Άρθρο του κ. Θανάση Τσακαλίδη

Η Πληροφορική από ένα απλό βοηθητικό εργαλείο, απλώθηκε σιγά-σιγά και εξελίχθηκε σε ένα ολοκληρωμένο περιβάλλον εργασίας, ενημέρωσης, επικοινωνίας, εκπαίδευσης, καλλιτεχνικής δημιουργίας και διασκέδασης. Ο άνθρωπος είναι ήδη συνεχώς διασυνδεμένος και πρωτοκολλάει την καθημερινότητά του.

Στα τελευταία πενήντα χρόνια το περιβάλλον μέσα στο οποίο αναπτύσσεται το παιδί μεταλλάχθηκε δραστικά. Από την απλή γειτονιά με τα χαμηλά σπίτια χωρίς ηλεκτρικό ρεύμα και τις αλάνες, από τις λιγοστές και πανάκριβες εγκυκλοπαίδειες, από το μαζικό σινεμά και το πλανόδιο θέατρο, από το μαζικό ποδόσφαιρο και το καθημερινό παιχνίδι στη γειτονιά, από τις απλές εκδρομές στη φύση, από το σταθερό τηλέφωνο, φθάσαμε πλέον στην πολυκατοικία με το πολύ τσιμέντο, στην τηλεόραση με τα ατέλειωτα κινηματογραφικά έργα και τις φλύαρες εκπομπές, στους φιλάθλους που δεν πήγαν ποτέ σε γήπεδο, στο κινητό τηλέφωνο, στο διαδίκτυο που προσφέρει κάθε εγκυκλοπαίδεια και χιλιάδες πληροφορίες για τέχνη, εκπαίδευση, ενημέρωση, παιχνίδια και οτιδήποτε θα μπορούσε να καθηλώσει το παιδί για ώρες ατέλειωτες στον υπολογιστή με τα ατέλειωτα ηλεκτρονικά παιχνίδια και τέλος στο κοινωνικό διαδίκτυο με τις ατέλειωτες διασυνδέσεις σε γνωστούς και αγνώστους, ανεξαρτήτως φυσικού τόπου, και τις επιλεγμένες ομαδοποιήσεις κοινωνικών συνόλων.

Ο παλιός ελεύθερος κόσμος του παιδιού, που του διασφάλιζε το προνόμιο της μεστής εφηβείας, αντικαταστάθηκε από τα απαραίτητα φροντιστήρια, τις ξένες γλώσσες, το χορό και άλλα, καταβροχθίζοντας τον ελεύθερο χρόνο και μετατρέποντας το σε έναν απλό δρομέα της εφηβείας με απώτερο στόχο κάποια επαγγελματική αποκατάσταση. Χάθηκε η γειτονιά, χάθηκε η καθημερινή παρέα, χάθηκε η ανεμελιά, χάθηκε ο αργός ρυθμός της εφηβείας, ήρθε η απομόνωση, η επιλεκτική και λιγοστή παρέα, η εντατικοποίηση κάποιας αβέβαιης προετοιμασίας, η μοναξιά με τον υπολογιστή, η επικοινωνία μέσω του κινητού και του διαδικτύου. Το παιδί παλιά απολάμβανε το φυσικό του χρόνο με την οικογένειά του και τους φίλους του, ενώ τώρα εγκλωβίστηκε στον ηλεκτρονικό του χρόνο και δεν ευκαιρεί να μιλήσει διά ζώσης με την οικογένειά του και με τους φίλους του.

Aντί τα παιδιά να χρησιμοποιήσουν δημιουργικά το διαδίκτυο για τις σπουδές τους, τη μόρφωσή τους, την ενημέρωσή τους, αναλώνονται είτε σε άσκοπες αναζητήσεις είτε σε παιχνίδια ατομικά ή κοινωνικά. Τα τελευταία απέκτησαν πλέον τους σκλαβωμένους πελάτες τους σε καθημερινή βάση και δεν τους αφήνουν να χαρούν τη φυσική τους ζωή.

Το Διαδίκτυο δυστυχώς παίρνει τη δροσιά από τα νιάτα τους και τη μετατρέπει σε θηλιά καθημερινής εξάρτησης από πολύ εξειδικευμένους παρόχους διαδικτυακών εφαρμογών, που έχουν σαν στόχο μόνο το κέρδος και την υποδούλωση των νέων σε ατέρμονες αναζητήσεις χωρίς απτή και δημιουργική κατάληξη. Αυτή η ατέρμονη καθημερινή προσήλωση στη μηχανή καταλήγει σε σωρεία προβλημάτων υγείας τόσο σωματικών όσο και ψυχικών. Δυστυχώς κοντά στη γνωστή κατάθλιψη, που προκύπτει από τα προβλήματα της ζωής, τα οποία με την κρίση πολλαπλασιάστηκαν και έχει αγγίξει ήδη μεγάλο μέρος του πληθυσμού (πάνω από μισό εκατομμύριο), προστίθενται καθημερινά και τα θύματα της αλόγιστης χρήσης του διαδικτύου, που πάσχουν πλέον από Δικτυοκατάθλιψη και χρειάζονται ειδική θεραπεία για απεξάρτηση. Αυτοί θα πρέπει να ανακαλύψουν πάλι την ομορφιά της φυσικής ζωής και να εξαλείψουν πλήρως το ψηφιακό τους ομοίωμα.

Το διαδίκτυο, αντί να είναι ένα επιπλέον εργαλείο μόρφωσης και επικοινωνίας, εκφυλλίζεται σε ένα δυνάστη κατασπατάλησης του παραγωγικού χρόνου και εξουδετέρωσης της φυσικής παρέας, με αποτέλεσμα οι άνθρωποι αντί να απολαμβάνουν την παρέα τους στο εστιατόριο, ανοίγουν όλοι τα κινητά τους και μοιράζονται τη μοναξιά τους.

Ο κος Θανάσης Τσακαλίδης είναι Ομότιμος Καθηγητής του Τμήματος Μηχ. H/Y και Πληροφορικής του Πανεπιστημίου Πατρών.

Πηγή: Εφημερίδα Πελοπόννησος (pelop.gr)