Η ταινία του Σύλλα Τζουμέρκα «Το θαύμα της θάλασσας των Σαργασσών» πραγματοποιεί σήμερα παγκόσμια πρεμιέρα στο Φεστιβάλ του Βερολίνου
Τι συνδέει τον Σύλλα Τζουμέρκα με τη «Θεία Κωμωδία» του Δάντη και, κατ’ επέκταση, με τη νέα του ταινία, το «Θαύμα της θάλασσας των Σαργασσών», που σήμερα πραγματοποιεί παγκόσμια πρεμιέρα στο Φεστιβάλ του Βερολίνου; Γυρισμένο στο Μεσολόγγι, εμπνευσμένο ως παραβολή από το μακρινό ταξίδι του χελιού στα ρεύματα των ωκεανών, το τρίτο κατά σειρά μεγάλου μήκους φιλμ του Τζουμέρκα είναι ένα θρίλερ για τον… Παράδεισο.
Είναι η ολοκλήρωση μιας άτυπης τριλογίας που άρχισε με τη «Χώρα προέλευσης» (μια ενδοοικογενειακή υιοθεσία ταρακουνά τις σχέσεις και τους δεσμούς μιας θεσσαλονικιώτικης οικογένειας) σε ένα πολυσύνθετο πορτρέτο πάνω στην ελευθερία. Και συνεχίστηκε με την «Εκρηξη» (μια μητέρα τριών παιδιών, παντρεμένη με ναυτικό, προσπαθεί να τα φέρει βόλτα αντιμετωπίζοντας χρέη και μια σκληρή οικογενειακή πραγματικότητα), στη βάση ενός πραγματικά εκρηκτικού αλληγορικού δράματος.
Σήμερα, ο Θεσσαλονικιός σκηνοθέτης εξηγεί ότι οι τρεις ταινίες αντιπροσωπεύουν τις θεματικές Κόλαση – Καθαρτήριο – Παράδεισος. «Στην ταινία αυτή όλα τα πρόσωπα παλεύουν με εικόνες του Παραδείσου και προσπαθούν να τις κατακτήσουν. Για εμένα αυτό είναι ένα κεντρικό θέμα στις ζωές μας. Δηλαδή, αυτό που φανταζόμαστε ως Παράδεισο για τη ζωή μας ή που γίνεται ο Παράδεισος είναι μια έντονη εσωτερική και εξωτερική εμπειρία. Τις θεματικές Κόλαση – Καθαρτήριο – Παράδεισος τις είχα εξαρχής στο μυαλό μου γιατί με ενδιαφέρει ο Δάντης» περιγράφει ο ίδιος.
Το επίκεντρο της ιστορίας
Και αυτήν τη φορά η ταινία του έχει γυναικείο πυρήνα, ενώ στο φόντο βρίσκεται η ελληνική περιφέρεια μαζί με όσα αποκρύπτει ή φέρνει στην επιφάνεια. Στο επίκεντρο της ιστορίας, μια αστυνομικός και μια εργάτρια σε εργοστάσιο παραγωγής χελιών στη Δυτική Ελλάδα. Οταν ένας μυστηριώδης θάνατος γίνεται η αφορμή για να ξεσπάσει ένας άγριος κύκλος βίας, οι πορείες των δύο γυναικών, που μέχρι «χθες» αγνοούσαν η μία την ύπαρξη της άλλης, αρχίζουν μοιραία να συγκλίνουν.
Στους πρώτους ρόλους η Αγγελική Παπούλια και η Γιούλα Μπούνταλη, συνσεναριογράφος και σταθερή συνεργάτιδα του Τζουμέρκα στο σινεμά και το θέατρο. «Ενα κοινό χαρακτηριστικό που έχουν οι κεντρικοί γυναικείοι χαρακτήρες μου είναι ότι βρίσκονται συνήθως σε συνθήκη μάχης. Στο “Θαύμα της θάλασσας των Σαργασσών” είναι σαν να βρίσκονται σε πολεμικό θρίλερ» σχολιάζει ο σκηνοθέτης.
Χωρίς να μπορούμε να αποκαλύψουμε πολλά λόγω της δομής της ιστορίας, περιοριζόμαστε στο να πούμε ότι πρόκειται για ένα θρίλερ «προκλητικό και ωμό, για τη χαμένη αξιοπρέπεια, τη λύτρωση και τα μυστικά που κρύβονται στους βάλτους. Με τη Γιούλα Μπούνταλη δουλέψαμε αρχικά γύρω από μία κεντρική παραβολή: το ταξίδι του χελιού από τη στιγμή που φτάνει στη σεξουαλική ωριμότητα και από ψάρι του γλυκού νερού και αμφίβιο των βάλτων γίνεται ψάρι της θάλασσας και ταξιδεύει για εκατοντάδες χιλιάδες μίλια μέσα από τη Μεσόγειο και τα ρεύματα του Ατλαντικού έως την Κούβα, την περιοχή της θάλασσας των Σαργασσών, το μόνο μέρος όπου μπορεί να αναπαραχθεί. Εκεί γεννάει τα αβγά του και πεθαίνει, ενώ ο γόνος επιστρέφει. Αυτό το τρελό ταξίδι και κάλεσμα για μια ριζική σωματική αλλαγή ήταν για εμάς ο πυρήνας της ιστορίας μας. Στη συνέχεια δημιουργήθηκαν οι δύο κεντρικές ηρωίδες της ταινίας».
Ο Τζουμέρκας, ο οποίος, εκτός από σκηνοθέτης και σεναριογράφος, είναι και ηθοποιός, έχει πραγματοποιήσει έως σήμερα μια αξιοπρόσεκτη διαδρομή στα φεστιβάλ της Βενετίας και του Λοκάρνο. Η Μπερλινάλε τον υποδέχεται για πρώτη φορά στην 69η διοργάνωσή της, στο τμήμα του Πανοράματος, που έχει διαγωνιστικό χαρακτήρα και στο παρελθόν ανέδειξε τη δουλειά άλλων Ελλήνων σκηνοθετών, όπως του Πάνου Κούτρα και του Κωνσταντίνου Γιάνναρη. Η ταινία θα κυκλοφορήσει στις ελληνικές αίθουσες το φθινόπωρο του 2019 σε διανομή της StraDa Films
