Οικογενειακή φωτογραφία της οικογένειας Μάτσας που βρέθηκε τσαλακωμένη στο πάτωμα του λεηλατημένου σπιτιού τους στα Ιωάννινα το 1920. Διακρίνονται: Καθιστοί οι γονείς του Leon Matsas, Sarina και Nahoum Matsas Όρθιος 2ος από αριστερά ο Leon Matsas
Του Λίνου Υφαντή,
Η Εβραϊκή Kοινότητα του Αγρινίου αριθμούσε πριν τον Β΄Παγκόσμιο Πόλεμο 52 μέλη. Κατά τη διάρκεια της Κατοχής κατάφεραν να διαφύγουν και να μη σταλούν στα στρατόπεδα συγκέντρωσης χάρις στη συμβολή των κατοίκων του Αγρινίου που τους βοήθησαν. Υπήρξαν και περιπτώσεις που συμμετείχαν και στην Εθνική Αντίσταση. Σχετικά άγνωστη παραμένει η τύχη των Εβραίων μετά τον Β΄Παγκόσμιο Πόλεμο και η προσπάθεια επανασύστασης της Εβραϊκής κοινότητας στο Αγρίνιο.
Πράγματι το 1946 ο Κ. Κωνσταντίνης καταγράφει στην έκθεση του την ύπαρξη 32 Εβραίων στην πόλη του Αγρινίου καθώς και την προσπάθεια τους να αναδιοργανώσουν την κοινότητα τους. Συγκεκριμένα αναφέρεται στην απουσία Συναγωγής, Κοινότητας και σχολείου. Τα μέλη της κοινότητας κατάφεραν να μισθώσουν ένα δωμάτιο, το οποίο θα το χρησιμοποιούσαν και για τους τρεις σκοπούς έναντι 25.000 δρχ. Συγκεκριμένα θρησκευτικά καθήκοντα και συγκεκριμένα το ρόλο του Χαζάν (ψάλτη),θα αναλάμβανε ο κ . Σάββας ΜΙζάν έμπορος υιός αρχιραββίνου. Επίσης ο Λέων Μάτσας υπάλληλος της Εθνικής Τράπεζας Αγρινίου, γόνος σημαντικής Εβραϊκής Κοινότητας των Ιωαννίνων, ο οποίος κατάφερε να αποδράσει από την πόλη όταν άρχισαν οι διώξεις των Ναζί το 1943, προσφέρθηκε να διδάσκει την Εβραϊκη γλώσσα δωρεάν. Μάλιστα η κοινότητα προχώρησε στην αγορά καθισμάτων, βιβλίων για τα μαθήματα και του απαραίτητου εξοπλισμού. Μέρος αυτού είχε ήδη διασωθεί στις αποθήκες της Τράπεζας από τα χρόνια της Κατοχής και είχε μείνει ανέπαφο από τις διώξεις του κατακτητή. Μάλιστα από τις πρώτες μέριμνες της κοινότητας ήταν η στήριξη και κρατουμένου μέλους της στο Μεσολόγγι “δια νοσηλείαν και έξοδα αποφυλακίσεως”.
Βέβαια η προσπάθειες επανασύστασης της κοινότητας δεν τελεσφόρησαν όπως σε άλλες ελληνικές πόλεις καθώς λόγω αλλαγής των οικονομικών συνθηκών, οι Εβραίοι του Αγρινίου εγκατάλειψαν σταδιακά την πόλη. Μάλιστα δεν καταγράφεται καν ως κοινότητα διότι σύμφωνα με την νομοθεσία Ισραηλητικές Κοινότητες υπάρχουν σε πόλεις όπου κατοικούν πάνω από 20 εβραϊκές οικογένειες. Οι Εβραίοι του Αγρινίου ανήκαν στην αντίστοιχη κοινότητα της Πάτρας, η οποία διαλύθηκε επίσημα το 1991.
Με πληροφορίες από:
Μωυσή Κ. Κωνσταντίνη, Οι ισραηλιτικές κοινότητες της Ελλάδος μετά το Ολοκαύτωμα, Αθήνα: 2015.
Πηγή εικόνας: United States Holocaust Memorial Museum, courtesy of Michael Matsas.
https://collections.ushmm.org/search/catalog/pa1157362
agrinionews.gr
