Π Α Σ Χ Α 2 0 1 7
Π Ο Ι Μ Α Ν Τ Ο Ρ Ι Κ Η Ε Γ Κ Υ Κ Λ Ι Ο Σ
(ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ ΥΠ’ ΑΡΙΘ. 92)
Ο ΧΑΡΙΤΙ ΘΕΟΥ ΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΚΑΙ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ Κ Ο Σ Μ Α Σ
ΤΗΣ ΑΓΙΩΤΑΤΗΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣ ΑΙΤΩΛΙΑΣ ΚΑΙ ΑΚΑΡΝΑΝΙΑΣ
Πρός τόν ἱερόν κλῆρον, τίς μοναστικές ἀδελφότητες
καί τόν εὐσεβῆ λαό τῆς καθ’ ἡμᾶς θεοσώστου Ἱερᾶς Μητροπόλεως
«Δεῦτε λάβετε φῶς, ἐκ τοῦ ἀνεσπέρου φωτός»!
Αγαπητοί πατέρες και αδελφοί,
Ζήσαμε κι εφέτος, χάριτι Θεού, την Αγία και Μεγάλη Εβδομάδα. Αντικρύσαμε τον Κύριό μας αιμόφυρτο επί του Σταυρού, με τα καρφιά στα άχραντα χέρια και πόδια Του. Είδαμε κεντημένη την αγία Του πλευρά από την λόγχη του Κεντηρίωνος και το πρόσωπό Του, όπως προείπε ο προφήτης Ησαΐας, «άτιμον και εκλείπον παρά πάντας τους υιούς των ανθρώπων … μη έχων κάλλος, ουδέ δόξαν» (Ησαΐας νγ’, 3).
Σήμερα, ζούμε το Άγιον Πάσχα. Το Πάσχα το καινόν, το μέγα, το ιερόν, το άγιον, το μυστικόν, το πανσεβάσμιον, το άμωμον Πάσχα. Ζούμε το Πάσχα του Αναστάντος Χριστού, το Πάσχα των Ορθοδόξων Χριστιανών.
Σήμερα, βλέπουμε τον Χριστό μας, ως νυμφίον εστολισμένον με το υπέρλαμπρο φως της Αναστάσεως, να εξέρχεται από τον σκοτεινό τάφο ως από νυμφική παστάδα και να λάμπη υπέρ τον ήλιον. Λάμπουν όλα σήμερα, αγαπητοί. Λάμπει ο ουρανός, λάμπει η γη, λάμπουν τα καταχθόνια. Και η μητέρα μας Εκκλησία, μας καλεί, μας παρακαλεί, μας ικετεύει με μητρική αγάπη: «Δεύτε λάβετε φως, εκ του ανεσπέρου φωτός»! Ελάτε να πάρετε σήμερα φως, από το ανέσπερο Φως, από τον Χριστό.
Όχι μόνο να λάβουμε το υλικό φως, το άγιο φως, που μας χαρίζει ο Κύριος δια του Παναγίου Τάφου Του και του μεγάλου θαύματος, αλλά να λάβουμε το Φως το αληθινό, το πνευματικό Φως, τον Χριστό μας, στην καρδιά μας και στη ζωή μας.
Σήμερα, την ολοφώτεινη Λαμπρή, καλούμαστε να λάβουμε φως από τον Χριστό μας, διότι:
α) Μόνον ο Χριστός είναι το ανέσπερο Φως, «το φωτίζον πάντα άνθρωπον»! Ουδείς ετόλμησε ποτέ ανά τους αιώνες να διακηρύξη ότι είναι το φως. Μόνο ο Κύριος και Θεός μας Ιησούς Χριστός είπε: «Εγώ ειμί το φως του κόσμου, ο ακολουθών εμοί, ου μη περιπατήση εν τη σκοτία αλλ’ έξει το φως της ζωής» (Ιωάνν. η’, 12). Και ο ευαγγελιστής Ιωάννης γράφει στο ιερό ευαγγέλιό του: «Ην το φως το αληθινό (ο Χριστός) ο φωτίζει πάντα άνθρωπον ερχόμενον εις τον κόσμον» (Ιωάνν. α’, 9).
Κατά την θεία ενανθρώπησί Του, «ως νοητός ήλιος της Δικαιοσύνης» ανέτειλε εκ της Παρθένου, διέλυσε το σκότος της αγνοίας και εφώτισε την ανθρώποτητα με το φως της θεογνωσίας. Προβλέπων τον φωτισμό της εν σκότει ευρισκομένης ανθρωπότητος ο προφήτης Ησαΐας, προανήγγειλε θριαμβευτικά: «ο λαός ο πορευόμενος εν σκότει ίδετε φως μέγα. Οι κατοικούντες εν χώρα και σκια θανάτου φως λάμψει εφ ημάς» (Ησαΐας θ’, 2).
Ποιός, αγαπητοί, από εκείνους που τους ονομάζουν πολλοί αρχηγούς θρησκειών η ακόμη θεούς, σε όλη την οικουμένη, αναστήθηκε και προσφέρει φως; Όλοι, ως άνθρωποι, βρίσκονται κάτω από την πλάκα του ψυχρού τάφου τους. Μόνο ένας τάφος στην Ιερουσαλήμ, ο Τάφος του Κυρίου μας ως ανθρώπου είναι κενός, εκπέμπει φως πνευματικό, ευωδιάζει, θαυματουργεί, προσφέρει και το φυσικό φως, το άγιο φως κάθε Μέγα Σάββατο. Γιατί ο Χριστός είναι ο αληθινός Θεός, είναι το ανέσπερο Φως.
β) Η Εκκλησία μας, μας καλεί να λάβουμε φως από τον Χριστό, διότι ο Χριστός με την παρουσία του και την Ανάστασί του έφερε το Φως σε όλους.
Τι επικρατούσε στον κόσμο, στα άτομα, στην οικογένεια, στην κοινωνία προ της Αναστάσεως του Χριστού; Σκότος και έρεβος στις ψυχές και στη ζωή των ανθρώπων. Η αποστασία, η αμαρτία, η ενοχή δεν άφηνε το Φως του κόσμου, τον Ήλιο της Δικαιοσύνης να φθάση στη γη, να την φωτίση, να την θερμάνη. Δεν άφηνε τον σκοτισμένο και απροσανατόλιστο άνθρωπο να βρη την αληθινή θεογνωσία, να βαδίση αλάθητα και σωτήρια στη ζωή του.
Τώρα, μετά την Ανάστασι του Χριστού, οι άνθρωποι φωτιζόμενοι από το Φως της Αναστάσεως διακρίνουν καθαρά - μέσω της πίστεως - τον αλάθητο δρόμο της συνέπειας, του καθήκοντος, της ειρήνης, της χαράς, της ευτυχίας που πρέπει να βαδίσουν. Διακρίνουν ότι, πέρα από τα λίγα έτη της επιγείου και προσκαίρου αυτής ζωής, υπάρχει η ατελεύτητος αιωνιότης, μέσα στη δόξα του Τριαδικού Θεού μας. Πέρα από τα επίγεια υπάρχουν τα επουράνια και πέρα από τις θλίψεις, τις οδύνες και τα δάκρυα της γης, υπάρχει η χαρά και η μακαριότης, η δόξα του Ουρανού.
Το Φως της Αναστάσεως φωτίζει τους ψυχρούς τάφους, στους οποίους αποθέτουμε τα σώματα των κεκοιμημένων αδελφών μας και μας μεταδίδει το ολοφώτεινο και χαρμόσυνο μήνυμα, ότι ο Χριστός εγερθείς εκ νεκρών «απαρχή των κεκοιμημένων εγένετο» (Α’ Κορ. ιε’, 20).
Αυτό επιβεβαιώνει και ο Απόστολος Παύλος: «Ει πιστεύομεν ότι Ιησούς απέθανε και ανέστη, ούτω και ο Θεός τους κοιμηθέντας δια του Ιησού άξει συν αυτώ» (Α’ Θεσ. δ’, 4).
Η Ανάστασι του Κυρίου μας, μας έφερε την ψυχική μας λύτρωσι, τη σωτηρία, την απολύτρωσί μας από τα τυρρανικά πάθη της αμαρτίας. Μας έφερε την πνευματική μας τελείωσι, την δυνατότητα ομοιώσεώς μας με τον Θεό. Μας άνοιξε τις πύλες του Παραδείσου και μας μετέφερε από τον θάνατο στην ανέσπερη ζωή, από τη γη στον ουρανό. Μετά την Ανάστασι του Κυρίου μας ενώθηκαν «τα το πριν διεστώτα», ο ουρανός και η γη. Ενώθηκαν, δια της κοινωνίας τους με τον Χριστό, οι άνθρωποι με τους αγγέλους.
«Σήμερον, ημέρα Αναστάσεως, εν γη χαρά (και φως), σήμερον εν ουρανοίς χαρά» λέει ο ιερός Χρυσόστομος∙ και συνεχίζει: «Νυν σκιρτώσιν Άγγελοι, νυν χαίρουσιν Αρχάγγελοι, νυν τα Χερουβείμ και τα Σεραφείμ μεθ’ ημών εορτάζει την παρούσαν εορτήν…».
Το φως του Αναστάντος Χριστού εφώτισε Αποστόλους, Αποστολικούς Πατέρας, μάρτυρας, οσίους, ομολογητάς, νεομάρτυρας. Τους ενίσχυσε, τους ανέδειξε αγγέλους επί γης, αγίους, ομολογητάς του Αναστάντος και πολίτες του Ουρανού.
γ) Ο Αναστάς Κύριος έφερε το Φως Του και στα καταχθόνια του Άδου.
Γράφει ο Απόστολος Πέτρος στην Α’ καθολική επιστολή: «Γι’ αυτό κήρυξε και στους νεκρούς (ο Χριστός), διότι πέθαναν μεν ως άνθρωποι κατά το σώμα, αλλά ζουν ως προς τον Θεό κατά το πνεύμα» (Α’ Πετρ. δ’, 6). Οι νεκροί, δηλαδή, δεν περιέρχονται σε ανυπαρξία και δεν διαφεύγουν την κρίσι.
Ο Αναστάς Κύριος απέθανε ως άνθρωπος επί του Σταυρού, έδυσε για λίγο στη γη, αλλά ανέτειλε στο ζοφερό και σκοτεινό Άδη. Κατέβηκε ο Χριστός στον Άδη, για να γεμίση τα πάντα με το Φως της θεότητός Του και να καταργήση το κράτος του θανάτου και του διαβόλου. Δεν άνοιξε απλώς τις πύλες του Άδου, αλλά τις συνέτριψε για να γίνη άχρηστο το δεσμωτήριό του.
Ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομός μας πληροφορεί ότι, όταν ο Χριστός κατέβηκε στον Άδη και εφώτισε τα καταχθόνια, ο Άδης «επικράνθη, κατηργήθη, ενεπαίχθη, ενεκρώθη, καθηρέθη, εδεσμεύθη» (Κατηχητικός Λόγος). Και ο άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός ψάλλει «Κατήλθες εν τοις κατωτάτοις της γης και συνέτριψας μοχλούς αιωνίους» (Κανών Αναστάσεως, ωδή στ’).
Έτσι, ο Δεσπότης Χριστός εφώτισε τα καταχθόνια του Άδου και όσοι από τους νεκρούς επίστευσαν, αξιώθηκαν του αιωνίου φωτός του Παραδείσου.
Αγαπητοί πατέρες και αδελφοί,
Σήμερα, αυτή την αγία Λαμπρή, «τα πάντα πεπλήρωται φωτός, ουρανός τε και γη και τα καταχθόνια» (Κανών Αναστάσεως, ωδή γ’). Η Ανάστασις του Χριστού μας είναι το μεγαλύτερο Θαύμα των αιώνων.
Αυτό το Θαύμα, το πλημμυρισμένο από το Φως του Αναστάντος, ομολογεί την μεγάλη, την μοναδική αλήθεια. Υψώνει τον Κύριο και Θεό μας Ιησού Χριστό υπεράνω όλων των ανθρώπων και των ψευτοθεών.
Αυτό το μεγάλο Θαύμα, ομολογεί και αποδεικνύει, ότι ο Ιησούς Χριστός είναι ο μόνος αληθινός Θεός και Κύριος ουρανού και γης. Οτι είναι το Φως το ανέσπερο, που φωτίζει την πορεία, τη ζωή, την σωτηρία κάθε ανθρώπου. Βεβαιώνει ακόμη όλους μας, ότι ενώ δια της αμαρτίας ο άνθρωπος κατέστη θνητός και πεπερασμένος, δια της Αναστάσεως του Θεανθρώπου γίνεται αθάνατος και αιώνιος.
Σήμερα, αγαπητοί, αυτό το Πάσχα το ολοφώτεινο, μην το διέλθουμε συναισθηματικά, συγκινησιακά, πολύ δε περισσότερο κοσμικά. «Καθαρθώμεν τας αισθήσεις και οψώμεθα τω απροσίτω φωτί της Αναστάσεως» (Κανών Αναστάσεως, ωδή α’), μας τονίζει ο Αναστάσιμος Κανόνας.
Ας καθαρίσουμε από τα πάθη μας τις αισθήσεις μας και την καρδιά μας, με τη μετάνοιά μας, για να δούμε το ανέσπερο Φως του Αναστάντος Χριστού στην ολοφώτεινη δόξα Του.
Ας θελήσουμε κι εμείς να δεχόμαστε τον Χριστό μας, με ειλικρίνεια και αγάπη, κάθε στιγμή της ζωής μας. Θα έχουμε, τότε, πάντοτε Ανάστασι μέσα μας και στη ζωή μας. Θα γινώμαστε άξιοι, για να ζήσουμε στην αιώνια Ανάστασι του Παραδείσου.
Το εύχομαι πατρικά για όλους μας.
Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ
† Ο ΑΙΤΩΛΙΑΣ ΚΑΙ ΑΚΑΡΝΑΝΙΑΣ ΚΟΣΜΑΣ