Γράφει ο Ηλίας Ντζάνης, γεωπόνος

Δεν γνωρίζω αν η κοινωνία μας έχει πάρει διαζύγιο από την ηθική. Και όταν λέμε ηθική εννοώ αυτό το σύνολο αξιών που διαχρονικά έχει διαφυλάξει στη συνείδησή του (?) ως οδηγό ζωής  ο απλός κοσμάκης. Αυτός ο μικρός ανθρωπάκος δηλαδή, που έχει χαράξει ως γραμμή αναφοράς στη καθημερινή του ζωή την  ειλικρίνεια, τη συνέπεια και την εντιμότητα.

Ενδεχομένως κάποιοι, όπως ο υποφαινόμενος, να αισθάνονται εκτός εποχής, αφελείς, ρομαντικοί, γραφικοί, ή και σαν καταδικασμένοι μονομάχοι σε ρωμαϊκή αρένα. Ακούστε όμως, αγαπητοί αναγνώστες αυτής της στήλης και μια κραυγή, που έρχεται από πολύ παλιά, από τότε που υπήρχε στο λεξιλόγιο των κοινωνικών μας σχέσεων η λέξη ντροπή. Οι σκέψεις αυτές μου γεννήθηκαν με αφορμή τρία γεγονότα:

1^ον. Περνώντας κοντά στο χωριό μου, την Παντάνασσα, και στη θέση Ξηριάς, πάνω από την γέφυρα της δημοσιάς, είδα  από μακριά τις όχθες του χειμάρρου καθαρισμένες και ισοπεδωμένες. Χάρηκα με αυτή την εικόνα, γιατί ο χώρος φαίνονταν ασυνήθιστα φροντισμένος. Αλλά αυτό κράτησε για λίγο. Γιατί, πλησιάζοντας πιο κοντά διαπίστωσα αυτό που βλέπετε και στην επισυναπτόμενη φωτ.1. Νομίζω πως δεν χρειάζονται σχόλια. Μεγάλο μέρος των μπάζων και σκουπιδιών, που είχαν σωρευτεί στο σημείο αυτό από παλιά και πρόσφατα,  προωθήθηκαν από τις όχθες προς την κοίτη του χειμάρρου. Έτσι με τις πρώτες βροχές αυτά θα καταλήξουν στη λίμνη Τριχωνίδα προς ικανοποίηση της ευαισθησίας όλων μας και προς δόξαν  της νίκης των αγώνων των περιβαλλοντικών οργανώσεων, των ειδικών φορέων και των σχετικών ΜΚΟ, που καθημερινά αυξάνονται και πληθύνονται. Να κάνουμε και μια γιορτή για την Αθερίνα και την Δρομίτσα για να το διασκεδάσουμε κιόλας. Δεν γνωρίζω αν υπήρξε εργολαβία για αποκομιδή ή για προώθηση των σκουπιδιών και μπάζων  προς την κοίτη με παράλληλη ισοπέδωση της επιφάνειας της κάθε όχθης. Αυτό το γνωρίζουν οι αρμόδιοι (ποιοί?). Δεν καταγγέλλω κανέναν. Το θέαμα παρουσιάζω.

2ον. Το δεύτερο γεγονός είναι η επικίνδυνα για όλο το λιμναίο οικοσύστημα, τον υπόγειο υδροφορέα της περιοχής και το αρδευτικό δίκτυο της πεδιάδας  υποχώρηση της στάθμης των νερών της λίμνης Τριχωνίδας, για την οποία έχω αναφερθεί και λίγο παλιότερα από τη στήλη αυτή. Θα υπενθυμίσω, ότι λίαν ευφυώς εδώ και (πόσα?) χρόνια έχει διανοιχτεί παράλληλα του θυροφράγματος, που ρύθμιζε τη στάθμη των νερών της Τριχωνίδας, μία τάφρος, που ανεξέλεγκτα παροχετεύει τα νερά της Τριχωνίδας προς Λυσιμαχία και εκείθεν πού? Κύριος οίδε. Η κλιματική κρίση και η ξηρασία είναι εδώ. Οι βροχοπτώσεις και χιονοπτώσεις εφέτος ήταν ελάχιστες. Όσοι παραλίμνιοι έχουν γεωτρήσεις ας μην κοιμούνται και πολύ ήσυχα. Κάποιες από αυτές βγάζουν ήδη θολό νερό. Οι αρμόδιοι φορείς της περιοχής μας σε τι ενέργειες έχουν προβεί? Διακινούνται ωραίες φωτό με νερά, ποτάμια και λίμνες, ηχηρές εκδηλώσεις και προτάσεις για μουσείο νερού. Μοιάζει σαν ειρωνεία η ιδέα αυτή, γιατί πράγματι η πρόταση αυτή, αν δεν αναχθεί σε ένα είδος Νεοαβδηριτισμού, σίγουρα απηχούν τις αντιλήψεις ορισμένων για το πως βλέπουν  το νερό σε λίγα χρόνια.

Λέτε να μας προετοιμάζουν για να αποδεχτούμε το νερό ως μουσειακό είδος? Ήδη σε κάποια χωριά τα τέλη ύδρευσης ανέβηκαν κατακόρυφα.  Εγώ δέχομαι τις καλές τους προθέσεις, αλλά οι τοπικοί μας ηγέτες νομίζουν πως έτσι λύνουν τα σοβαρά αυτά προβλήματα? Ο κόσμος κουνάει το κεφάλι θυμίζοντας πως «των οικιών υμών εμπιπραμένων αυτοί άδετε». Θα εκλιπαρούμε δηλαδή την Ευρωπαϊκή Ένωση για έκτακτες ενισχύσεις, θυμίζοντας τον πατροκτόνο, που εκλιπαρούσε το δικαστήριο για επιείκεια επειδή έμεινε ορφανός. Αλλά μήπως τελικά αυτά δεν συγκινούν κανέναν?  Μήπως μας χρειάζεται δράβλι? (=εργαλείο απαρτιζόμενο από δύο ράβδους συνδεδεμένες με ανθεκτικό σχοινί, που χρησιμοποιούσαν παλιότερα οι αγρότες για το ράβδισμα των ξηρών καρπών του καλαμποκιού, ώστε να παραληφθεί ο σπόρος.   Για όσους θέλουν περισσότερες πληροφορίες για το τι σημαίνει η λέξη δράβλι κυριολεκτικά και μεταφορικά, ας ανατρέξουν στα λεξικά της ρουμελιώτικης ντοπιολαλιάς). Μεταφορικά το εννοώ. Δεν γυρίζω σε άλλες εποχές, ούτε σε άλλα ήθη. Κάποιος πρέπει να ελέγχει και μάλιστα αυστηρά. Ή μήπως και ο έλεγχος είναι αντιδημοκρατική πράξη?

3^ον. Το τρίτο θέμα, που σχετίζεται έμμεσα και με τα προηγούμενα, είναι η λειτουργία του ΤΟΕΒ του έργου Παραβόλας. Ζήτημα, που έχει απασχολήσει και τον τοπικό τύπο. Η γνώμη μου για τη διαχείριση των αρδευτικών δικτύων είναι γνωστή. Ο θεσμός αυτός είναι αναχρονιστικός και στη πράξη απέτυχε. Χρειάζεται ριζική αλλαγή, γιατί πέραν των άλλων η ύπαιθρος έχει ερημώσει και η κοινωνική αποδοχή των φορέων αυτών έχει ανατραπεί σε σύγκριση με τις αντίστοιχες κοινωνικές δομές της περιόδου κατασκευής των έργων. Αλλά μέχρι να συνειδητοποιήσει το πολιτικό σύστημα τις ανάγκες αυτές  θα πορευόμαστε με τα προβλήματα διοίκησης των έργων αυτών,  που στον αγροτικό κόσμο είναι γνωστά. Σας γνωρίζω λοιπόν, πως ο ΤΟΕΒ Παραβόλας είναι ο μόνος που έχασε τα ένδικα μέσα για επανασύνδεση του ηλεκτρικού ρεύματος με τα αντλιοστάσια, λόγω παλαιών χρεών. Έτσι μια ολόκληρη περιοχή με περίπου 1000 καλλιεργητές περιμένουν τον προφήτη Ηλία να προσευχηθεί για να βρέξει. Δυστυχώς όμως «του Αη Λιός που γυρίζει ο καιρός αλλιώς» απέχει ένα μήνα και μάλιστα μήνα με υψηλές θερμοκρασίες. Και ως τότε προηγείται η γιορτή της Αγίας Μαρίνας, που καίγεται το βύσσαλο στη θάλασσα και οι καλλιέργειες θα έχουν γίνει στάχτη και μπούρμπερη. Δεν είμαι νομικός για να κρίνω αποφάσεις Δικαστηρίων. «Ο Θεός κι η ψχή τς», όπως λένε στο χωριό μου. Πιστεύω όμως πως δεν συνωμοτεί κανείς εναντίον ενός ΤΟΕΒ.  Αυτό είναι εκτός πάσης λογικής. Πέραν όμως τούτου,  από αυτά που έχω διαπιστώσει στη λίγη ζωή μου, μόνο οι νόμιμοι και οι συνεπείς δεν έχουν δικαιώματα. Όλοι η άλλοι κρίνονται επιεικώς. Τους συνεπείς, που χάνουν τις καλλιέργειές τους, τους σκέφτεται κανείς?  Δείτε τη σχετική φωτογραφία, που μιλάει μόνη της. Οι καλλιέργειες δυστυχώς δεν υπακούνε σε νόμους και προφήτες, ούτε σε πολιτικές αποφάσεις. Τέλος, υποψιάζομαι ότι ο κ. Χατζιδάκης, που προΐσταται της ΔΕΗ, εκεί που κοιμόταν το βράδυ είδε κατ΄ όναρ τον ΤΟΕΒ Παραβόλας και αποφάσισε να εφαρμόσει τις  τιμωρητικές νομοθετικές του ρυθμίσεις πάνω στους κατοίκους αυτής της δύσμοιρης περιοχής. Μήπως τελικά έχουμε χάσει τα λογικά μας τελείως?

Κλείνοντας αγαπητοί αναγνώστες θέλω να καταλάβετε πως δεν κρίνω ούτε προτείνω, απλά παρουσίασα τρία μικρά θέματα ως ερωτήματα περισσότερο, για να προβληματιστούμε. Γιατί,  αν σκεπτόμαστε και ενεργούμε σαν να μην υπάρχει αύριο, τότε ας σταματήσουμε τα κροκοδείλια δάκρυα για το περιβάλλον και τον υδάτινο πλούτο της περιοχής μας, για την ξηρασία και για άλλα εξ ίσου σοβαρά θέματα που απασχολούν την σημερινή κοινωνία. Και η γενιές που έρχονται? «Το ……. (κρίμα).. εφ΄ ημάς και επί τα τέκνα ημών».

Ας αφήσουμε λίγο στην άκρη όλες τις προφάσεις και τις δικαιολογίες για γραφειοκρατία και έλλειψη πιστώσεων και άλλα νομικά τερτίπια. Ας βάλουμε για την οικονομία της συζήτησης στο τραπέζι μια παλιά λέξη. Την λέξη ΝΤΡΟΠΗ. Λίγη ντροπή αγαπητοί συμπολίτες για όλους μας δεν θα έβλαπτε.  Ντροπή γι αυτούς που ρίχνουν σκουπίδια και μπάζα όπου λάχει. Ντροπή γι αυτούς που διαχειρίζονται την αντιμετώπιση παρόμοιων προβλημάτων αφήνοντας τις εργολαβίες ανεξέλεγκτες. Ντροπή για όσους παραλαμβάνουν τέτοια έργα. Ντροπή για όσους καταπατούν δημόσιες εκτάσεις. Ντροπή για τους κατ΄ επάγγελμα ευαίσθητους. Ντροπή για όσους κάνουν πως δεν βλέπουν τους κινδύνους. Ντροπή γι  αυτούς που κρύβονται πίσω από νομικά νεφελώματα αρμοδιοτήτων. Ντροπή για όλους εμάς που δεν μιλάμε όταν βλέπουμε τόσο εξόφθαλμες παραβάσεις. Ντροπή σε όλους μας.

Λίγη ντροπή ωρέ!….. όπως έλεγαν παλιότερα οι πρόγονοί μας. 

Αγρίνιο 12-6-24