Του Λίνου Υφαντή,
Ο Αθανάσιος Διάκος από την Αρτοτίνα Φωκίδας ήταν ένας από τους σημαντικότερους ήρωες της Ελληνικής Επαναστάσεως. Ήταν πρωτοπαλίκαρο του οπλαρχηγού Σκαλτσοδήμου. Το 1814 είχε πάει στον Αλή Πασά ως αντιπρόσωπό του και συγχρόνως εκπροσωπούσε όλο το αρματολίκι της Δωρίδας. Επιστρέφοντας όμως από τα Γιάννενα και τον Αλή Πασά πέρασε από το Βραχώρι όπου εκτυλίχθηκε η εξής άγνωστη σχετικά ιστορία.
Όπως μας διασώζει το περιοδικό “Εστία” στον τομο ΚΕ (5-10-1885) όταν ο Αθανάσιος Διάκος έφτασε στο Βραχώρι κατέλυσε στο σπίτι των Σκυλοδημαίων. Οι Σκυλοδημαίοι υπήρξαν όπως και ο Σκαλτσοδήμος μεγάλοι αρματολοί στη γειτονική περιοχή του Βάλτου. Πέρα από τον Αλή Πασά ο Αθανάσιος Διάκος αντιπροσώπευε τον Σκαλτσοδήμο και σε μια άλλη αποστολή όχι πολεμική: Επρόκειτο ουσιαστικά για συνοικέσιο μεταξύ των δύο αρματολίτικων οικογενειών. Ο Σκαλτσοδήμος ήθελε να νυμφευθεί την κόρη του Σκυλοδήμου. Η οικογένεια του Σκυλοδήμου ήταν στην αρχή επιφυλακτική και ήθελαν περισσότερες πληροφορίες για τον καπετάνιο Σκαλτσοδήμο. Επειδή γνώριζαν το Διάκο, του ζήτησαν να είναι ευθύς και να πει όλη την αλήθεια.
Πράγματι ο Διάκος τους απάντησε με την αφοπλιστική ειλικρίνεια του.
Διάκος: Καλά λέει κάθεστε ακόμη;
Σκαλτσοδημαίοι: Μα είναι καλός;
Διάκος: Αφού εγώ τον έχω καπετάνιο, φανταστείτε τι είναι” Τους είπε με αυτοπεποίθηση και θάρρος και εγωϊσμό.
Έτσι ο Αθανάσιος Διάκος κατάφερε να τους πείσει και πράγματι έφερε τα καλά μαντάτα στον καπετάνιο του Σκαλτσοδήμο.
Η λαϊκή μούσα μας διασώζει την ιστορία αυτή διαφορετικά. Στο βιβλίο του Β. Λαμνάτου “Τρεις Ιστορικές Οικογένειες της Ρούμελης” παρουσιάζεται ο Σκαλτσοδήμος ( Δήμος Σκαλτσάς) να έκλεψε την κόρη του Σκυλοδήμου Κρυστάλλω με τη βοήθεια μεταξύ άλλων του Διάκου χωρίς να γίνεται συνοικέσιο και χωρίς να περνάνε από το Βραχώρι. Μάλιστα χρολογείται το περιστατικό αυτό μεταξύ 1807-1813.
Σε κάθε περίπτωση ο Σκαλτσοδήμος από τη Δωρίδα ήταν ο γενάρχης μιας ιστορικής οικογένειας του Αγρινίου με χαρακτηριστικό το παράδειγμα του μετέπειτα Δημάρχου Σκαλτσοδήμου. Σίγουρα το ρόλο του έπαιξε και ο ήρωας της Επαναστάσεως Αθανάσιος Διάκος ο οποίος αργότερα βρήκε το γνωστό τραγικό θάνατο μετά την ηρωϊκή μάχη της Αλαμάνας το 1821.
Με πληροφορίες από:
περιοδικό “Εστία” στον τομο ΚΕ (5-10-1885).
Βασίλης Λαμνάτος, “Τρεις Ιστορικές Οικογένειες της Ρούμελης”, Αθήνα: 1994.
agrinionews.gr