Η Ε.Ε. διαπραγματεύεται πολλές εμπορικές συμφωνίες με χώρες από όλο τον κόσμο. Δείτε ποιες συμφωνίες βρίσκονται υπό διαπραγμάτευση, αλλά και ποια είναι η διαδικασία.
Οι εμπορικές συμφωνίες αποτελούν μία από τις βασικές συνιστώσες της εμπορικής πολιτικής της ΕΕ.
Στις 12 Φεβρουαρίου 2020, το ΕΚ ψήφισε υπέρ των ελεύθερων εμπορικών συναλλαγών και της προστασίας των επενδύσεων μεταξύ ΕΕ - Βιετνάμ. Στις 13 Φεβρουαρίου 2019, οι ευρωβουλευτές ψήφισαν υπέρ των συμφωνιών ελευθέρων συναλλαγών και προστασίας επενδύσεων μεταξύ ΕΕ και Σιγκαπούρης, που θα καταργήσουν πρακτικά όλους τους δασμούς μεταξύ των δυο μερών μέσα σε πέντε χρόνια. Μόλις δύο μήνες πριν, το Κοινοβούλιο είχε εγκρίνει ιστορική συμφωνία ελεύθερου εμπορίου και στρατηγικής εταιρικής σχέσης με την Ιαπωνία.
Γιατί είναι σημαντικές οι εμπορικές συμφωνίες;
Οι εμπορικές συμφωνίες είναι πολύ σημαντικές για την ΕΕ καθώς αποτελούν κινητήρια δύναμη για την οικονομική ανάπτυξη. Το 2015, η ΕΕ ήταν πρώτη σε εισαγωγές και εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών στον κόσμο, καλύπτοντας το 32,15% του παγκόσμιου εμπορίου. Την ίδια χρονιά η δεύτερη θέση ανήκε στις ΗΠΑ, με 12,01% και η τρίτη στην Κίνα με 10,68%. Οι νέες συμφωνίες δημιουργούν νέες επιχειρηματικές ευκαιρίες για τις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις, δημιουργούν νέες θέσεις εργασίας και δημιουργούν χαμηλότερες τιμές και περισσότερη ποικιλία για τους καταναλωτές.
Υπάρχουν ανησυχίες ότι η αύξηση του ανταγωνισμού που υπάρχει εξαιτίας τέτοιων συμφωνιών οδηγεί στην μείωση θέσεων εργασίας σε ορισμένους τομείς. Ωστόσο, οι εμπορικές συμφωνίες μέχρι σήμερα αυξάνουν τις θέσεις εργασίας και δεν τις μειώνουν. Επίσης, πολλοί ανησυχούν ότι λόγω της αυξημένης προσφοράς μπορεί να πέσει η ποιότητα σε ορισμένα προϊόντα, όπως είναι τα τρόφιμα αλλά και πάλι η ΕΕ έχει κανόνες που ορίζουν συγκεκριμένες προϋποθέσεις για την κυκλοφορία προϊόντων στην αγορά της.
Είδη συμφωνιών
Η ΕΕ μπορεί να συνάψει διαφορετικού είδους συμφωνίες με τρίτες χώρες. Αυτές μπορούν να επικεντρωθούν στη μείωση ή την εξάλειψη των δασμολογικών φραγμών, τη δημιουργία τελωνειακής ένωσης με την άρση των τελωνειακών δασμών ή και τη θέσπιση κοινού δασμολογίου για τις ξένες εισαγωγές.
Επίσης, μπορεί να αφορούν επενδύσεις αλλά και την επίλυση διαφορών στον τομέα των επενδύσεων, όπως για παράδειγμα, όταν μια επιχείρηση θεωρεί ότι η απόφαση μιας κυβέρνησης επηρεάζει τις επενδύσεις της στη χώρα αυτή.
CETA
Η πιο πρόσφατη εμπορική συμφωνία της ΕΕ είναι αυτή με τον Καναδά που υπογράφηκε στις 30 Οκτωβρίου 2016.
Υπό διαπραγμάτευση συμφωνίες
Η Διατλαντική Εταιρική Σχέση Εμπορίου και Επενδύσεων (TTIP) με τις ΗΠΑ, αποτελεί μια αμφιλεγόμενη υπό διαπραγμάτευση συμφωνία, εξαιτίας των ανησυχιών για τις προδιαγραφές των προϊόντων αλλά και για το ζήτημα της επίλυσης των επενδυτικών διαφορών. Οι διαπραγματεύσεις βρίσκονται προς το παρόν σε αναμονή, καθώς η νέα διοίκηση βρίσκεται στη διαδικασία διαμόρφωσης της στρατηγικής της.
Οι υπό διαπραγμάτευση συμφωνίες με την Ασία
ΕΕ και Ιαπωνία συμφώνησαν στα βασικά στοιχεία για μια οικονομική συνεργασία στις 6 Ιουλίου 2017, ωστόσο ορισμένα ζητήματα όπως η επιχειρηματική προστασία εξακολουθούν να βρίσκονται υπό διαπραγμάτευση. Στόχος είναι η ολοκλήρωση του κειμένου συνεργασίας μέχρι το τέλος του 2017, το οποία θα πρέπει στη συνέχεια να εγκριθεί από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και τις εθνικές κυβερνήσεις.
Με την Κίνα δεν υπάρχουν εμπορικές διαπραγματεύσεις αλλά πραγματοποιούνται συζητήσεις για τη σύναψη συνολικής επενδυτική συμφωνίας μεταξύ των δύο πλευρών.
-Μαλαισία (σημαντικά ζητήματα μένει να επιλυθούν)
-Ινδονησία (ο τρίτος γύρος διαπραγματεύσεων ολοκληρώθηκε το Σεπτέμβρη)
-Ταϊλάνδη (τέσσερεις γύροι διαπραγματεύσεων μέχρι στιγμής, δεν έχει δεν έχει οριστεί ημερομηνία για τον επόμενο)
-Φιλιππίνες (δεν υπάρχει ημερομηνία για την έναρξη του επόμενου γύρου διαπραγματεύσεων )
-Μυανμάρ (τέσσερεις γύροι διαπραγματεύσεων μέχρι στιγμής, δεν έχει δεν έχει οριστεί ημερομηνία για τον επόμενο)
-Ινδία (δεν γίνονται διαπραγματεύσεις προς το παρόν αλλά συνεχίζουν οι συζητήσεις για σημαντικά ζητήματα)
Οι υπό διαπραγμάτευση συμφωνίες με την Λατινική Αμερική
Στη Λατινική Αμερική ο τελευταίος γύρος διαπραγματεύσεων πραγματοποιήθηκε στη Βραζιλία 2-6 Οκτωβρίου 2017, ενώ ο πέμπτος γύρος διαπραγματεύσεων με το Μεξικό πραγματοποιήθηκε στις Βρυξέλλες 25-29 Σεπτεμβρίου 2017.
Πολλές συμφωνίες, συμπεριλαμβανομένων των συμφωνιών σύνδεσης με οκτώ χώρες για την ενίσχυση των εμπορικών συναλλαγών, βρίσκονται σήμερα υπό διαπραγμάτευση με τη Νότια Μεσόγειο και τη Μέση Ανατολή. Επίσης, πραγματοποιούνται συνομιλίες για την επέκτασή τους στους τομείς της γεωργίας και της βιομηχανίας.
Επίσης, οι διαπραγματεύσεις συνεχίζονται για την εμπορική συμφωνία Υπηρεσιών (TISA), μεταξύ 23 κρατών μελών του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου, συμπεριλαμβανομένης της ΕΕ. Οι χώρες που συμμετέχουν στις συνομιλίες, συγκεντρώνουν συνολικά το 70% του παγκόσμιου εμπορίου υπηρεσιών. Έχουν ήδη ολοκληρωθεί 14 γύροι διαπραγματεύσεων.
Ο ρόλος του ΕΚ
Από τότε που τέθηκε σε ισχύ η Συνθήκη της Λισαβόνας το 2009, οι εμπορικές συμφωνίες χρειάζονται την έγκριση του ΕΚ πριν τεθούν σε ισχύ, ενώ είναι απαραίτητη η συνεχής ενημέρωση των ευρωβουλευτών για την πορεία των διαπραγματεύσεων.
Οι ευρωβουλευτές έχουν ήδη δείξει ότι δεν διστάζουν να θέσουν βέτο σε συμφωνίες που τίθενται υπό αμφισβήτηση, όπως για παράδειγμα η Εμπορική Συμφωνία Κατά της Παραποίησης γνωστή και ως (ACTA), την οποία και απέρριψαν.