Αύξηση στη μισθολογική δαπάνη, αλλά μείωση στις προσλήψεις προβλέπει ο προϋπολογισμός του 2023 για το Δημόσιο, ο οποίος κατατέθηκε στη Βουλή.
Η αύξηση της δαπάνης οφείλεται σε στοχευμένες παρεμβάσεις αύξησης των μισθών ορισμένων κατηγοριών εργαζομένων στο δημόσιο (πχ μπόνους, νέο ειδικό μισθολόγιο ιατρών ΕΣΥ), ενώ η μείωση στις προσλήψεις αφορά στο έκτακτο προσωπικό, καθώς για τις προσλήψεις τακτικού προσωπικού συνεχίζει και για το επόμενο έτος να ισχύει ο κανόνας του 1:1 (δηλαδή 1 πρόσληψη για κάθε 1 αποχώρηση).
Συγκεκριμένα, η εισηγητική έκθεση του προϋπολογισμού του 2023 αναφέρει πως ”οι δαπάνες της κατηγορίας αυτής κατά το έτος 2023 προβλέπεται να ανέλθουν στα 13.756 εκατ. ευρώ, αυξημένες κατά 66 εκατ. ευρώ σε σύγκριση με την εκτίμηση έτους 2022. Η αύξηση αυτή οφείλεται κυρίως στις νέες μισθολογικές παρεμβάσεις που εισήγαγε ο ν.4940/2022 και αφορούν στο σύστημα κινήτρων επίτευξης στόχων και ανταμοιβής υπαλλήλων του δημοσίου τομέα, στην αναμόρφωση από το 2023 του ειδικού μισθολογίου των ιατρών του ΕΣΥ και στην πλήρη εφαρμογή των μισθολογικών παρεμβάσεων για τη στήριξη των στελεχών των Ενόπλων Δυνάμεων”.
Σε σχέση με τις προσλήψεις, η ίδια έκθεση αναφέρει πως “το έτος 2023 οι νέοι διορισμοί και προσλήψεις αναμένεται να ανέλθουν στις 16.000, στις οποίες περιλαμβάνονται οι εκτιμώμενες προς υλοποίηση προσλήψεις με βάση τον προγραμματισμό προσλήψεων έτους 2023, καθώς και προσλήψεις (εντός του κανόνα 1:1) που δεν υλοποιήθηκαν κατά τα προηγούμενα έτη. Από το σύνολο των εγκεκριμένων προσλήψεων τακτικού προσωπικού το μεγαλύτερο μέρος κατανέμεται στα Υπουργεία Εθνικής Άμυνας, Υγείας, Προστασίας του Πολίτη και Παιδείας και Θρησκευμάτων, ενισχύοντας τους συγκεκριμένους τομείς.
Αναφορικά, ειδικά με τις προσλήψεις εκτάκτου προσωπικού επισημαίνεται ότι ”για το 2023 ο αντίστοιχος αριθμός έχει προσδιορισθεί σε 22.344 (μειωμένος κατά 12% σε σχέση με το 2022)”.
Πιο αναλυτικά, η έκθεση του ΥΠΟΙΚ για τον προϋπολογισμό του 2023 προβλέπει τα ακόλουθα:
Δαπάνη παροχών σε εργαζόμενους
Για το έτος 2022 η συνολική δαπάνη για παροχές σε εργαζόμενους (άθροισμα δαπάνης τακτικών και πρόσθετων αποδοχών και των αντίστοιχων εργοδοτικών εισφορών) εκτιμάται ότι θα ανέλθει σε 13,8 δισ. ευρώ.
Από τη συνολική δαπάνη παροχών σε εργαζόμενους που βαρύνει τον τακτικό προϋπολογισμό, το μεγαλύτερο μέρος αυτής (80% της συνολικής δαπάνης) καταβάλλεται από τέσσερα Υπουργεία στα οποία απασχολείται το μεγαλύτερο μέρος από το σύνολο των υπαλλήλων, ήτοι:
-Παιδείας και Θρησκευμάτων (33%)
-Εθνικής Άμυνας (19%)
-Υγείας (16%)
– Προστασίας του Πολίτη (12%)
To εναπομείναν 20% της δαπάνης καταβάλλεται από τους υπόλοιπους φορείς της Κεντρικής Διοίκησης.
Τα ποσοστά συμμετοχής των υπουργείων στη συνολική δαπάνη παραμένουν ίδια τόσο στο 2021 (με βάση τα απολογιστικά στοιχεία του έτους), όσο και στο 2023 (με βάση τις πρόσφατες προβλέψεις).
Η κατανομή αυτή της δαπάνης αντανακλά τις προτεραιότητες και τον προσανατολισμό της κυβερνητικής πολιτικής στην ενίσχυση των τομέων της παιδείας, της άμυνας, της υγείας και της προστασίας των πολιτών.
Διορισμοί – Προσλήψεις τακτικού προσωπικού περιόδου 2021-2022 και προγραμματισμός προσλήψεων 2023
Οι νέοι διορισμοί και προσλήψεις τακτικού προσωπικού υπόκεινται σε περιορισμούς και κανόνες, προκειμένου να ελεγχθεί η προκαλούμενη δαπάνη.
Ειδικότερα, από το 2019 εφαρμόζεται ο κανόνας προσλήψεων-αποχωρήσεων 1:1, δηλαδή μία πρόσληψη για κάθε μία αποχώρηση.
Για ειδικές περιπτώσεις (π.χ. εκτέλεση δικαστικών αποφάσεων, προσλήψεις τακτικού προσωπικού με αντίστοιχη μείωση έκτακτου προσωπικού ίδιας κατηγορίας) δύναται να πραγματοποιούνται διορισμοί/προσλήψεις και εκτός του κανόνα.
Οι προσλήψεις πάσης φύσεως τακτικού προσωπικού διενεργούνται βάσει του ετήσιου προγραμματισμού ανθρώπινου δυναμικού της δημόσιας διοίκησης.
Το Υπουργείο Εσωτερικών σε συνεργασία με το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους (ΓΛΚ), λαμβάνοντας υπόψη τα αιτήματα πρόσληψης προσωπικού των φορέων της γενικής κυβέρνησης, διαμορφώνουν τον ετήσιο προγραμματισμό για τις προσλήψεις του επόμενου έτους.
Οι προσλήψεις κάθε έτους καθορίζονται με βάση τις αποχωρήσεις του προηγούμενου έτους (σύμφωνα με τον κανόνα 1:1). Ο μέγιστος επιτρεπόμενος αριθμός προσλήψεων προσωπικού εγκρίνεται από το Υπουργικό Συμβούλιο.
Απεικονίζονται τα υψηλότερα ποσοστά επί του συνόλου των διορισμών/προσλήψεων για τα έτη 2021 και 2022.
Το έτος 2021 οι νέοι διορισμοί και προσλήψεις (εντός και εκτός κανόνα 1:1) τακτικών υπαλλήλων των οποίων η μισθοδοσία βαρύνει απευθείας τον τακτικό προϋπολογισμό ανήλθαν συνολικά σε 20.173 (συμπεριλαμβανομένων και των εισαγωγών σε στρατιωτικές σχολές).
Στο Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων πραγματοποιήθηκαν 12.649 διορισμοί μόνιμου προσωπικού (ποσοστό 63% επί του συνόλου), εκ των οποίων οι 10.178 αφορούν σε διορισμούς εκπαιδευτικών εκτός του κανόνα στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση σε αντικατάσταση αναπληρωτών καθηγητών. Επίσης, ποσοστό 26% επί των συνολικών διορισμών/προσλήψεων κατανέμεται ισόποσα στο Υπουργείο Υγείας, με 2.707 διορισμούς/προσλήψεις και στο Υπουργείο Εθνικής Άμυνας με 2.674.
Τέλος, 744 διορισμοί (4% επί του συνόλου) υλοποιήθηκαν στο Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη.
Το έτος 2022 οι υλοποιηθέντες μέχρι 30/09/2022 διορισμοί ανέρχονται σε 16.748. Δεδομένου του μεγάλου αριθμού των αποχωρήσεων από το Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων κατά το 2021 (8.388), πραγματοποιήθηκαν εντός του τρέχοντος έτους σχεδόν ισάριθμοι διορισμοί (9.002) εντός του κανόνα 1:1, από τους οποίους οι 8.586 αφορούν σε μόνιμους εκπαιδευτικούς της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.
Επιπλέον, στο Υπουργείο Εθνικής Άμυνας πραγματοποιήθηκαν 4.555 διορισμοί, εκ των οποίων οι 1.639 αφορούν σε προσλήψεις Επαγγελματιών Οπλιτών και οι 1.438 σε εισαγωγές σε παραγωγικές σχολές ενστόλων.
Επίσης, 1.655 διορισμοί πραγματοποιήθηκαν στο Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη, εκ των οποίων οι 800 αφορούν σε εισαγωγές σε παραγωγικές σχολές ένστολων.
Τέλος, 1.305 διορισμοί πραγματοποιήθηκαν στο Υπουργείο Υγείας. Πέραν αυτών, οι αυξημένες ανάγκες στον τομέα της υγείας καλύφθηκαν με προσλήψεις επικουρικού προσωπικού, η μισθοδοσία του οποίου βαρύνει τον προϋπολογισμό των φορέων στον οποίο απασχολούνται.
Το έτος 2023 οι νέοι διορισμοί και προσλήψεις αναμένεται να ανέλθουν στις 16.000, στις οποίες περιλαμβάνονται οι εκτιμώμενες προς υλοποίηση προσλήψεις με βάση τον προγραμματισμό προσλήψεων έτους 2023, καθώς και προσλήψεις (εντός του κανόνα 1:1) που δεν υλοποιήθηκαν κατά τα προηγούμενα έτη. Από το σύνολο των εγκεκριμένων προσλήψεων τακτικού προσωπικού το μεγαλύτερο μέρος κατανέμεται στα Υπουργεία Εθνικής Άμυνας, Υγείας, Προστασίας του Πολίτη και Παιδείας και Θρησκευμάτων, ενισχύοντας τους συγκεκριμένους τομείς.
Αποχωρήσεις τακτικού προσωπικού περιόδου 2021- 2023
Οι αποχωρήσεις λόγω συνταξιοδότησης τακτικών υπαλλήλων, η μισθοδοσία των οποίων βαρύνει απευθείας τον τακτικό προϋπολογισμό, παρουσιάζονται αυξημένες τα τελευταία χρόνια.
Το 2021, βάσει απολογιστικών στοιχείων, αποχώρησαν συνολικά 17.741 τακτικοί υπάλληλοι, εκ των οποίων το 47% από το Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων, το 24% από το Υπουργείο Υγείας και το 15% συνολικά από τα Υπουργεία Εθνικής Άμυνας και Προστασίας του Πολίτη.
Επίσης, με βάση τα μέχρι σήμερα διαθέσιμα στοιχεία αποχωρήσεων έτους 2022 και λαμβάνοντας υπόψη τις εκτιμήσεις της Εθνικής Αναλογιστικής Αρχής (ΕΑΑ), τα τέσσερα προαναφερθέντα υπουργεία εκτιμάται ότι θα συνεχίσουν να παρουσιάζουν το μεγαλύτερο ποσοστό (82%) επί των συνολικών αποχωρήσεων υπαλλήλων που μισθοδοτούνται από τον τακτικό προϋπολογισμό τόσο κατά το τρέχον έτος όσο και το 2023.
Προσλήψεις μη τακτικού προσωπικού για το οικονομικό έτος 2023
Από το έτος 2021 θεσμοθετήθηκε ετήσιος προγραμματισμός προσλήψεων προσωπικού Ιδιωτικού Δικαίου Ορισμένου Χρόνου και σύμβασης μίσθωσης έργου τόσο των φορέων της Κεντρικής Διοίκησης όσο και των λοιπών φορέων της Γενικής Κυβέρνησης.
Με βάση τον προγραμματισμό προσλήψεων έτους 2022, ο μέγιστος επιτρεπόμενος αριθμός προσλήψεων μη τακτικού προσωπικού σε όλους τους φορείς της Γενικής Κυβέρνησης προσδιορίστηκε σε 25.344 (μειωμένος κατά ποσοστό 10% σε σχέση με τον αντίστοιχο αριθμό εγκεκριμένων προσλήψεων του έτους 2020). Για το 2023 ο αντίστοιχος αριθμός έχει προσδιορισθεί σε 22.344 (μειωμένος κατά 12% σε σχέση με το 2022).
Με την εισαγωγή της ανωτέρω διαδικασίας και τον τρόπο εφαρμογής της, τα εμπλεκόμενα Υπουργεία (Εσωτερικών και Οικονομικών) στοχεύουν, αφενός στον έλεγχο και τη συστηματική παρακολούθηση των προσλήψεων μη τακτικού προσωπικού στον δημόσιο τομέα, αφετέρου στο δημοσιονομικό όφελος από τη συγκράτηση της σχετικής δαπάνης.
Για το 2022 η συνολική δαπάνη του τακτικού προϋπολογισμού για κάλυψη μισθοδοσίας μη τακτικού προσωπικού εκτιμάται ότι θα ανέλθει σε 183 εκατ. ευρώ, ενώ η αντίστοιχη πρόβλεψη για το 2023 ανέρχεται στα 176 εκατ. ευρώ.
