Του Λίνου Υφαντή,
Πολλές φορές έχουν κυκλοφορήσει στο διαδίκτυο χάρτες της Αιτωλοακαρνανίας πριν την Ελληνική Επανάσταση. Ξεχωριστή όμως σημασία έχει το πως απεικονίζεται η Αιτωλοακαρνανία στην Χάρτα του Ρήγα Φεραίου, ο οποίος εκδόθηκε το 1796–1797. Πρόκειται για αντίγραφο που διασώζεται στην Εθνική Βιβλιοθήκη.
Οι χάρτες είχαν δημιουργηθεί για την τότε ναυσιπλοΐα των πλοίων. Επί το πλείστον απέδιδαν τα ελληνικά τοπωνύμια με λατινική γραφή τύπου Lepanto, Misolonghi κ.α. Η προστιθέμενη αξία του χάρτη του Ρήγα Βελεστινλή ( Φερραίου) είναι ότι αποδίδει τα ελληνικά τοπωνύμια με ελληνικούς χαρακτήρες. Όπως και οι προκάτοχοι του, έτσι και ο Ρήγας αποδίδει επί το πλείστον τις αρχαίες ελληνικές πόλεις που υπήρχαν στην Αιτωλία και Ακαρνανία και όχι τις σύγχρονές του. Αγρίνηον, Πλευρώνη, Καλλυδών, Ναύπακτος είναι μερικές ονομασίες από αυτές. Όμως ο Ρήγας δεν μένει εκεί. Ονοματίζει κάποιες σύγχρονες του πόλεις όπως το Μεσολόγγι, τον Γαλατά, το Σεροβίγλι ( Στράτο), τη Βόνιτσα ( “Στηβόνιτσα”), ενώ επισημαίνει και σημεία μέγιστης ιστορικής σημασίας. Για παράδειγμα στο Άκτιο αναγράφει “Εδώ ενικήθη ο Μάρκος Αντώνιος από τον Αύγουστο, έχασε και την Κλεοπάτρα”. Επίσης αποτυπώνει ορθά στη θαλάσσια περιοχή των Οινιαδών τη γνωστί ώς “Ναυμαχία της Ναυπάκτου” με δύο άγκυρες, αριστερά τον κέλτικο σταυρό, δεξιά την ημισέλινο και στη μέση το “1571”.
Αίσθηση προκαλεί η χάρτα του Ρήγα σχετικά με την καταγραφή των λιμνών και των ποταμών. Καταγράφει σε λάθος βέβαια θέσεις την Μελίτη Λίμνη ( σημερινό Λεσίνι), Κύνια Λίμνη ( Σημερινή λιμνοθάλασσα Μεσολογγίου) και Ούρια Λίμνη. Καμία από αυτές δεν υπάρχει σήμερα με εξαίρεση φυσικά τη λιμνοθάλασσα. Τον Αχελώο ονομάζει και “Άσπρο”, Φίδαρι τον Εύηνο “Φίδαρη”. Επίσης από βουνά καταγράφει τον Αράκυνθο, τον Πεταλά κ.α. ενώ την Ορεινή Ενδοχώρα της Αιτωλοακαρνανίας και Ευρυτανίας την αποτυπώνει ως χώρα των Αγραίων.
Γενικά η χάρτα του Ρήγα έχει στοιχεία “αναχρονισμού” τόσο από την εποχή του όσο και από τις αρχαίες πόλεις. Η ακριβή του ονομασία της συλλογής χαρτών είναι Χάρτα τῆς Ἑλλάδος ἐν ἧ̧̧ περιέχονται αἱ νῆσοι αὐτῆς καὶ μέρος τῶν εἰς τήν Εὐρώπην καὶ μικράν Ἀσίαν πολυαρίθμων ἀποικιῶν αὐτῆς . Εκδόθηκε στη Βιέννη το 1797 με πρωτοβουλία του Hanz Muller.
Πηγή: Συλλογή της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ελλάδος, https://digitalcollections.nlg.gr/nlg-repo/dl/el/browse/1457240
agrinionews.gr
