Του Λίνου Υφαντή,
Ολόκληρες γενιές διδάσκονται στο σχολείο τις ζωντανές αφηγήσεις των γεγονότων του 1821 από τις εμβληματικές μορφές του Μακρυγιάννη και του Κασομούλη κυρίως. Το Λογοτεχνικό αυτό είδος, γνωστό ως Απομνημονεύματα του 1821 έχει ακόμα άλλον έναν εκπρόσωπο, που συνδέεται μάλιστα με το μετεπαναστατικό Βραχώρι, το Αγρίνιο: Τον Λάμπρο Κουτσονίκα.
Η έγκριτη wikipedia στο αντίστοιχο λήμμα «απομνημονεύματα» κατατάσσει τον Λάμπρο Κουτσονίκα στους απομνημονευματογράφους ισάξια μαζί με τον Μακρυγιάννη, Κασομούλη, Περραιβό, Τσερτσέτη κ.α. ( δείτε εδώ).
Για τον Λάμπρο Κουτσονίκα πληροφορούμαστε από το οπισθόφυλλο της νεότερης έκδοσης του σπουδαίου δίτομου έργου του, που καταγράφει γεγονότα που πολλά από αυτά έζησε ο ίδιος στην Ελληνική Επανάσταση με τίτλο «Γενική Ιστορία της Ελληνικής Επαναστάσεως»:
«Ο σουλιώτης οπλαρχηγός του 1821 Λάμπρος Κουτσονίκας κατάγεται από ένδοξη οικογένεια που πρόσφερε το αίμα της για την ελευθερία του Σουλίου και της Ελλάδας. Ο παππούς του Νικόλαος, ο πατέρας του Γιάννος και ο θείος του Θανάσης έπεσαν μαχόμενοι ηρωικά στη Μονή του Σέλτζου στο Σούλι, όταν περικυκλώθηκαν από τα στρατεύματα του Αλή Πασά, το 1804. Κατά τη μάχη αυτή αιχμαλωτίστηκε η σύζυγος του φονευθέντος Γιάννου, μαζί με τα μικρά παιδιά της, ένα από τα οποία ήταν και ο Λάμπρος Κουτσονίκας. Ο Λάμπρος κατά την επανάσταση του 1821 πήρε μέρος σαν μπουλουκτσής και διακρίθηκε σε πολλές μάχες στην Ήπειρο και στην Στερεά Ελλάδα. Επί Αυγουστίνου Καποδίστρια, το 1831, ονομάσθηκε πεντακοσίαρχος και επί Όθωνος εντάχθηκε στον τακτικό στρατό. Πέθανε στις 2 Ιουνίου του 1879 σε βαθειά γεράματα, έχοντας πάρει το βαθμό του Συνταγματάρχη Φάλαγγας. Θέλοντας να εξυψώσει τον ηρωικό αγώνα των Σουλιωτών κατά την επανάσταση του 1821 και προ αυτής, αλλά και να ξεπλύνει τις κατηγορίες του Περραιβού για τον παππού του Νικόλαο και να αποκαταστήσει τη μνήμη του, συνέγραψε και δημοσίευσε το 1863-64 τη Γενική Ιστορία της Ελληνικής.» Επαναστάσεως.
Η σχέση του Λάμπρου Κουτσονίκα με το Αγρίνιο
Ο Λάμπρος Κουτσονίκας μετά την πτώση του Σουλίου έφερε την οικογένειά του στο Βραχώρι ( Αγρίνιο), όπου εγκαταστάθηκαν μαζί με άλλους Σουλιώτες. Το νεοσύστατο ελληνικό κράτος αναγνώρισε τις υπηρεσίες του και τον κάλεσε να υπηρετήσει διάφορα πόστα: Το 1829 υπηρέτησε ως Φρούραρχος στο Μεσολόγγι. Το 1834 υπηρέτησε ως Φρούραρχος στην Εύβοια. Συμμετείχε στο απελευθερωτικό κίνημα της Ηπείρου του 1854 και στη συνέχεια γύρισε ο ίδιος στο Αγρίνιο. Οι δεσμοί που ανέπτυξε με την Εύβοια έφεραν ξανά τον Λάμπρο Κουτσονίκα εκεί το 1863 και όταν ολοκλήρωσε την καταγραφή των απομνημονευμάτων του στο έργο του » Γενική Ιστορία της Ελληνικής Επαναστάσεως» αφιέρωσε τη συγγραφή της Ιστορίας του βιβλίου του στον νέο τότε Βασιλιά της Ελλάδος Γεώργιο Α΄ την ιστορία του Σουλίου, στην οποία ουσιαστικά τοποθετούσε την πρώιμη-ανεπίσημη αφετηρία της Ελληνικής Επανάστασης.
Το Αγρίνιο λοιπόν έχει την τιμή να έχει έναν μεγάλο απομνημονευματογράφο με προεπαναστατική καταγωγή από το Σούλι. Δεν έχει όμως δώσει το όνομα αυτού σε κάποιον δρόμο του, αν και στην Αθήνα υπάρχουν αρκετοί δρόμοι με το όνομα «Κουτσονίκα» Καιρός είναι να το πράξει.
agrinionews.gr