Ασφαλτόστρωση δρόμων ορεινού Θέρμου: Αν όχι τώρα, πότε;
(ανοιχτή επιστολή προς τους αρμόδιους φορείς)
Λίγοι μήνες μόνο μας χωρίζουν από το 2021, τη 200ή επέτειο από την επανάσταση του ΄21, και, ενώ οι σχετικές εκδηλώσεις που προγραμματίζονται αναμένεται να είναι - και σωστά - λαμπρές, διακηρυγμένο παράλληλο στόχο αποτελεί να υπάρξουν ουσιαστικές παρεμβάσεις που θα κατατάξουν το 2021 ως παράθυρο για την Ελλάδα του μέλλοντος.
Στις παρεμβάσεις αυτές πρέπει να συμπεριληφθεί και η υλοποίηση της βασικής εκείνης υποδομής που αποτελεί την πρωταρχική προϋπόθεση για την άμβλυνση μίας από τις κραυγαλέες ανισότητες μεταξύ επιμέρους περιοχών της χώρας.
Ποια είναι αυτή η υποδομή; Μα, φυσικά, Ο ΔΡΟΜΟΣ. Το στοιχείο αυτό που φέρνει κοντά τις κοινωνίες και αποτελεί προϋπόθεση ύπαρξης και οικονομικής ανάπτυξης οποιασδήποτε σύγχρονης κοινωνίας. Μια υποδομή που, αναφορικά με το θέμα μας, τη στερείται η πλέον ορεινή περιοχή του Δήμου Θέρμου στην Αιτωλ/νία, μια ολόκληρη περιοχή αποτελούμενη από 17 χωριά (8 Κοινότητες), που επικοινωνούν αποκλειστικά με υποτυπώδεις χωματόδρομους. Το ορεινό Θέρμο.
Ποια είναι λοιπόν η πρόταση; Στις ουσιαστικές επετειακές παρεμβάσεις για το 2021 να συμπεριληφθεί και η ασφαλτόστρωση των δρόμων που συνδέουν απομακρυσμένες Κοινότητες της ορεινής ενδοχώρας, (καθώς αλλού δεν υφίσταται τέτοιο ζήτημα), οι οποίες έχουν απομείνει να επικοινωνούν ακόμη αποκλειστικά με χωματόδρομους, έτσι ώστε έτσι ώστε σε ορατό χρονικό ορίζοντα να μην μείνει Κοινότητα που να μην συνδέεται με ασφαλτοστρωμένο δρόμο έστω και από μία πρόσβαση, πράγμα που θα ισοδυναμεί με έμπρακτη αναγνώριση του δικαιώματος πρόσβασης για όλες ανεξαιρέτως τις περιοχές της χώρας.
Πρόκειται ασφαλώς για μια ανεκπλήρωτη υποχρέωση της πολιτείας από εκείνες στις οποίες θα έπρεπε προ πολλού να έχει υπάρξει αντίστοιχη ανταπόκριση. Ο συμβολισμός μάλιστα που συνιστά το 2021, (ως η 200ή επέτειος από την επανάσταση του ΄21), σχετίζεται άμεσα με το ζήτημα, καθώς, αν η πολιτεία ενστερνιστεί την προαναφερόμενη αναγκαιότητα, αυτό θα αποτελέσει έμπρακτη αναγνώριση της προσφοράς της ορεινής ενδοχώρας, (εκεί που διατηρήθηκε αλώβητη η εθνική συνείδηση και έδρασε ο κλεφταρματολισμός, στοιχεία που αμφότερα συνέβαλαν τα μέγιστα στον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα), και συνάμα θα ανοίξει ένα παράθυρο για το μέλλον, καθώς έτσι δημιουργείται η πρωταρχική προϋπόθεση για ανάδειξη νέων προορισμών οικοτουριστικού ενδιαφέροντος και συναφών εναλλακτικών δραστηριοτήτων, πράγμα που συνιστά βασική παράμετρο ενίσχυσης του τουριστικού προϊόντος στη βάση του 12/μηνου τουρισμού, που αποτελεί αναγκαιότητα για τη χώρα.
Και η εν λόγω περιοχή του ορεινού Θέρμου αποτελεί ένα από τα πιο χαρακτηριστικά παραδείγματα που δικαιούται να απαιτεί κάτι τέτοιο, γιατί και η προσφορά της υπήρξε κεφαλαιώδης στον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα και τα στοιχεία που συνθέτουν το φυσικό της κάλλος είναι τέτοια που προδιαγράφουν ένα λαμπρό μέλλον, αν και εφόσον αναδειχθούν τα πολλαπλά θέλγητρα της φύσης της, ώστε να λειτουργήσουν ως πηγές προσπορισμού εισοδήματος. Πράγμα που δεν γίνεται φυσικά χωρίς πρόσβαση.
Πέρα από τη σημειολογία του 2021, όμως, υπάρχουν και άλλα στοιχεία που καθιστούν ιδιαίτερα σημαντική αυτή τη χρονική περίοδο αναφορικά με τις δυνατότητες επίλυσης του προβλήματος αυτού, τα βασικότερα από τα οποία είναι τα εξής:
α) Βρίσκεται στην πρωθυπουργία της χώρας ένας Μητσοτάκης.
β) Έχει εξασφαλισθεί σημαντικού ύψους πρόγραμμα επανεκκίνησης της οικονομίας με κοινοτική βοήθεια και επιπλέον βρισκόμαστε στην έναρξη ενός νέου χρηματοδοτικού προγράμματος για την αυτοδιοίκηση, το αποκαλούμενο "ΑΝΤΩΝΗΣ ΤΡΙΤΣΗΣ".
γ) Υπάρχει νέα αιρετή διοίκηση στην Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας, τον β΄ βαθμό αυτοδιοίκησης, όπου ανήκει και η αρμοδιότητα επίλυσης του προβλήματος αυτού.
Ας δούμε τι σημαίνουν όλα αυτά με τη σειρά που αναφέρεται το καθένα:
α) 35 χρόνια έχουν παρέλθει από το 1985, τότε που στο προεκλογικό πρόγραμμα της Νέας Δημοκρατίας είχε συμπεριληφθεί η δέσμευση για σύνδεση όλων των χωριών της χώρας με ασφαλτοστρωμένο δρόμο. Μια δέσμευση χωρίς αντίκρισμα στη συνέχεια. Σ' αυτό, βέβαια, θα μπορούσε να ισχυριστεί κανείς ότι ευθύνεται το γεγονός ότι η Ν.Δ. δεν κέρδισε τις εκλογές εκείνες, αλλά και στη συνέχεια δεν ξαναείδαμε τέτοιου είδους πολιτική δέσμευση από κανένα πολιτικό κόμμα, και κυρίως απ' αυτά που άσκησαν μακρόχρονη εξουσία στη χώρα κατά τη μεταπολιτευτική περίοδο, συμπεριλαμβανομένης φυσικά και της Ν.Δ.. Το ότι μάλιστα στην ηγεσία της Νέας Δημοκρατίας εκείνη την περίοδο βρισκόταν ο αείμνηστος Κωνσταντίνος Μητσοτάκης, πατέρας του σημερινού πρωθυπουργού κ. Κυριάκου Μητσοτάκη, είναι κάτι που έχει τη δική του ιδιαίτερη σημειολογία, και που θα έπρεπε ίσως να βαρύνει ως στοιχείο ηθικής δέσμευσης στις αποφάσεις του σημερινού πρωθυπουργού για ένα τέτοιο ζήτημα.
β) 11 χρηματοδοτικούς άξονες περιλαμβάνει το επενδυτικό πρόγραμμα "ΑΝΤΩΝΗΣ ΤΡΙΤΣΗΣ" για την αυτοδιοίκηση, χωρίς ωστόσο να συμπεριλαμβάνεται σ' αυτούς πρόβλεψη για οδοποιία σύνδεσης Κοινοτήτων που επικοινωνούν με χωματόδρομους, (κάτι που δεν αφορά βέβαια μόνο τον Δήμο Θέρμου), καθώς είτε δεν γνωρίζουν το πρόβλημα, είτε - μάλλον το πιθανότερο - το υποτιμούν. Κάτι που συμβαίνει όλα αυτά τα χρόνια από τη συγκρότηση των Καποδιστριακών Δήμων το 1998. Τότε η σύνδεση όλων των χωριών με ασφαλτοστρωμένο δρόμο αποτελούσε βασική επωδό της τότε κυβέρνησης ως κίνητρο προς τα χωριά για ν' αποδεχθούν τη συνένωση των Κοινοτήτων τους. Κι έγιναν αρκετά στη συνέχεια στον τομέα αυτόν - λιγότερα βέβαια από όσα έπρεπε - αλλά χωρίς ωστόσο να συμπεριληφθεί και η ορεινή περιοχή του Δήμου Θέρμου σ' αυτή τη εξέλιξη. Από τότε και μετά το ζήτημα ξεχάστηκε. Η κατάσταση εδώ περιγράφεται μόνο με τη βιβλική ρήση: «Όστις πρόλαβε τον Κύριο οίδε». Πράγμα που επιβεβαιώνει το διαχρονικό πρόβλημα της χώρας που οι πολιτικές συνήθως δεν έχουν συνέχεια και γι' αυτό δεν υπάρχει συνέπεια εξαγγελιών και αντίστοιχων έργων. Η μεταβίβαση της αρμοδιότητας τέτοιου είδους ζητημάτων στην αυτοδιοίκηση μόνο ως κακόηχο αστείο μπορεί να εκληφθεί, καθώς η αρχή της επικουρικότητας επ' ουδενί λειτούργησε για την οδοποιία του ορεινού Θέρμου και το μόνο που μετρίασε κάπως τα πράγματα είναι σποραδικές κατά καιρούς μεμονωμένες παρεμβάσεις από αυτοδιοικητικούς και βουλευτές, που ναι μεν τις εκτιμούμε δεόντως και διόλου δεν τις υποτιμούμε, αλλά ήταν ελλιπείς για την επίλυση του προβλήματος.
γ) Βρισκόμαστε στην αρχή ουσιαστικά της νέας αυτοδιοικητικής περιόδου και με μια νέα αιρετή αρχή στο τιμόνι της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας, με νέο Περιφερειάρχη και μάλιστα Αιτωλοακαρνάνα, (έχει - ή πρέπει να έχει - κι αυτό τη σημασία του ως στοιχείο υποβοηθητικό για την επίλυση του προβλήματος), πράγμα που, λογικό είναι, να αναμένεται, ως κάτι νέο, να προσδώσει νέα ορμή στην αντιμετώπιση των ζητημάτων.
Οπότε, μ' αυτά τα δεδομένα είναι σκόπιμο να υποβληθούν τα αντίστοιχα ερωτήματα, μέσω αυτής της ανοιχτής επιστολής προς τους καθ' ύλην αρμόδιους κορυφαίους πολιτικούς εκπροσώπους, αρχίζοντας από την κατώτερη προς την ανώτερη βαθμίδα διοίκησης, ως εξής:
1) Περιφερειάρχη Δυτικής Ελλάδας, κύριε Νεκτάριε Φαρμάκη, ως ο κορυφαίος αρμόδιος αιρετός για την επίλυση του εν λόγω προβλήματος, καθώς το επαρχιακό δίκτυο, στο οποίο υπάγονται οι χωματόδρομοι σύνδεσης των Κοινοτήτων του ορεινού Θέρμου, ανήκουν στην αρμοδιότητα της Περιφέρειας, σκοπεύετε να αντιμετωπίσετε το πρόβλημα αυτό - ο βαθμός έντασης του οποίου το καθιστά το μοναδικό του είδους του στην Περιφέρειά σας - ως ξεχωριστό πρόβλημα ιδιαίτερης βαρύτητας που απαιτεί αντίστοιχη αντιμετώπιση και όχι με τη χλιαρότητα, και ενίοτε την αποσπασματικότητα και σε κάποιες περιπτώσεις ακόμη και την αδιαφορία, που επέδειξαν προκάτοχοί σας στην Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας και στη Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Αιτωλοακαρνανίας για το ζήτημα αυτό;
Πιο συγκεκριμένα, προτίθεστε να τεθείτε επικεφαλής μιας προσπάθειας μαζί με τον Δήμο Θέρμου και τους κοινοβουλευτικούς εκπροσώπους της Αιτωλοακαρνανίας, για την επίλυση του προβλήματος, όπως εκ του θεσμικού σας ρόλου αρμόζει, φέρνοντας το θέμα στο Περιφερειακό Συμβούλιο, και διεκδικώντας και από την κεντρική διοίκηση το σύνολο των απαιτούμενων πόρων, ώστε να υπάρξει ο απαιτούμενος προγραμματισμός για επίλυση του προβλήματος σε ορατό χρονικό ορίζοντα; Πράγμα που ουδέποτε έχει γίνει ως τώρα και είναι προσβλητικό για την περιοχή το ότι το Περιφερειακό Συμβούλιο, αυτό το κορυφαίο όργανο τοπικής διαβούλευσης, ουδέποτε έχει ασχοληθεί συντονισμένα με το ζήτημα αυτό. Ένα ζήτημα που λόγω της μοναδικότητας της έντασής του θα έπρεπε να έχει συμπεριληφθεί στις προτεραιότητες της Περιφερειακής Αυτοδιοίκησης.
Συμπεριλαμβάνεται στον προγραμματισμό σας πρόβλεψη για ένταξη άμεσα σε χρηματοδοτικό πρόγραμμα του συνόλου των ώριμων έργων οδοποιίας, που αναφέρονται σε τμήματα του χωμάτινου επαρχιακού οδικού δικτύου του ορεινού Θέρμου, η ωρίμανση των οποίων έχει γίνει από τον Δήμο Θέρμου και βρίσκονται μάλιστα σε πλήρη ωρίμανση για χρονικό διάστημα ακόμη και κοντά στην εικοσαετία;
Ομοίως, πρόκειται να ληφθεί αντίστοιχη μέριμνα για χρηματοδότηση των αντίστοιχων οδικών έργων για τα οποία έχουν εκπονηθεί οι μελέτες από τον Δήμο Θέρμου και υπολείπεται η εξασφάλιση του συνόλου των αδειοδοτήσεων;
Τέλος, πρόκειται να ληφθεί μέριμνα χρηματοδότησης των απαιτούμενων μελετών για τα εναπομείναντα προς ωρίμανση, ελάχιστα πλέον, τμήματα, ώστε να καταστούν ώριμα τα απαιτούμενα έργα στο σύνολο του μήκους των χωματόδρομων αυτής της περιοχής;
2) Υπουργέ Εσωτερικών, κύριε Παναγιώτη Θεοδωρικάκο, με την ίδια ευκολία που το ποσό των 70 εκατομμυρίων ευρώ που αρχικά προορίζονταν για την αγροτική οδοποιία από το πρόγραμμα "ΑΝΤΩΝΗΣ ΤΡΙΤΣΗΣ" το αυξήσατε σε 150 εκατομμύρια και το προαναγγείλατε μάλιστα στη σχετική ενημερωτική συνάντηση που διεξήχθη στην Πάτρα στις 16 Ιουλίου, όταν με τις τοποθετήσεις των παριστάμενων αυτοδιοικητικών αντιληφθήκατε πως το ποσό αυτό είναι τελείως ανεπαρκές, έτσι σίγουρα, εάν υπάρξει η απαιτούμενη πολιτική βούληση, όπως σας είχα επισημάνει σχετικά και στην εν λόγω συνάντηση, μπορείτε να συμπεριλάβετε και έναν 12ο χρηματοδοτικό άξονα στο εν λόγω πρόγραμμα, ο οποίος θα αναφέρεται στη σύνδεση με ασφαλτοστρωμένο δρόμο όσων Κοινοτήτων επικοινωνούν αποκλειστικά με χωματόδρομους ανά την επικράτεια. Θα το κάνετε;
3) Πρωθυπουργέ, κύριε Κυριάκο Μητσοτάκη, θα ήταν ιδιαιτέρως τιμητικό εκ μέρους σας, εάν, έστω και μετά από 35 χρόνια ανταποκρινόσασταν στη δέσμευση του Κόμματός σας και του τότε αρχηγού του και αείμνηστου πατέρα σας και κάνατε πράξη το έργο της σύνδεσης με ασφαλτοστρωμένο δρόμο όσων Κοινοτήτων και χωριών έχουν απομείνει ακόμη να επικοινωνούν αποκλειστικά με χωματόδρομους, που δεν είναι και τόσα πολλά πλέον όπως τότε μετά από τόσα χρόνια. Θα το πράξετε;
Τέλος, όλα αυτά, (για ένα ζήτημα για το οποίο έχω αρθρογραφήσει σχετικά για πολλοστή φορά, και θεωρώ πως δικαιούμαι να το κάνω αντλώντας το δικαίωμα αυτό από τη συνεχή υπερτριαντακονταετή ενασχόλησή μου με την αυτοδιοίκηση του τόπου μου και από την πολλαπλή ενασχόλησή μου με το συγκεκριμένο ζήτημα αλλά και λόγω εντοπιότητας από μία από τις 8 Κοινότητες από αυτές που δεν τους έχει αναγνωριστεί ακόμη το δικαίωμα της πρόσβασης), απηχούν τις σκέψεις των ανθρώπων του ορεινού Θέρμου, καθώς μία και μόνο λέξη - η λέξη "ΔΡΟΜΟΣ" - είναι αυτή που έχει καταστεί ο εφιάλτης τους, αφού ενσωματώνεται σ' αυτή η αγωνία των πολιτών, κατοίκων και αποδήμων, για τον τόπο τους!
Έναν τόπο με ιδιαίτερα σπουδαίο αναπτυξιακό απόθεμα σε στοιχεία φυσικού κάλλους, την ανάδειξη του οποίου διεκδικούν μέσω της αναγνώρισης του αυτονόητου δικαιώματος κάθε περιοχής!!
Του δικαιώματος στην πρόσβαση!!!
Σκέψεις, που, υπό τις περιγραφόμενες συνθήκες, συνοψίζονται στη φράση: Αν όχι τώρα, πότε;
Θέρμο, 29 / 07 / 2020
Νίκος Κωστακόπουλος
(Πρόεδρος Δημοτικού Συμβουλίου Θέρμου)