Το ιστορικό Μέγα Δένδρο Θέρμου, το χωριό όπου γεννήθηκε ο Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός και άλλες εξέχουσες προσωπικότητες.
Το χωριό Μέγα Δένδρο, στέκει καρτερικά, σαν γαλήνιος φρουρός του χρόνου, έτοιμο να υποδεχτεί την επόμενη εξόρμησή σου. Αρχικά, ατενίζεις το ευλαβικό μοναστήρι του Αγίου Κοσμά (Πατροκοσμά).
Ο Πατροκοσμάς, ο πνευματικός πατέρας όλων των επικουρητών και όχι μόνο, γνωστός και ως Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός, ήταν Έλληνορθόδοξος ιερομόναχος και ιεροκήρυκας του 18ου αιώνα. Γεννήθηκε το 1714 και πέθανε στις 24 Αυγούστου 1779. Ξεχώρισε για το ιεραποστολικό του έργο, ιδρύοντας σχολεία και διδάσκοντας τον ελληνικό πολιτισμό και την Ορθοδοξία.
Υπήρξε μία από τις σημαντικότερες μορφές της αναγέννησης των ελληνικών γραμμάτων και του πολιτισμού, δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στην εκπαίδευση και τη διάδοση της ελληνικής γλώσσας.
Θεωρείται θεμελιωτής της νεοελληνικής εθνικής ιδέας, καθώς συνέδεσε την Ορθοδοξία με την ελληνική ταυτότητα.
Προχωρώντας προς το χωριό, αντικρίζεις ένα απέραντο Μνημείο - Ηρώων, με ένα αεροπλάνο, κάτω από τα φτερά του οποίου βρίσκονται οι ανδριάντες των ντόπιων παιδιών – αεροπόρων, που έχασαν τη ζωή τους για το καθήκον προς την πατρίδα.
Δύο εξ αυτών, ο Κωνσταντίνος Κοντογιώργος και ο Νικόλαος Σιαλμάς, πρώτα ξαδέρφια, γεννήθηκαν στο χωριό αυτό.
Στη συνέχεια, μια εικόνα από την όμορφη αυτή γωνιά της φύσης: το ίδιο το χωριό, που από τα σπλάχνα του αναδείχθηκαν σπουδαίοι άνδρες με εθνικά και θρησκευτικά φρονήματα.
Συνεχίζουμε προς το σημείο που λέγεται «το καγκέλι» (του Σπύρου το Ρέμα), όπου με μέριμνα της Δημοτικής Αρχής κατασκευάστηκε πρόσφατα μια πετρόχτιστη πλατειούλα, ένα μικρό μπαλκόνι από το οποίο μπορείς να ατενίσεις τη γαλήνη της απέραντης Τριχωνίδας.
Στο σημείο εκείνο ανεγέρθη με σεβασμό ένα λιτό εικονοστάσι, προσφορά του συγχωριανού Λύσσαρη Ηλία — ενός καταξιωμένου αστυνομικού, που υπηρέτησε με ήθος τόσο στην Αστυνομία όσο και στην Αγορανομία Αθηνών. Στα καλοκαίρια του, όταν άφηνε πίσω του την πολύβουη πρωτεύουσα, συνήθιζε να επιστρέφει στα πάτρια εδάφη και να απολαμβάνει τη γαλήνη και τη θέα της Τριχωνίδας, που του χάριζε ανάπαυση και μνήμες παλιές.
Στην επόμενη στροφή συναντάμε την ενοριακή εκκλησία του χωριού, τα Εισόδια της Θεοτόκου. Με το περίτεχνο καμπαναριό της και τον ιερό περίβολο που φιλοξενεί το κοιμητήριο, αποτελεί σημείο αναφοράς πίστης και μνήμης. Μάλιστα, στο κοιμητήριο βρίσκεται και ο τάφος των γονέων του Αγίου Κοσμά.
Προχωρώντας, βλέπουμε το Λαογραφικό Κέντρο, ένα ταπεινό αποτύπωμα της τοπικής παράδοσης που κρατά τις μνήμες ζωντανές.
Στο κέντρο του χωριού, λίγο πιο πέρα, συναντάμε τα θεμέλια του σπιτιού του Πατροκοσμά. Εκεί υπάρχει ένα κτίσμα με ιερό προσκύνημα προς τιμήν του μεγάλου Δασκάλου του Γένους, το οποίο περιβάλλεται από ένα όμορφο δασύλλιο.
Λίγο πιο κάτω, ξεπροβάλλει η πλατεία με τον αιωνόβιο πλάτανο και τη μικρή κεντρική βρυσούλα.
Εκεί, σε περίοπτη θέση, στέκει και η προτομή του οσίου Ευγενίου – ήσυχη, μα επιβλητική, να θυμίζει σε κάθε περαστικό την ταπεινή του καταγωγή και το μεγάλο του έργο.
Ο όσιος Ευγένιος Ιωαννούλιος, ή Γιαννούλης ο Αιτωλός, γεννήθηκε το 1595 (ή 1596) στο Μέγα Δένδρο Αποκούρου, από φτωχούς αλλά ευσεβείς γονείς. Από μικρός ακολούθησε τον μοναχικό βίο, πηγαίνοντας στο μοναστήρι της Παναγίας Βλοχού. Το 1616 χειροτονήθηκε διάκονος στη Μονή Τατάρνας και για ένα διάστημα ασκήτευσε στη Μονή Ξηροποτάμου στο Άγιο Όρος.
Το 1619, χειροτονήθηκε πρεσβύτερος από τον Πατριάρχη Αλεξανδρείας Κύριλλο Λούκαρη, με τον οποίο συμπορεύτηκε και έζησε δυσκολίες λόγω της προσήλωσής του στην Ορθοδοξία και του ανεξάρτητου πνεύματός του.
Με ιδιαίτερη φροντίδα, ανέλαβε την ανέγερση του ναού των Εισοδίων της Θεοτόκου στο χωριό του, έργο που αντανακλούσε την πίστη και την αγάπη του για τον τόπο και τους ανθρώπους του.
Από δεξιά βρίσκεται και το καφενεδάκι του χωριού, το οποίο παλαιότερα λειτουργούσε και ως τηλεφωνικό κέντρο, εξυπηρετώντας τα επείγοντα των κατοίκων.
Δίπλα, βρίσκεται το Δημοτικό Σχολείο, απ’ όπου αναδείχθηκαν πνευματικά παιδιά που, με τη μόρφωσή τους, προσέφεραν σπουδαίο και υπεύθυνο έργο σε κάθε τομέα που κλήθηκαν να υπηρετήσουν.
Απέναντι, υπάρχει η Μεγάλη Βρύση, όπου ξεδιψούσαν άνθρωποι και ζώα, και αποτελούσε σημείο συνάντησης των χωριανών, για κουβέντα στην καθημερινότητά τους ή και για δουλειές
όπως πλύσιμο ρούχων και άλλες εργασίες.
Εκεί στέκει ακόμη αγέρωχος και ο γεροπλάτανος, ένα από τα στολίδια της τοπικής φύσης.
Αποχαιρετώντας αυτόν τον θαυμαστό τόπο και κατευθυνόμενοι προς τους γειτονικούς οικισμούς, όπως ο Ταξιάρχης, η Αετόπετρα, ο Δρυμώνας κ.ά., στην τελευταία στροφή αξίζει μια στάση για να θαυμάσει κανείς από μακριά το μοναστήρι του Πατροκοσμά και την απέραντη θέα της λίμνης Τριχωνίδας, ιδανική και για να θαυμάσει κάποιος το πιο όμορφο ηλιοβασίλεμα.
sinidisi.gr
