Για πρώτη φορά από τότε που η πανδημία του κορωνοϊού έπληξε την Ευρώπη, χιλιάδες διαδηλωτές βγαίνουν στους δρόμους και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, από τις Βρυξέλλες έως τη Μόσχα και το Σούνιο, για να καλέσουν τις κυβερνήσεις να εντείνουν τη δράση για το κλίμα.
Αυτό το νέο κύμα διαδηλώσεων, με την ονομασία “Climate Care Uprising”, πραγματοποιείται σε μία περίοδο που οι κυβερνήσεις και η Ευρωπαϊκή Ένωση λαμβάνουν αποφάσεις οι οποίες θα μπορούσαν να αλλάξουν τον ρου της ιστορίας σε σχέση με το κλίμα.
Στη Γερμανία, τη χώρα που ασκεί την εκ περιτροπής προεδρία της ΕΕ, ακτιβιστές αντιτάχθηκαν πρόσφατα σε έργα άνθρακα κοντά στο Ντίσελντορφ, ενώ 30 διαμαρτυρίες έλαβαν χώρα μόνο στην Πολωνία. Την Τετάρτη 30 Σεπτεμβρίου, διαδηλωτές αντιμετώπισαν Ευρωπαίους υπουργούς περιβάλλοντος στο Βερολίνο, όπου συναντήθηκαν για να συζητήσουν τη δράση της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το κλίμα.
Στην Ελλάδα, μία χώρα που απειλείται με ερημοποίηση από την κλιματική κρίση, ακτιβιστές έστειλαν ήδη μήνυμα από το Ναό του Ποσειδώνα για ένα δίκαιο μέλλον, χωρίς εξορύξεις, ενώ και τις επόμενες μέρες θα γίνουν δραστηριότητες σε διάφορες πόλεις. Βρισκόμαστε σε ένα σημείο όπου οι αλληλένδετες κρίσεις δημιουργούν ανισότητες, αδικίες, μίσος και ήρθε η ώρα αυτό να σταματήσει. Ο κόσμος διεκδικεί το μέλλον που του αξίζει!
Η Ευρώπη αντιμέτωπη με τις ευθύνες της
Ως ιστορικοί παγκόσμιοι ρυπαντές, με κληρονομιά αποικιοκρατιών αλλά και τη μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο, οι Ευρωπαϊκές κυβερνήσεις έχουν τόσο την ευθύνη όσο και τους πόρους να πρωταγωνιστήσουν στην αποτροπή της επερχόμενης κλιματικής κατάρρευσης. Η εξάντληση των φυσικών πόρων και οικοσυστημάτων σε όλον τον πλανήτη για λογαριασμό της Ευρωπαϊκής οικονομίας έχει με έμμεσο, αλλά και άμεσο τρόπο επιδεινώσει τον αντίκτυπο της κλιματικής κρισης στον Παγκόσμιο Νότο. Φυσικά, τις πρώτες συνέπειες έχουμε ήδη αρχίσει να τις βιώνουμε κι εμείς εδώ στην Ευρώπη.
Η χώρα μας, αν και έχει βελτιώσει τους κλιματικούς τους στόχους έχοντας ανακοινώσει σχέδιο μηδενικών εκπομπών ως το 2050, εξακολουθεί να κάνει επικίνδυνα βήματα προς τα πίσω: συνεχίζει ακάθεκτη με τα σχέδια για εξορύξεις πετρελαίου και αερίου, αυξάνει – αντί να μειώνει – τη χρήση αερίου στην οικονομία μας (για ηλεκτροπαραγωγή και θέρμανση στα κτίρια), υπονομεύει τους δασικούς χάρτες και παραδοσιακά ‘κλείνει το μάτι’ στην εκτός σχεδίου δόμηση.
Όσο ο κόσμος προσπαθεί να προστατευθεί απέναντι στην πανδημία Covid-19, οι πολιτικοί έχουν την ευκαιρία να χτίσουν ένα πιο δίκαιο, πιο πράσινο μέλλον. Αντ’ αυτού συνεχίζουν να στηρίζουν μεγάλους ρυπαντές, όπως αεροπορικές εταιρείες και εταιρείες ορυκτών καυσίμων. Φυσικά, το ίδιο ετοιμάζεται να γίνει και στη χώρα μας.
Μόνο η συλλογική δράση των πολιτών μπορεί να σπάσει τον καταστροφικό δεσμό μεταξύ των πολιτικών και των βρώμικων εταιρειών, οι οποίες ευθύνονται κατά κύριο λόγο για τη σημερινή κλιματική κρίση.
Το Ευρωκοινοβούλιο έκανε την αρχή
Την Τρίτη 6 Οκτωβρίου, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έκανε ένα πρώτο και αποφασιστικό βήμα: μετά από μία δραματική και οριακή ψηφοφορία, αποφάσισε να υιοθετήσει στόχο μείωσης των εκπομπών της ΕΕ κατά 60% ως το 2030 (σε σύγκριση με τα επίπεδα του 1990). Πρόκειται για μία σημαντική διαφοροποίηση από το αναιμικό 52-55% που έχει προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και πιο κοντά στο 65% που ζητούν οι επιστήμονες του ΟΗΕ.
Χάρη στη μεγάλη κινητοποίηση των πολιτών και την πίεση που ασκήθηκε, το Ευρωκοινοβούλιο τελικώς στάθηκε στο ύψος των περιστάσεων. Σειρά τώρα παίρνουν οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις οι οποίες ως το τέλος της χρονιάς θα πρέπει να έχουν αποφασίσει τον τελικό στόχο. Οτιδήποτε κάτω από 60% θα είναι καταστροφή: θέτει την Ευρώπη εκτός της Συμφωνίας του Παρισιού για το κλίμα σχετικά με τον περιορισμό της παγκόσμιας αύξησης θερμοκρασίας στον 1,5°C. Η υπέρβαση αυτού του ορίου θα ξεκλειδώσει μια κλιμακούμενη κλιματική κρίση.
Η τελική επιλογή θα κρίνει το μέλλον μας
Οι Ευρωπαίοι αρχηγοί κρατών συναντιούνται αυτές τις ημέρες στη σύνοδο κορυφής στις Βρυξέλλες (15 και 16 Οκτωβρίου), όπου υποχρεούνται να απαντήσουν στα κλιματικά σχέδια της Επιτροπής και στην ψηφοφορία στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Θα συζητήσουν επίσης πώς θα επενδύσουν το πρωτοφανές χρηματικό ποσό για την ανάκαμψη της Ευρώπης από τον αντίκτυπο του κορωνοϊού.
Το πρόβλημα είναι ότι παρά τη συζήτηση για μία πράσινη συμφωνία και μία πράσινη ανάκαμψη, η Ευρώπη αδιαφορεί για τις υποδείξεις της επιστήμης και χάνει την ηγετική της θέση στη μάχη για το κλίμα. Μόλις πριν από μία εβδομάδα, η Κίνα ανακοίνωσε για πρώτη φορά ότι θα επιτύχει ουδετερότητα άνθρακα πριν από το 2060, ρίχνοντας τις εκπομπές της σχεδόν στο μηδέν και διασφαλίζοντας ότι η μικρή ποσότητα που απομένει μπορεί να απορροφηθεί από δάση και άλλα μέσα. Προφανώς, αυτό δεν είναι αρκετό, αλλά δείχνει ότι η Ευρώπη δεν μπορεί πλέον να προσποιείται ότι ενεργεί μόνη της.
Εκείνες και εκείνοι που θα διαδηλώνουν σε 91 εκδηλώσεις σε 26 χώρες τις επόμενες μέρες έχουν κουραστεί από το πράσινο ξέπλυμα και θέλουν να δουν λύσεις που θα ανταποκρίνονται στη σοβαρότητα των κρίσεων που αντιμετωπίζουμε: Απαιτούν ανάκαμψη η οποία έχει στο επίκεντρο την υγεία, το κλίμα και το περιβάλλον.
- Αρχικό κείμενο: Georgia Whitaker, υπεύθυνη εκστρατείας για το κλίμα, γραφείο Greenpeace Ευρωπαϊκής Ένωσης
- Προσαρμογή στα ελληνικά: Σάντυ Φαμελιάρη, υπεύθυνη προγραμμάτων για την κλιματική αλλαγή, ελληνικό γραφείο Greenpeace
