Δύο από τα 13 κτίρια που επιλέχθηκαν στο διαγωνισμό φωτογραφίας με τίτλο «Κτίρια σε κίνδυνο στην Ελλάδα» της εταιρείας «Μοnumenta» βρίσκονται στην Αιτωλοακαρνανία! Ο Καπνικός Σταθμός στο Αγρίνιο και ο σιδηροδρομικός σταθμός στο Κρυονέρι, που φωτογραφήθηκαν από τη Σπυριδούλα και τον Βαγγέλη Πυρπύλη αντίστοιχα, δεν είναι δυστυχώς τα μόνα μνημεία αρχιτεκτονικής κληρονομιάς που βρίσκονται στην Αιτωλοακαρνανία και είναι εδώ και δεκαετίες σε εγκατάλειψη και καταρρέουν σιγά-σιγά από τη φθορά του χρόνου.

Σιδηροδρομικός σταθμός Κρυονερίου
φωτο: Βαγγέλης Πυρπύλής

Φυσικά το φαινόμενο είναι πανελλάδικο και εκατοντάδες κτίρια-μνημεία της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς των δύο τελευταίων αιώνων είναι εγκαταλελειμμένα. Και ενώ θα μπορούσαν πολλά από αυτά να αξιοποιηθούν κατάλληλα και να αποτελέσουν τοπόσημα για το φυσικό και δομημένο περιβάλλον, η εγκατάλειψή τους έχει οδηγήσει στο φαινόμενου του «αστικού κενού».

Το «Ξενοκράτειο» στο Μεσολόγγι

Παραδείγματα στην Αιτωλοακαρνανία πάμπολλα: από το Ξενία στη Ναύπακτο και το Ξενοκράτειο στο Μεσολόγγι μέχρι τις καπναποθήκες Παπαπέτρου στο Αγρίνιο. Στο Αγρίνιο μάλιστα χάρις την επεξεργασία του καπνού που άνθησε στο Μεσοπόλεμο και στις πρώτες μεταπολεμικές δεκαετίες υπάρχουν αρκετά δείγματα βιομηχανικής αρχιτεκτονικής: οι καπναποθήκες Παπαστράτου, Αφων Παπαπέτρου, Ηλιού, Καμποσιώρα και Παναγοπούλου, έργα σημαντικών αρχιτεκτόνων αλλά και έργα που απηχούν διάφορες αρχιτεκτονικές τάσεις είχαν στο πέρασμα του χρόνου διαφορετική τύχη. Οι καπναποθήκες Παναγοπούλου κατεδαφίστηκαν. Όμως οι καπναποθήκες Ηλιού αλλά και Αφων Παπαπέτρου αφέθηκαν στην τύχη τους και ρημάζουν. Η μόνη περίπτωση επιτυχούς επανάχρησης είναι αυτή των καπναποθκών Καμποσιώρα που ανακαινίστηκαν και στεγάζουν πλέον το ΤΕΕ Αιτωλοακαρνανίας. Ενώ οι καπναποθήκες Παπαστράτου (το νέοτερο κτίριο) στεγάζουν κάποιες από τις υπηρεσίες του δήμου Αγρινίου, ωστόσο ακόμη δεν έχει ανακαινισθεί πλήρως.

Σε πολλές περιπτώσεις, είτε λόγω της έλλειψης πόρων, όπως συνέβη με τις καπναποθήκες Παπαπέτρου που αγοράστηκαν από το ΥΠ.ΠΟ. για τη δημιουργία μουσείου, είτε λόγω άλλων προβλημάτων, όπως το γεγονός ότι το ίδρυμα Ηλιού δεν ενεργοποιείται, επειδή δεν εμφανίζονται τα μέλη της… μασονικής στοάς Αγρινίου που προέβλεπε η διαθήκε στο ΔΣ του ιδύματος και έτσι οι καπναποθήκες καταρρεύουν, τα προβλήματα που ανακύπτουν ως ένα βαθμό δικαιολογούνται.

Υπάρχουν όμως και περιπτώσεις, όπου η εγκατάλειψη δεν δικαιολογείται τόσο εύκολα. Πριν σχεδόν τέσσερα χρόνια τα παλαιότερα κτίρια των καπναποθηκών Παπαστράτου (φωτό) παραχωρήθηκαν από την εταιρεία και την οικογένεια Παπαστράτου στη διοίκηση του Ιδρύματος Παπαστράτος, η διοίκηση του οποίου επίσης παραχωρήθηκε σε Αγρινιώτες μαζί με 1,5 εκατ. ευρώ ως «προίκα» του Ιδρύματος. Πρόεδρος του Ιδρύματος έχει οριστεί ο πρώην δήμαρχος Π. Μοσχολιός και Γενικός Διευθυντής  ο Διευθυντής Οικονομικών Υπηρεσιών του Δήμου Αγρινίου, ενώ ανάμεσα στα άλλα μέλη του ΔΣ ξεχωρίζει και η παρουσία του Παναγιώτη Τσιχριτζή, Πρόεδρου Επιμελητηρίου Αιτ/νίας. Έκτοτε όμως, είτε γιατί είναι πολλοί οι περιορισμοί που διέπουν νομοθετικά τη λειτουργία των Ιδρυμάτων, είτε για άλλους λόγους, δεν υπήρξε καμία εξέλιξη…

Και η φθορά συνεχίζεται…

Δ.Π

agrinioculture.gr