Του Δημήτρη Παπαδάκη
Σε προηγούμενο σημείωμά μας θίξαμε το γεγονός ότι μπορεί μεν η συμφωνία στις Βρυξέλλες για το Ταμείο Ανάκαμψης να φέρει επιπλέον 32 δις. ευρώ στην Ελλάδα την επόμενη επταετία, όμως η ικανότητα της χώρας να απορροφά τους πόρους από την Ευρωπαϊκή Ένωση είναι τέτοια, που θα πρέπει να κρατάμε πολύ μικρό καλάθι για το εάν και κατά πόσο θα πέσουν αυτά τα χρήματα γρήγορα στην οικονομία. Ενδεχομένως οι περισσότεροι τη (αν)ικανότητα απορρόφησης κοινοτικών κονδυλίων να τη συνδέουν στο μυαλό τους συνήθως με τα μεγάλα έργα. Με περιπτώσεις, όπου απαιτούνται μελέτες, αδειοδοτήσεις από πλείστες όσες εμπλεκόμενες υπηρεσίες και γενικότερα με οτιδήποτε αφορά την αθάνατη ελληνική γραφειοκρατία.
Το καλύτερο παράδειγμα για να περιγράψει κανείς την ανικανότητα και το τέρας του κρατισμού που καταδυναστεύει αυτή τη χώρα είναι τα κοινοτικά χρήματα από το Ταμείο Ευρωπαϊκής Βοήθειας προς τους Απόρους (ΤΕΒΑ). Ένα πρόγραμμα, που φυσικά δεν χρειάζεται ιδιαίτερες μελέτες, ούτε περιβαλλοντικές αδειοδοτήσεις για να καθυστερήσει…
Με προϋπολογισμό περίπου 4 δισ. ευρώ για την περίοδο 2014-2020, το Ταμείο Ευρωπαϊκής Βοήθειας προς τους Απόρους (ΤΕΒΑ) στηρίζει τις δράσεις των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης για παροχή τροφίμων και βασικής υλικής βοήθειας στους απόρους. Βασική ευθύνη των κρατών είναι η συμμετοχή στην δαπάνη με 15%, καθώς και ο κατάλληλος σχεδιασμός, για την απορρόφηση των πόρων και την σωστή διανομή της υλικής βοήθειας.
Από την “κακιά” Ευρωπαϊκή Ένωση εγκρίθηκαν για την Ελλάδα την περίοδο 2014-2020 για τους απόρους €281 εκατ. ευρώ. Στην κατάταξη των κρατών μελών της ΕΕ με βάση το συνολικό ύψος του προγράμματος, η Ελλάδα έρχεται στην έκτη θέση, ενώ στην κατάταξη με βάση τους κατά κεφαλήν πόρους του προγράμματος βρίσκεται στη δεύτερη θέση (€26 ανά κάτοικο).
Ωστόσο η αξιοποίηση των πόρων από το ΤΕΒΑ έχει καθυστερήσει σημαντικά στην Ελλάδα, καθώς τα πρώτα δυο έτη της επταετούς περιόδου εγκρίθηκαν μόλις το 0,8% των δαπανών του προγράμματος και καταβλήθηκαν σε δικαιούχους που υλοποιούν δράσεις μόλις το 0,7% του συνολικού προϋπολογισμού. Στα τέλη του 2019 η απορρόφηση κυμαίνονταν στο 7,5% του συνολικού ποσού και μέχρι σήμερα δεν έχει αγγίζει ούτε το 10%.
Γιατί όμως στην υπόλοιπη Ευρώπη καταφέρνουν να απορροφούν γρήγορα τα διαθέσιμα χρήματα και στην Ελλάδα, που είχαμε και έχουμε πολύ μεγαλύτερο πρόβλημα δεν τα καταφέρνουμε; Γιατί, δυστυχώς στην Ελλάδα το πρόγραμμα καλούνται να το υλοποιήσουν δήμοι και περιφέρειες (ίσως ορισμένοι να θυμάστε το 2015 τη διαμάχη μεταξύ δήμων και περιφερειών για το ποιος θα αναλάβει να τρέξει το πρόγραμμα) που συνήθως στερούνται πείρας στον τομέα. Στα Ευρωπαϊκά κράτη, εκεί που το ΤΕΒΑ απορροφάται με επιτυχία, σημαντικό ρόλο στην διαχείρισή του παίζουν οργανώσεις όπως ο Ερυθρός Σταυρός, οι Τράπεζες Τροφίμων και άλλες, εκκλησιαστικές και μη οργανώσεις, που έχουν άμεση επαφή με το πρόβλημα της πείνας και έχουν αναπτύξει εμπειρία στην αντιμετώπισή του. Διαθέτουν εκπαιδευμένα στελέχη και εθελοντές, παράλληλα όμως είναι και φορείς με λιγότερη γραφειοκρατία, άρα πιο ευέλικτοι και ως εκ τούτου αποτελεσματικοί.
Όμως εδώ το κράτος – πατερούλης ήθελε τους αντιδημάρχους και τους αντιπεριφερειάρχες να μοιράζουν τις σακούλες με τα τρόφιμα στους απόρους και μαζί με αυτά και τα ψηφοδέλτια των κομμάτων τους στις προεκλογικές περιόδους… Τα αποτελέσματα λοιπόν του κρατισμού είναι αυτά, η χώρα να μην μπορεί να «τρέξει» ούτε το επισιτιστικό πρόγραμμα για τους απόρους.
agrinioculture.gr
