδιά μου να μεγαλώνουν όχι όπως θέλω εγώ, αλλά όπως θέλουν αυτά και να είναι καλοί άνθρωποι. Με τον όρο καλοί άνθρωποι εννοώ, να μην ενοχλεί η δράση τους την δράση κάποιων άλλων ως εμπόδιο, ως τροχοπέδη, αλλά να λειτουργεί συνοδευτικά με την δράση άλλων και να χαίρονται με αυτό που κάνουν. Και να μην έχουν σημαντικές αποκλίσεις από τους στόχους τους. Είναι ωραίο άνθρωποι που έχουν γκρίνια με το ότι κάνουνε και φρένο στα όνειρά τους να μην τραβάνε και τους άλλους μαζί τους αλλά οι άλλοι που πασχίζουν να κάνουν τα όνειρά τους πραγματικότητα να τραβούν και αυτούς επάνω γιατί δεν υπάρχουν κακοί άνθρωποι, θυμωμένοι υπάρχουν.
Η δικαίωση καθυστερεί η δεν έρχεται ποτέ στη ζωή μας;
Πάντα έρχεται δικαίωση. Η δικαίωση για τον καθένα είναι σε διαφορετική διάσταση. Για μένα δικαίωση είναι να κατανοώ κάθε μέρα μια διαφορετική πτυχή τους εαυτού μου και της θέσης μου σε αυτόν τον κόσμο. Είναι μια διαρκής αναζήτηση. Σκέφτομαι και για τα παιδιά μου ότι θα ήθελα να έχουν ένα τρόπο να εκφράζονται και μακάρι η έκφρασή τους να συμπίπτει αυτό και με το επάγγελμά τους. Αν δεν συμπίπτει τότε να έχουν μια καλλιτεχνική έκφραση έτσι ώστε να μην κυνηγάνε πράγματα αλλά να κυνηγάνε έννοιες στη ζωή τους. Να κυνηγάνε τον πνευματικό τους κόσμο που πρέπει να είναι αλώβητος.
Που θα βρούμε διέξοδο στη ζωή μας κυνηγώντας το όνειρο μας;
Καταρχήν στην ελπίδα. Όταν πεθαίνει η ελπίδα πεθαίνουμε και εμείς.
Έχει σημασία το χειροκρότημα «στην σκηνή της ζωής μας» ή η πορεία για το ταξίδι της;
Το χειροκρότημα είναι πάντοτε μια επιβράβευση, ότι ναι, το κοινό σου έφθασε σε μια κάθαρση, εμπνεύστηκε από εσένα, ταξίδεψε μαζί σου και έφθασε στην μικρή σου Ιθάκη. Σαφέστατα να έχει την έννοια της αποδοχής γιατί ο κάθε άνθρωπος ως οντότητα έχει ανάγκη να τον αποδέχονται, αλλιώς τον χαρακτηρίζουν σαν περιθωριακό και του βάζουν μια ταμπέλα.
Ανάλυσε μου λίγο τα λόγια του Κοέλιο: «Ποιός θάνατος άραγε είναι ο χειρότερος; Η αδράνεια και η ψεύτικη ρουτίνα ή ο γεμάτος δρόμος και δύσκολες αποφάσεις…»
Σαν πεθάνει κάποιος στην αδράνεια έχει παραδοθεί στην πλάνη του νου του. Μπορεί να υπάρχει και σοβαρός λόγος κάποιος να πέσει σε αδράνεια. Μπορεί να έχασε τον άνθρωπό του, το στήριγμά του. Για αυτό και πολλές φορές οι ψυχολόγοι μας λένε να μάθουμε να στηριζόμαστε στα πόδια μας. Έχοντας έτσι μια πιο εγωιστική άποψη του ανθρώπου, μια άποψη πιο στραμμένη στο εγώ. Τονώνουν το εγώ σου. Εγώ πιστεύω ότι οι λύσεις βρίσκονται στο μαζί, όχι στο χώρια. Στο χώρια βρίσκονται ατομικές λύσεις και αυτός που προσπαθεί να βρει τις λύσεις του ατομικά, θεωρώ ότι έχει χάσει το παιχνίδι της ζωής του. θα πάντοτε πρέπει να εντάσσει τον εαυτό του σε ένα πλαίσιο. Ένα έχει επιλέξει από κούραση το ατομικό, δυστυχώς για μένα είναι πάρα πολύ κοντά στο να τελειώσει ως ον η και ως πνεύμα.
Για ποια ζωή μιλάμε εάν λείπει από αυτή ο φόβος, η αποφασιστικότητα και εν τέλει η περιπέτεια;
Η ζωή κατ’ αρχήν είναι ζυγός. Για αυτό και όταν παντρεύεσαι τον άντρα η την γυναίκα τον ονομάζουμε σύζυγο. Για μένα ο γάμος είναι το μαζί σε όλες τις εκφάνσεις. Το μαζί δεν είναι εύκολο, είναι δύσκολο σε ένα δύσκολο ήδη δρόμο. Ναι μεν συμπορεύεσαι και αισθάνεσαι ωραία σε αυτή την πορεία του μαζί, αλλά από την άλλη πρέπει να κατανοήσεις σε αυτό το μαζί υπάρχουν και αρρώστιες, καμμιά φορά υπάρχουν ανίατες αρρώστιες, καμμιά φορά υπάρχουν παράπονα από αυτές τις αρρώστιες, καμμιά φορά μπορεί να μην υπάρχουν αρρώστιες αλλά να υπάρχουν επιθυμίες κλπ. Και οι επιθυμίες των συντρόφων ενέχουν και την έννοια της αποχώρησης και των νέων εμπειριών, που πρέπει να υποχωρήσεις και να δοκιμάσεις κάτι που δεν φανταζόσουνα ότι ήθελες να δοκιμάσεις. Και τον άλλον να ευχαριστήσεις και τον εαυτό σου. Και όλα αυτά είναι στην σφαίρα της δεκτικότητας. Όταν είστε στο μαζί πρέπει να είσαι δεκτικός. Αν δεν είσαι δεκτικός και το κατανοήσεις κάποια στιγμή έστω και από χρόνια, τότε σώζεται η κατάσταση. Μέσα στον γάμο μπορείς να γίνεις και περισσότερο δημιουργικός γιατί νοιώθεις ασφάλεια. Το μόνο που θα πω είναι ότι τα ποιήματα έτσι όπως τα έγραψα και η μουσική μου έχουν αυτή την συνεχή ροή και πάντοτε με γνώμονα τον άνθρωπο ως Άνω θρώσκω. Κοιτάζω ψηλά και πορεύομαι προς τα εκεί.
Ευχαριστώ Γεωργία μου για την συνέντευξη και τα τόσο σημαντικά θέματα που θίξαμε και εύχομαι για το "Φάσμα ψυχής" να είναι καλοτάξιδο και να αγγίξει κατάλληλα όσες ψυχές αποφασίσουν να το διαβάσουν.
Η Γεωργία Τριανταφύλλου στην παρουσίαση του ποιητικού της έργου "Φάσμα ψυχής" με τον επίσης Αγρινιώτη συγγραφέα Λάζαρο Τσόλκα και την Χρύσα Σπαή
Μερικές φωτό απο την παρουσίαση στο ΕΛΛΗΝΙΣ
Τμήμα Παραγωγής Ειδήσεων και Ενημέρωσης του site AitoloakarnaniaBest.gr
