Σε ένα μοναδικό αφιέρωμα με σπάνιες φωτογραφίες περιέχεται ο Παπαποστόλης και η προτομή του στο Αγρίνιο, στο "Ιστορικό της προτομής του Παπαποστόλη" του Κώστα Κακαβιά.
Πρόκειται για μια ιστορική καταγραφή της σημασίας του χαρισματικού ιεράρχη για την περιοχή αλλά και το ιστορικό για την απόφαση της δημιουργίας και της τοποθέτησης της προτομής του στην πόλη. Συγκεκριμένα αναφέρεται στο αφιέρωμα:
"Ιστορικό της προτομής του Παπαποστόλη
του Κώστα Κακαβιά
Φέτος συμπληρώθηκαν εκατόν πενήντα χρόνια από τη γέννηση του Παπαποστόλη, ο οποίος ήταν ένας χαρισματικός κληρικός που«Ετύγχανε σεβασμού και εκτιμήσεως παρά πάντων».
« Ήτο ο ηγαπημένος του Θεού». Σεμνός, απέριττος και ενάρετος παπάς με έμφυτη αγάπη, καλοσύνη, ευγένεια, πραότητα και δύναμη ψυχής.
Αυτός, « Ο Άνθρωπος της Αγάπης», κατά τον Άγιο Καλλίνικο, δεν ήταν ένας ερημίτης ξεκομμένος απ΄τον έξω κόσμο. Ζούσε μέσα στην κοινωνία των ποικίλων δοκιμασιών και ενεργούσε διαρκώς ως φωτισμένος και ακούραστος κοινωνικός λειτουργός.
Στις δύσκολες και επικίνδυνες στιγμές δεν υπολόγιζε την τύχη του σαρκίου του και έμπαινε μπροστά με τόλμη να προλάβει άσχημες εξελίξεις και οδυνηρές καταστάσεις. Εμφανιζόταν άλλοτε ως πρωτοπόρος διεγέρτης κι άλλοτε ως ειρηνοποιός. Είχε το χάρισμα να θέλγει με την ευπρέπεια της καλοσύνης του και να θαυματουργεί με τον καλό του λόγο και το μεγαλείο της ψυχής του.
Ο Παπαποστόλης, ο ευπροσήγορος, μακρόθυμος και ελεήμων, ήταν ένας ταπεινός παπάς με διακριτικό του γνώρισμα την άδολη αγάπη του προς τον πλησίον, όποιος και να ήταν αυτός.
« Η πόλις του Αγρινίου δεν θα λησμονήσει ποτέ τον Παπαποστόλη» διακήρυξε ο Δήμαρχος Γεώργιος Παπαϊωάννου. Και εκείνοι που τον γνώρισαν τον ενθυμούνται «Να διέρχεται ευεργετών». Υπάρχει καταξιωμένος στη συνείδηση του κόσμου που δικαίως και από καιρό τον
έχει κατατάξει στην τάξη των Αγίων.
Ο Δήμος Αγρινίου εκτίμησε και επαίνεσε το πλούσιο και πολυσχιδές έργο τού πολυσέβαστου παπά με το ξεθωριασμένο ράσο. Μάλιστα κατ΄εξαίρεση και ευγνωμόνως τον τίμησε ζώντα δύο φορές. Την πρώτη έδωσε το όνομά του σε δρόμο της πόλεως και τη δεύτερη έδωσε εντολή
κατασκευής της προτομής του.
ΠΡΑΚΤΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΕΩΣ
ΤΟΥ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΑΓΡΙΝΙΟΥ
ΣΤΙΣ 14 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 1959
ΕΠΙ ΔΗΜΑΡΧΙΑΣ ΗΛΙΑ ΣΑΓΙΩΡΓΗ
Ο κύριος Αντιπρόεδρος (Δημήτριος Κογιώργος) εισηγούμενος το θέμα αναγινώσκει την από 14-8-59 επιστολή του γλύπτη Ευθυμίου Πανουργιά, με την οποία γνωρίζει εις τον Δήμο ότι προσφέρεται να κατασκευάσει την προτομήν του Αρχιμανδρίτου Αποστόλου Φαφούτη (Παπαποστόλη) αντί 28.000 δραχμών με προκαταβολή του ημίσεως του όλου ποσού, δια
την αγοράν υλικών, εργατικών, μεταφορικών και διαφόρων φόρων. Έπειτα ο κ. Αντιπρόεδρος λέγει: «Νομίζω ότι δεν είναι ορθόν ζώντος του Παπαποστόλη να γίνει η προτομή του.»
Ο κύριος Δήμαρχος λέγει: «Είναι προτιμώτερον να γίνει τώρα που είναι ζων και έτσι να αισθανθεί ηθικήν ικανοποίησιν.»
Ο κύριος Δήμαρχος λέγει: «Πρέπει ο Δήμος να συμβάλει με το ποσόν των 10.000 δραχμών. Το δε υπόλοιπον του ποσού να συγκεντρωθεί από έρανον μεταξύ των δημοτών και να γίνει η σχετική επίσπευσις του εράνου παρά την Νομαρχίαν.»
Ο κύριος Αντιπρόεδρος εκάλεσε το Συμβούλιο όπως αποφασίσει σχετικώς.
Το συμβούλιον μετά διαλογικήν συζήτησιν, λαβών υπ΄όψη τα ως άνω εκτιθέμενα και κρίνων επιβεβλημένη την κατασκευή της προτομής του γηραιού, σεβάσμιου Αρχιμανδρίτη Αποστόλου Φαφούτη πλείστα όσα προσφέροντος εις την πόλιν.
Αποφασίζει Εγκρίνει την καταβολήν εις γλύπτην Ευθύμιον Πανουργιά ποσού δραχμών 10.000 ως προκαταβολήν εις του έναντι ποσού 28.000 δραχ. Εν όλω κατασκευής της προτομής του Αρχιμανδρίτου Αποστόλου Φαφούτη (Παπαπαποστόλη) της σχετικής δαπάνης βαρυνούσης το κεφ. 43-7 προϋπολογισμού Δημοτικής χρήσεως 1959. Το χρηματικό ένταλμα να εκδωθεί επ΄ονόματι του γλύπτη.
Εξουσιοδοτεί τον κ. Δήμαρχο να προβεί εις τας δεούσας ενεργείας του σχετικού συμφωνητικού μετά του ανωτέρω γλύπτη αφ΄ενός και αφ΄ετέρου δια την επίσπευσιν της διενεργείας εράνου μεταξύ των δημοτών δια την συγκέντρωσιν του υπολοίπου εκ 18.000 δραχμών δια την εξόφλησιν της εν λόγω προτομής.
Η παρούσα απόφαση έλαβε αύξοντα αριθμό 242/59
Κατόπιν η Νομαρχία Αιτ/νίας με την υπ΄αριθμ. 42182/16-10-1959 απόφαση ενέκρινε τη σύσταση ερανικής επιτροπής για τη συγκέντρωση του υπόλοιπου ποσού των 18.000 δραχμών. Όμως καθυστερούσαν τα οριστικά σχέδια, επειδή ο γλύπτης ήθελε την προτομή με ασκεπή την κεφαλή του Παπαποστόλη και τα μέλη της επιτροπής επέμεναν να φιλοτεχνηθεί με καλιμαύχι.
Ο Δήμαρχος επιθυμούσε να εκτελεστεί το έργο σύντομα και ζώντος του Παπαποστόλη. Και γι΄αυτό ανέθεσε σε μέλος της επιτροπής (Δημήτριο Ράφα που από τις 16-6-58 είχε αναλάβει καθήκοντα επιτρόπου του Ιερού Ναού Αγίου Χριστοφόρου) να συναντήσει τον
Παπαποστόλη. Να τον ενημερώσει για τη διαφωνία που προέκυψε και να προσπαθήσει να εκμαιεύσει πως προτιμά εκείνος την προτομή του. Κι έτσι εχόντων των πραγμάτων, μια ημέρα από τις τελευταίες του 1959 συνόδευα τον Παπαποστόλη που είχε στο πρόγραμμά του να
περάσει από κάποια μαγαζιά να ρωτήσει αν πήγαν στον προορισμό τους εκείνα που παρήγγηλε.
Κατά τις 11 το πρωί εξήλθαμε απ΄ τον Ναό, ν΄ακολουθήσουμε το δρόμο μας. Και λίγο πιο πέρα, ακριβώς εκεί που είναι σήμερα η προτομή του Παπαποστόλη, βρέθηκε απρόσμενα μπροστά μας ο κ. Ράφας που ερχόταν ν΄ανταμώσει τον Παπαποστόλη. Αυτός αμέσως και με έκδηλη χαρά ασπάστηκε το χέρι του παπά και μ΄ενθουσιασμό του είπε: « Ήρθα να σου αναγγείλω τα ευχάριστα!
Ο Δήμος αποφάσισε να σε τιμήσει και για δεύτερη φορά, γιατί στ΄αλήθεια το αξίζεις. Το Δημοτικό Συμβούλιο, με πρόταση που έκανε ο Δήμαρχός μας, αποφάσισε ομόφωνα να κατασκευάσει ο Πανουργιάς την προτομή σου. Και αυτή θα στηθεί μπροστά στο Ναό, για να σε βλέπουν και να σε θαυμάζουν οι επόμενες γενιές».
Ο Παπαποστόλης φάνηκε να αιφνιδιάστηκε. Να έχασε τον γύρω του κόσμο. Κι ύστερα κοίταξε κατάματα τον απεσταλμένο και με τρέμουσα φωνή του είπε: « Τι τα θέλετε αυτά; Δε βλέπετε τη φτώχεια; Δε βλέπετε τις ανάγκες που δεν αφήνουν τον κόσμο να πάρει ανάσα;»
Ο κ. Ράφας που άλλο περίμενε και άλλο άκουσε παραξενεύτηκε και συνεσταλμένος του είπε: «Η Δημοτική Αρχή θεώρησε πως είναι επιβεβλημένο χρέος της να σε τιμήσει, όπως πρέπει, για το έργο σου. Γι΄αυτό και αποφάσισε να κατασκευαστεί η προτομή σου τώρα, ώστε να προλάβεις να
τη δεις.
Κι΄όσον αφορά τον εαυτό μου σε πληροφορώ πως μου ανέθεσαν να μάθω και να πω στον Δήμαρχο τη γνώμη σου. Αν κλείνεις δηλαδή προς τη μεριά του γλύπτη που σε θέλει δίχως καλιμάυχι στο κεφάλι σου ή αν συντάσσεσαι με την δική μας θέση που σε θέλουμε με καλιμαύχι.»
Ο Παπαποστόλης τον άκουγε και σιωπούσε συνοφρυωμένος. Έδειχνε από τη στάση του να βρίσκεται αλλού ο νους του. Και σε μια στιγμή αντέδρασε κι ακούστηκε να λέει: «΄Ασεμε, μη με κολάζεις.»
Κι ύστερα ξεκίνησε να φύγει. Προχωρούσε με χαμηλωμένο βλέμμα και αργό, βαρύ βηματισμό ωσάν να ήταν φορτωμένος ένα δυσβάσταχτο βάρος. Προχωρούσε δύσθυμος και έτσι έδειχνε πως κάτι μέσα του τον παίδευε και το πάλευε. Και ξαφνικά, σαν να έδινε απάντηση στον εαυτό του,
ψιθύρισέ: «Εγώ ποτέ δεν επεδίωξα τη δόξα». Κι΄ ύστερα σιώπησε πάλι, βυθισμένος σε σκέψεις. Και απρόσμενα άλλαξε πορεία, όπως έκανε συχνά για να φτάσει εκεί που υπήρχε μεγαλύτερη ανάγκη.
Τον έβλεπα πολύ κουρασμένο, να μην μπορεί να σταθεί καλά στα πόδια του. Ανησύχησα, φοβήθηκα μην πέσει και του είπα: «Πρέπει να σταματήσουμε, να καθίσεις κάπου για λίγο. Να πάρεις μια ανάσα». Δεν θέλησε να το κάνει και είπε: «Τώρα βιάζομαι να φτάσω. Να κλειστώ
μέσα. Να μην ξαναβγώ στον κόσμο.» Όμως το εσπέρας της ίδιας ημέρας μόνο και μόνο για χάρη των παιδιών και για να τηρήσει την υπόσχεσή του, πήγε στο κτίριο της Αγροτικής Τραπέζης (που ήταν τότε στη γωνία των οδών Χαριλάου Τρικούπη και Αδελφών Παναγοπούλου) να παρευρεθεί, όπως έκανε κάθε χρόνο τέτοια μέρα, στη γιορτή για τα παιδιά των υπαλλήλων της Τραπέζης.
Και αυτή ήταν η τελευταία του δημόσια εμφάνιση.
Τελικώς η προτομή του Παπαποστόλη κατασκευάστηκε χωρίς καλιμαύχι. Στήθηκε μπροστά στον Ναό του Αγίου Χριστοφόρου κι έγιναν τα αποκαλυπτήρια στις 26-3-1961.
Επτά μήνες μετά την κοίμηση του άμεπτου και ενάρετου κληρικού που ήταν, κατά τη μαρτυρία του πατρός Βενεδίκτου Πετράκη, «Η πιο Μεγάλη φυσιογνωμία και προσωπικότης της πόλεως Αγρινίου.»
Για τη σεμνή τελετή των αποκαλυπτηρίων της προτομής, στην τοπική εφημερίδα του Πάνου Βλασσόπουλου Νέα Εποχή (Φύλλο 519/2-4- 1961) μεταξύ των άλλων διαβάζουμε: «Μια μορφή που ολόκληρα πενήντα χρόνια είχε συγκεντρώσει τον σεβασμό, τον θαυμασμό και την αγάπη του λαού του Αγρινίου και, γενικά, παντός που την επλησίαζε, απεκαλύφθη λαξευμένη σε πάλευκο
μάρμαρο την παρελθούσα Κυριακή, μετά την Θεία Λειτουργία.
…. Σε πάνδημη συγκέντρωση που την συνείχεν ο βαθύς σεβασμός και η ευγνωμοσύνη, ο Δήμαρχος Αγρινίου κ. Γεώργιος Παπαϊωάννου, είχε την ευτυχία να σύρη την οθόνη που σκέπαζε την γαλήνια μορφή του τιμωμένου σεμνού λευΐτη, ν΄αποκαλύψει την προτομή που η Δημοτική
Αρχή υπό την ηγεσία του φρόντισε να στήση, σαν μικρό δείγμα του μεγάλου χρέους της πόλεως προς έναν πράον και αθόρυβον εργάτην του καλού και του ωραίου· και να διερμηνεύση με τον εμπρέποντα τόνον και με την εμπρέπουσαν έξαρσιν τα αισθήματα του Δήμου και της κοινωνίας
του Αγρινίου δια την ζωήν και το έργον του αρχιμανδρίτη Αποστόλη
Φαφούτη.»
Επίσης οφείλω να παραθέσω και μια μικρή περικοπή από τηνπερισπούδαστη ομιλία του Εμμανουήλ Θεοδωροπούλου, της οποίας το χειρόγραφο υπάρχει στο αρχείο μου.
«Παπούλη πολυσέβαστε! Μας χάρισες πολλά, μας άφησες τα πάντα, μας κληροδότησες το υπέροχο έργο σου και τη μεγάλη σου καρδιά…
Από την επίκαιρη αυτή θέση, όπου μαρμαρωμένο σε έστησε η ευγνωμοσύνη και ο σεβασμός της ενορίας σου και της πόλεως, από την πνευματική αυτή καρδιά της ενορίας, κατέναντι στα θεία έργα, τα δημιουργήματα και μεγαλουργήματα των αγίων σου χεριών, Παπούλη αξέχαστε, Παπούλη καλέ, προστάτευσέ μας πάντα και φώτιζέ μας…"
*φωτο από το αρχείο Ανδρέα Τσιχριτζή.
sinidisi.gr
