φωτο: Οι μάχες των “Ορλοφικών”. Διακρίνονται οι κινήσεις των Τούρκων στο Βραχώρι. Πηγή: el.wikipedia.org

Του Λίνου Υφαντή,

Στο  Βραχώρι ( Αγρίνιο) κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας υπήρχε ισχυρή παρουσία Οθωμανικού στρατού. Έχει μείνει ως εντύπωση ότι το Βραχώρι ( Αγρίνιο) πολιορκήθηκε και απελευθερώθηκε για πρώτη φορά στις 11 Ιουνίου 1821. Έχουν ξεχαστεί όμως ο γεγονότα τόσο η πυρπόλησή του από τους Ενετούς το 1684 όσο και η άγνωστη πολιορκία των Ελλήνων Επαναστατών το 1770.

Ήταν η χρονιά που κηρύχθηκε πόλεμος μεταξύ Ρωσίας και Οθωμανικής αυτοκρατορίας.  Οι Ρώσοι ξεσήκωσαν τους Έλληνες και με τους αδελφούς Ορλώφ είχαν έντονη ναυτική παρουσία. Πράγματι η Αιτωλοακαρνανία επαναστάτησε: Στο Βάλτο τη σημαία της επανάστασης σήκωσε ο Σταθάς Γεροδήμος, Γιάννης Μπουκουβάλας, Αλέξης Καρακίτσος ( Καραχρήστος), στο Αγγελόκαστρο ο Γεώργιος Γουλιμής Λαχούρης, στο Ξηρόμερο ο Χρήστος Γρίβας, στο Μεσολόγγι ο Παναγιώτης Παλαμάς και στη Ναύπακτο ο Σισμάνης.

Στρατηγικής σημασίας ήταν η πεδιάδα του Αγρινίου, όπου δρούσε ο Γεώργιος Γουλιμής Λαχούρης από το Αγγελόκαστρο. Πρώτη του κίνηση ήταν να εξοντώσει τους τούρκους που έφυγαν από το πολιορκούμενο Μεσολόγγι.  Στη συνέχεια μαζί με τμήμα των ξηρομεριτών Γριβαίων που έσπευσαν για βοήθεια στον Αιτωλικό κάμπο ξεκίνησε την πολιορκία του Βραχωρίου (σημερινού Αγρινίου). Εκεί ήταν οχυρωμένοι οι Τούρκοι, οι οποίοι ζήτησαν απεγνωσμένα βοήθεια από τους Οθωμανούς. Πράγματι η βοήθεια ήρθε από την Ήπειρο, όπως βλέπετε και στο κόκκινο βέλος του παραπάνω χάρτη. Οι Οθωμανοί με τη βοήθεια τμημάτων Αλβανών υπερκέρασαν τις γραμμές του Σταθά Γεροδήμου στο Μακρυνόρος  και ανάγκασαν τον Γουλιμή να λύσει την πολιορκία στις 21 Μαρτίου του 1770. Οι Τούρκοι προχώρησαν σε αντίποινα . Έξω από τον τότε χριστιανικό ναό του Αγίου δημητρίου  οι Τούρκοι εκτέλεσαν εκεί  προκρίτους της περιοχής. Μεταξύ αυτών τον Αντώνη Παπαντώνη από τον Μαχαλά (Φυτείες), τον Γεώργιο Φαταούλα και τον Αναστάση Παπασταμάτη (Φυτείες), τον Πάνο Μαυρομάτη και τον Γεωργάκη Μαυρομάτη, προύχοντες της Κατούνας.

Στη συνέχεια ο Γουλιμής αναδιπλώθηκε και μαζί με τους Γριβαίους .έπεσε ηρωϊκά μαχόμενος στο Αγγελόκαστρο την τοποθεσία  που έχει μείνει γνωστή “Στα Κόκκαλα των Γριβαίων”. Έτσι έληξε άδοξα η πολιορκία του Βραχωρίου το 1770 και οι Έλληνες πλήρωσαν βαρύ φόρο αίματος.

Με πληροφορίες από:

Θ.Μ. Πολίτη, Η συμβολή της Αιτωλοακαρνανίας στην Επανάσταση του 1821. εκδόσεις Πρίσμα,

http://agriniomemories.blogspot.com/2012/10/blog-post_25.html