Είναι «μπαζωμένο» ένα σημαντικό εθνολογικό κείμενο από συγγραφείς διατριβών σε πανεπιστήμια, που, ενώ ρίχνουν νερό στον μύλο της προπαγάνδας των «κυνηγών» μειονοτήτων, των Αλβανών και των Σκοπιανών και βρίζουν προγόνους, παρουσιάζονται σε εκδηλώσεις που διοργανώνονται από δημάρχους και πολιτιστικούς συλλόγους και χαρακτηρίζονται ως … «σημαντικές παρακαταθήκες για τους νέους» χωρίς καμιάν αντίδραση από πουθενά!
Του Δημήτρη Στεργίου
Φωτογραφία: Απόσπασμα του Αιτωλορωμαϊκού Συμφώνου του 2012 π.Χ, στην αιτωλική και ουχί στην … ιλλυρική … διάλεκτο!
Το 1954 γίνεταi γνωστό το μέγιστο μέρος του κειμένου της Αιτωλορωμαϊκής Συνθήκης ή Αιτωλορωμαϊκού Συμφώνου του 212 π.Χ, με την ελληνική (στην αιτωλική διάλεκτο) επιγραφή, την οποία είχε αποκαλύψει στο Θύρρειον της Ακαρνανίας η αρχαιολογική σκαπάνη του P. M. Fraser και δημοσίευσε ο Gunther Klaffenbach. Όμως σημειώνω ότι το 1883 ο ιστορικός της Αιτωλίας Δ. Χαβέλλας, βασιζόμενος στις πληροφορίες του Τίτου Λίβιου αποδίδει αναλυτικά την ουσία των όρων και τα παρεπόμενα της συνθήκης αυτής μεταξύ Ρωμαίων και Αιτωλών το 212 π.Χ. Επίσης, αναφορές στη συνθήκη αυτή είχαν κάνει ο Αππιανός και ο Ιουστίνος, ενώ για τον ακριβή χρόνο, τον τόπο, το περιεχόμενο, τη σύνταξη και την τύχη του κειμένου έγραψαν πολλοί ιστορικοί μετά το 1954.
Το κείμενο της συνθήκης αυτής έχει χαρακτηρισθεί από πολλούς ιστορικούς ως «υψίστου ιστορικού ενδιαφέροντος» , διότι δεν είναι μόνο η αρχαιότερη από την «acta publica» της Ρώμης, που γνωρίζαμε επιγραφικώς (εξαιρέσει της lapis niger), αλλά και από τις ύστερες διαλεκτικές επιγραφές, αφού από τον 3ον αιώνα καθιερώνεται ως γλώσσα η Κοινή. Δηλαδή, ιδιαίτερη εθνολογική αξία έχει η διαλεκτική σημασία του κειμένου, το οποίο, όπως τονίζει ο αείμνηστος και πολύτιμος συνεργάτης μου σε όλες τις εφημερίδες που διηύθυνα, καθηγητής, διαπρεπής βαλκανολόγος – ρωμανιστής Αχιλλεύς Λαζάρου, « δεν επέσυρε την προσήκουσα προσοχή των Ελλήνων που ασχολήθηκαν με το πολυσυζητημένη επιγραφή, ενώ υπάρχουν ακόμα συγγραφείς που παραγνωρίζουν τη σπουδαιότητά της, αν μην και την ύπαρξή της»! Δηλαδή, η Συνθήκη αυτή γράφτηκε στην αιτωλική διάλεκτο και όχι στην …ιλλυρική!!! Και γι΄ αυτόν την … αγνοούν συγγραφείς και μάλιστα εντεταλμένοι «κυνηγοί» μειονοτήτων στην περοχή!
Πάντως, για την τοπική ιστορία είναι αρκετή η αναφορά ότι το 1977 ο Γεράσιμος Κατωπόδης αφιερώνει ολόκληρο κεφάλαιο με τίτλο «Το αιτωλορωμαϊκό Σύμφωνο του 212 π.Χ.» από το οποίο προκύπτει ότι δεν αγνοεί τη διαλεκτική διατύπωση της συμφωνίας, όπως επισημαίνει ο Αχιλλεύς Λαζάρου. Ωστόσο, μετά δεκαετία στο βιβλίο για την αρχαία Ακαρνανία (έκδοση της Ιστορικής – Αρχαιολογικής Εταιρείας Δυτικής Στερεάς Ελλάδος, ) σε σχετικό πάλι κεφάλαιο αντιγράφει κατά λέξη μικρό τμήμα από το προηγούμενο κεφάλαιο παραλείποντας και την απλή επισήμανση του διαλεκτικού τύπου της επιγραφής.
Τρία ηχηρά χτυπήματα κατά της αντεθνικής προπαγάνδας
Ο Αχιλλεύς Λαζάρου, παρουσιάζοντας την εθνολογική αξία του πρωτοτύπου της Αιτωλορωμαϊκής Συμφωνίας του 212 π.Χ. η οποία έχει γραφεί καθαρά με την αιτωλική διάλεκτο, καταφέρει ηχηρά χτυπήματα κατά της προπαγάνδας και της παραχάραξης της «εθνοκεντρικής» ιστορίας:
Πρώτον, όπως τονίζει, μετά την απόδειξη της γνησιότητας της αιτωλικής διαλέκτου, καθίσταται απολύτως σαφής η αξία της συσχέτισή της με τη μαρτυρία του Τίτου Λιβίου κατά την οποία Αιτωλοί, Ακαρνάνες, Μακεδόνες είναι ομόγλωσσοι: Aetolos, Acarnavas, Macedonas ejiusdem linguae homines” (Liv. 31, 29). Η επισήμανση αυτή αποτελεί ισχυρό γρονθοκόπημα κατά της γνωστής παραχάραξης της ιστορίας από τους Σκοπιανούς. Σε επίρρωση της διαπίστωσης αυτής ο Αχιλλεύς Λαζάρου παραθέτει απόσπασμα από τον λόγο του απεσταλμένου του βασιλιά της Μακεδονίας Φιλίππου του Ε’ στην Παναιτωλική Συνέλευση του 200 π.Χ, το οποίο περιλαμβάνει ο Τίτος Λίβιος στο βιβλίο του «Η ιστορία της Ρώμης από της ιδρύσεώς της», τόμοςΧΧΧΙ (Β ΄Μακεδονικός Πόλεμος, 200 -196 π.Χ.). Κατά τον Λίβιο παρευρίσκονταν στη συνέλευση αυτή αντιπρόσωποι της Αιτωλικής Συμμαχίας, της Αθήνας, της Μακεδονίας και ο αντιπρόσωπος της Ρώμης Lucius Furius Purpurio. Συγκεκριμένα, μεταξύ άλλων, ο απεσταλμένος του βασιλιά της Μακεδονίας, είπε μεταξύ άλλων, τα εξής:
«…Οι Αιτωλοί, οι Ακαρνάνες, οι Μακεδόνες από καιρό σε καιρό μαλώνουν μεταξύ τους ή σμίγουν για ασήμαντες αφορμές. Με τους ξένους όμως τους βαρβάρους, ΟΛΟΙ ΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ είναι και θα είναι για πάντα σε πόλεμο, όχι για λόγους που αλλάζουν από μέρα σε μέρα, αλλά εκ φύσεως και η φύση είναι αιώνια…».
Σημειώνω ότι, όπως αναφέρει ο Τίτος Λίβιος, τη συνείδηση της φυλετικής ενότητας Αιτωλών, Ακαρνάνων και Μακεδόνων είχαν ζωντανή στην ίδια συνέλευση και όλοι οι Έλληνες, όπως προκύπτει από τις εισηγήσεις και προειδοποιήσεις του Αιτωλού Αγέλαου και τον κρυστάλλινο λόγο του Ακαρνάνα Λυκίσκου το 211 π.Χ. στους Πανέλληνες., όπου χαρακτηρίζει ομόφυλους (προσοχή: όχι ομοφυλόφιλους, όπως κατάντησε ήδη η λέξη αυτή!!!) Έλληνες και Μακεδόνες και αλλόφυλους τους Ρωμαίους!
Δεύτερον, η διαπίστωση ότι η Αιτωλορωμαική Συνθήκη του 212 π.Χ. που αποκαλύφθηκε στο Θύρρειο γράφτηκε στην ελληνική με την αιτωλική διάλεκτο καταφέρει ένα δεύτερο συντριπτικό χτύπημα και στους Αλβανούς ιστορικούς, που «βλέπουν» ιλλυρική διείσδυση στην Αιτωλοακαρνανία.
Τρίτον, ηχηρό ράπισμα καταφέρεται και εναντίον ντόπιων (Αιτωλοακαρνάνων) συγγραφέων – διατριβών σε πανεπιστήμια, οι οποίοι πηγαίνουν αντάμα με τους ιλλυριομανείς Αλβανούς κι άλλους (δεν ήρθαν ποτέ Ιλλυριοί στην Αιτωλοακαρνανία!), οι οποίοι ψάχνουν για βλάχικες μειονότητες στην Ακαρνανία, υβρίζοντας τον παππού μου (και τους προγόνους των κατοίκων των έξι ριμένικων χωριών της Ακαρνανίας ως «εξελληνισθέντα Αλβανό», ως «ληστή», ως «λωποδύτη», ως «μισέλληνα», ως «φιλοτουρκαλβανό» και παρουσιάζοντας ως «αρνητικά πρότυπα» (δηλαδή ξεχωριστή … εθνότητα!!!) το ριμένικο γλωσσικό ιδίωμα (το λένε … γλώσσα!) που περιλαμβάνει 4.500 μυκηναϊκές, ομηρικές (πάνω από 800!), αρχαιοελληνικές, βυζαντινές και νεοελληνικές λέξεις (παρουσιάζονται ως … τρίγλωσσοι, ότι δηλαδή μιλούν ελληνικά, ριμένικα και … αλβανικά, ενώ δεν υπάρχει ούτε μία λέξη αλβανική στο λεξιλόγιό τους!), τα έθιμα που όλα έχουν αρχαιοελληνικές ρίζες, ότι είναι νομάδες (από την ομηρική εποχή είναι γνωστός ο ελληνικός νομαδικός βίος!) κι άλλα.
Κι όμως, αντί οι δήμαρχοι και οι πολιτιστικοί σύλλογοι της περιοχής να διοργανώσουν εκδηλώσεις για ενημέρωση γύρω από τέτοια εθνολογικά κείμενα, σπεύδουν να παρουσιάζουν τα παραπάνω βιβλία στις πόλεις και στα χωριά τους ως «παρακαταθήκες για τους νέους», όπως τα χαρακτηρίζει πρόεδρος πολιτιστικού συλλόγου που είναι μάλιστα και … φιλόλογος!
agrinionews.gr
