Η συχνότητα εμφάνισης των ασθενειών του ξύλου έχει αυξηθεί τα τελευταία χρόνια. Πρόκειται συνήθως για ένα σύμπλοκο μυκήτων που καταστρέφουν τα αγγεία του ξύλου προκαλώντας σταδιακά ή και απότομα, καχεκτική βλάστηση, μαρασμό και τελικά ξήρανση μέρους ή ολόκληρων πρέμνων του αμπελώνα. Η παραγωγή συνεχώς μειώνεται.
Συμπτώματα αυτή την περίοδο
Ίσκα – Ευτυπίωση – Βοτρυοσφαίρια: Σε τομές του κλαδέματος, εμφανίζονται μη φυσιολογικοί μεταχρωματισμοί του ξύλου.
Φόμοψη: Οι προσβεβλημένες κληματίδες έχουν γκριζόλευκη όψη με σχισίματα συνήθως προς τη βάση τους και φέρουν πολλά μικρά μαύρα στίγματα (πυκνίδια).
Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τις ασθένειες του ξύλου μπορείτε να μεταβείτε στους παρακάτω συνδέσμους:
Για την ίσκα (προκαλείται από σύμπλοκο μυκήτων) εδώ.
Για την φόμοψη εδώ.
Αντιμετώπιση: Δεν υπάρχουν θεραπευτικά μέτρα. Αντιμετωπίζονται κυρίως με προληπτικά και καλλιεργητικά μέτρα που θα πρέπει να εφαρμόζονται διαρκώς τόσο στις μητρικές φυτείες και στα φυτώρια όσο και στα εγκατεστημένα αμπέλια. Για την φόμοψη μπορεί να γίνει χημική αντιμετώπιση μετά το άνοιγμα των ματιών (έναρξη βλάστησης).
Προληπτικά - Καλλιεργητικά μέτρα
Στοχεύουν στην μείωση των μολυσμάτων και στην προστασία των τομών του κλαδέματος από τους μύκητες που προκαλούν ασθένειες του ξύλου.
Χρήση υγιούς πολλαπλασιαστικού υλικού: Το πολλαπλασιαστικό υλικό πρέπει να είναι απαλλαγμένο από παθογόνα.
Διπλό κλάδεμα (το 1ο μέσα στο χειμώνα και το 2ο αρχές της άνοιξης).
Εφαρμογή πρώιμου κλαδέματος μέσα στο χειμώνα: oι κληματίδες αφαιρούνται μέχρι ένα μήκος τους (όχι το τελικό) ενώ ταυτόχρονα λύνονται και απομακρύνονται από τα σύρματα. Αυτό επιτρέπει την γρήγορη και εύκολη διαμόρφωση των πρέμνων με το δεύτερο και τελικό κλάδεμα που ακολουθεί προς τα τέλη χειμώνα – αρχές άνοιξης. Συνιστάται σε αμπελουργούς με μεγάλη έκταση εκμετάλλευσης και εφαρμόζεται σε ποικιλίες που δέχονται βραχύ κλάδεμα.
Όψιμο κλάδεμα και με ξερό καιρό (τέλος χειμώνα – αρχές άνοιξης). Το τελικό κλάδεμα (είτε μονό είτε διπλό) να γίνεται αργά, από τέλη του χειμώνα. Θεωρείται από τα πιο αποτελεσματικά μέτρα.
Την εποχή αυτή: οι πληγές επουλώνονται συντομότερα, τα αερομεταφερόμενα μολύσματα σταδιακά μειώνονται όπως και οι πιθανότητες μόλυνσης (λόγω μείωσης των βροχοπτώσεων και της σχετικής υγρασίας) ενώ η δακρύρροια εμποδίζει την εγκατάσταση σπορίων των μυκήτων. Προστασία των μεγάλων κλαδοτομών.
Οι μολύνσεις ευνοούνται στις πρόσφατες και μεγάλες κλαδοτομές και είναι ιδιαίτερα σοβαρές όταν γίνονται σε κλαδοτομές που βρίσκονται κοντά στον κορμό. Οι τομές πρέπει να προστατεύονται προληπτικά, το συντομότερο δυνατό.
Εγκεκριμένα σκευάσματα για ασθένειες ξύλου: Remedier WP με δραστική Trichoderma asperellum+gamsii, Vintec WG με δραστική Trichoderma atroviride strain και Tessior SD με δραστική boscalid + pyraclostrobin.
Τα προσβεβλημένα ή ύποπτα πρέμνα κλαδεύονται τελευταία και τα εργαλεία απολυμαίνονται τακτικά. Αποφεύγεται η μετάδοση του μολύσματος με τα εργαλεία. Η σήμανση των ύποπτων πρέμνων γίνεται με ταινίες ή σπρέι βαφής, την άνοιξη για την ευτυπίωση και το καλοκαίρι για την ίσκα. Απομάκρυνση των υπολειμμάτων του κλαδέματος.
Τα μολυσμένα και τα χοντρά υπολείμματα του κλαδέματος πρέπει να απομακρύνονται και να καταστρέφονται. Τα λεπτά στοιχεία του κλαδέματος μπορεί να θρυμματίζονται και να ενσωματώνονται στο έδαφος.
Ανασύσταση – εξυγίανση πρέμνων: Επιχειρείται για τις ασθένειες ξύλου με αφαίρεση και απομάκρυνση των προσβεβλημένων βραχιόνων μαζί με 10 – 20 εκ. τμήμα υγιούς ιστού, εφόσον η ασθένεια δεν έχει επεκταθεί στον κορμό, διαφορετικά γίνεται εκρίζωση και καταστροφή ολόκληρου του πρέμνου.
Οι παραπάνω πρακτικές είναι πιο αποτελεσματικές όταν εφαρμόζονται από όλους τους αμπελουργούς.
Διαχείριση της αυτοφυούς βλάστησης των αμπελιών: Μην καταστρέφετε την ξινήθρα, δεν είναι επιζήμιο ζιζάνιο. Προστατεύει τα εδάφη από τη διάβρωση (κυρίως τα επικλινή), συγκρατεί τα νερά της βροχής και ανταγωνίζεται τα άλλα ζιζάνια.
