Του Λίνου Υφαντή,
Η κατάληψη της πεδινής Αιτωλοακαρνανίας από τους Τούρκους ολοκληρώθηκε το 1449 και της ορεινής το 1464 όταν επίσημα περιοχές της ορεινής Τριχωνίδας υπήχθησαν στον Ναχιγιέ Σοβολάκου που άνηκε στο σαντζάκι των Τρικάλων. Διείσδυση όμως οθωμανικών πληθυσμών στην Αιτωλοακαρνανία έγινε έναν αιώνα νωρίτερα. Το 1385-1386 όταν ο καρά Τιμουρτάς Πασάς μαζί με τον σουλτάνο Μουράτ Α΄εισέβαλλαν στη Μακεδονία και πολιορκούσαν τη Θεσσαλονίκη. Παράλληλα μετέφεραν νομαδικά φύλα από την περιοχή του Σαρουχάν της Μικράς Ασίας που αντιστοιχεί στην αρχαία Μαγνησία πλησίον της Σμύρνης. όπως αναφέρεται σε ανώνυμο οθωμανικό χρονικό του
15ου αι. στο οποίο μνημονεύεται η επιχείρηση κατά της Θεσσαλονίκης “το έτος
Εγίρας 7 8 7 ( 1 2 – 2 – 1 3 8 5 – 1 – 2 – 1 3 8 6 )” Συγκεκριμένα γίνεται λόγος για μεταφορά νομαδικών φυλών της Ανατολίας από την περιοχή του Σαρουχάν στην περιοχή των Σερρών, στην πεδιάδα του Βαρδάρη. Από εκεί, όπως αναφέρει το χρονικό, οι νομάδεςξεχύθηκαν προς το Μοναστήρι (Βιτόλια) και προς την περιοχή της Θεσσαλονίκης, την οποία κατέλαβαν ως την Καβάλα.
Εκείνο όμως που δεν είναι ευρέως γνωστό είναι ότι τα νομαδικά φύλα δεν έμειναν μόνο στην περιοχή της Καβάλας αλλά έφτασαν σύμφωνα με το χρονικό του Γιαχσή Φακίχ και στην Αιτωλοακαρνανία στην τότε επικράτεια του Κάρολου Τόκκου το “Κάρλελι”. Φαίνεται πως τα βοσκοτόπια της εύφορης Αιτωλοακαρνανίας προσέλκυαν πολλούς νομαδικούς πληθυσμούς από το βορρά. Σε αυτούς πλέον καταγράφονται και οθωμανικοί νομαδικοί πληθυσμού οι οποίοι ήρθαν από τη Μικρά Ασία, τους οποίους διήυθυνε ο μπεηλέρμπεης καρά Τιμουράς.Ο
Καρά Τιμουρτάς ως αρχηγός της επιχείρησης στην περιοχή Θεσσαλονίκη-Κάρλελι αναφέρεται και στο
χρονικό του Ασήκ Πασάζαντε.
Έτσι λοιπόν η πρώτη παρουσία Οθωμανών στην Αιτωλοακαρνανία καταγράφεται το 1385-1386 πριν αποκτήσει διοικητική υπόσταση τον 15ο αιώνα μετά την αποχώρηση των Τόκκων.
Με πληροφορέις από:
Fr. Giese, Die altosmanischen anonymen Chroniken Tevârih-i A-li Osman, Teil
II: Übersetzung, Leipzig 1925, σ. 36.
Χρονικό του Γιαχσή Φακίχ, βλ. Ε. Ζαχαριάδου, Ιστορία και θρύλοι των παλαιών σουλτάνων (1300-1400), Αθήνα 1991, σ.207,
Χρονικό του Ασήκ Πασάζαντε, βλ. R. Kreutei, Vom Hirtenzelt zur Hohen Pforte. Frühzeit und
Aufstieg des Osmanenreiches nach der Chronik «Denkwürdigkeiten und Zeitläufte des Hauses
Vsman» vom Derwisch Ahmed, genannt Asik-Pasa-Sohn, Graz-Wien-Köln 1959, σ. 92-
93.
Πολύμνια Κατσώνη, Οθωμανικές κατακτήσεις στη Βυζαντινή Μακεδονία. Η περίπτωση της Θεσσαλονίκης. Ανάτυπο από τα Βυζαντινά 21, Θεσσαλονίκη: Κέντρο Βυζαντινών Σπουδών ΑΠΘ, 2000.
agrinionews.gr
