Φωτο: Απεργοί μαθητές στην Αθήνα (πηγή Ελληνικό Μέλλον 11 Μαρτίου 1936)
Του Λίνου Υφαντή,
Τα σχολεία των αρχών του 20ου αιώνα και του μεσοπολέμου ήταν πολύ διαφορετικά από τα σημερινά. Αν εξετάσει κάποιος το ζήτημα λίγο περισσότερο, θα διαπιστώσει ότι μερικά σημεία παραμένουν ίδια και αναλλοίωτα.
Ένα από αυτά είναι το πως εκδηλώνονταν το φαινόμενο μαζικής μαθητικής ανταρσίας. Από τη δεκαετία του ’90 και μετά, έχει πάρει τη μορφή κατάληψης σχολικού κτιρίου ή αποχής. Περισσότερο με αποχή λοιπόν έμοιαζε η “απεργία” τις πρώτες δεκαετίες του 2οου αιώνα. Πολλές φορές η μαζική αυτή μορφή αντίδρασης είχε πολιτικούς λόγους.Την περίοδο του μεσοπολέμου υπήρξαν μεμονωμένα περιστατικά, όπως οι δύο μαθητικές απεργίες στην Αμαλιάδα Ηλείας στα τέλη της δεκαετίας του 1920, που στην οργάνωσή τους πρωτοστάτησε ο Νίκος Μπελογιάννης ως μαθητής Γυμνασίου, οργανωμένος στην Ομοσπονδία Κομμουνιστικών Νεολαιών Ελλάδας (ΟΚΝΕ).
Αντιθέτως στο Αγρίνιο, η πρώτη μαθητική “απεργία” δεν είχε πολιτικά κίνητρα αλλά ξεκίνησε από κακές συγκυρίες στην ενδοσχολική ζωή. Καταγράφεται το 1929 στα πρακτικά του μοναδικού γυμνασίου που υπήρχε στην πόλη. Την διασώζει ο τ΄. Λυκειάρχης κος Ιωάννης Κωστάκης στο πολύ ενδιαφέρον βιβλίο του “Εκπαιδευτικές διαδρομές”. Όλα ξεκίνησαν όταν μαθητές έβαλαν δικηγόρο για να διαμαρτυρηθούν για τη συμπεριφορά καθηγητή που τους έβαζε πολύ δουλειά για το σπίτι και φέρνονταν “σατραπικώς” Ο σύλλογος διδασκόντων αντέδρασε και οι.. 6ημερες αποβολές έπεφταν τότε σύννεφο διότι ¨εμπόδιζαν δια φωνασκιών” τους άλλους μαθητές να εισέλθουν στην τάξη! Επίσης άλλος ένας λόγος της τιμωρίας τους ήταν ότι το βράδυ γύριζαν στα σπίτια συμμαθητριών τους και τις ξεσήκωναν για την “απεργία”.
Περισσότερα ενδιαφέροντα στοιχεία για την πρώτη αυτή μαθητική απεργία θα βρείτε στο βιβλίο του κου Κωστάκη. Όπως και να χει όμως -σαν προσωπικό σχόλιο-η δυνατότητα των παιδιών να βάλουν δικηγόρο, σε μια περίοδο ανέχειας, μάλλον παραπέμπει σε εύπορους μαθητές. Άρα η τότε μεσοπολεμική μαθητική “απεργία” παραπέμπει περισσότερο σε κίνηση με προσωπικά κίνητρα και με συγκατάθεση των οικογενειών. Η πρώτη λοιπόν μαθητική “στάση” στο Αγρίνιο μάλλον ήταν μεγαλοαστικής έμπνευσης…
Πηγές:
Ιωάννη Κωστάκη, Εκπαιδευτικές αναδρομές, Αγρίνο, 2019
Γιώργου Πιτσάκη,Απεργία μαθητών στον Μεσοπόλεμο ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ
εφημερίδα “Ελληνικό μέλλον”
agrinionews.gr