Aλλάζουν οι προϋποθέσεις για τις σχολικές εκδρομές. Έξι βασικές αλλαγές από το Υπουργείο Παιδείας για ένα πιο ολοκληρωμένο πλαίσιο διαφορετικό με όσα ίσχυαν μέχρι σήμερα
Οι συχνές καταγγελίες για επεισόδια, ανευθυνότητα και έλλειψη ελέγχου, σε συνδυασμό με την έντονη δυσαρέσκεια των εκπαιδευτικών που αισθάνονταν ότι «κουβαλούν όλο το βάρος» των ευθυνών, οδήγησαν στη διαμόρφωση ενός νέου συστήματος κανόνων που στοχεύει σε ένα πιο ασφαλές και υπεύθυνο περιβάλλον για όλους.
Οι σχολικές εκδρομές τα τελευταία χρόνια είχαν μετατραπεί σε έναν από τους μεγαλύτερους «πονοκεφάλους» της εκπαιδευτικής κοινότητας. Πολλοί καθηγητές αρνούνταν να συνοδεύσουν μαθητές, επικαλούμενοι τον κίνδυνο να βρεθούν υπόλογοι για συμπεριφορές που δεν μπορούσαν να προβλέψουν ή να αποτρέψουν. Οι αντιδράσεις ήταν τόσο έντονες, που σε αρκετές περιπτώσεις είχε τεθεί ακόμη και το ενδεχόμενο αναστολής των εκδρομών μέχρι να ξεκαθαρίσει το πλαίσιο ευθυνών.
Η ηγεσία του Υπουργείου, έπειτα από διαβούλευση με εκπροσώπους των εκπαιδευτικών, αποφάσισε να προχωρήσει σε πλήρη αναθεώρηση των κανόνων, δημιουργώντας ένα σαφές πλαίσιο ευθύνης, ελέγχου και προστασίας. Το νέο σχέδιο έχει ολοκληρωθεί και σύντομα θα τεθεί σε δημόσια διαβούλευση πριν πάρει τον δρόμο προς τη Βουλή.
Η νέα ρύθμιση δεν έρχεται απλώς να «διορθώσει» παθογένειες του παρελθόντος, αλλά να αλλάξει συνολικά τη φιλοσοφία των μαθητικών εκδρομών. Η ασφάλεια των μαθητών, η αποφόρτιση των εκπαιδευτικών από υπέρμετρες ευθύνες και η ενίσχυση του κύρους των σχολικών δραστηριοτήτων αποτελούν τους βασικούς άξονες του νέου πλαισίου. Όπως επισημαίνουν πηγές του Υπουργείου, στόχος είναι «οι εκδρομές να αποτελούν μια δημιουργική εμπειρία για τα παιδιά, χωρίς να γίνονται πηγή άγχους και φόβου για τους συνοδούς καθηγητές».
Οι 6 βασικές αλλαγές στις σχολικές εκδρομές
1. Υπεύθυνη δήλωση γονέων για τα προσωπικά αντικείμενα
Πριν από κάθε εκδρομή, οι γονείς ή κηδεμόνες θα υπογράφουν υπεύθυνη δήλωση ότι το παιδί τους δεν μεταφέρει απαγορευμένα ή επικίνδυνα αντικείμενα — όπως αιχμηρά εργαλεία, εύφλεκτες ουσίες ή άλλα είδη που μπορεί να προκαλέσουν ατύχημα. Η δήλωση θα κατατίθεται ηλεκτρονικά ή έντυπα στο σχολείο και θα αποτελεί προϋπόθεση συμμετοχής. Η ρύθμιση στοχεύει στην πρόληψη περιστατικών που έχουν στιγματίσει αρκετές σχολικές εκδρομές στο παρελθόν.
2. Άμεση απομάκρυνση μαθητών με παραβατική συμπεριφορά
Σε περίπτωση που κάποιος μαθητής επιδείξει επικίνδυνη ή απρεπή συμπεριφορά — κατοχή απαγορευμένων ουσιών, κατανάλωση αλκοόλ ή πράξεις βίας — θα τίθεται αυτομάτως εκτός εκδρομής. Οι γονείς του θα ειδοποιούνται να τον παραλάβουν άμεσα, είτε η εκδρομή πραγματοποιείται στην Ελλάδα είτε στο εξωτερικό. Η διάταξη αυτή έχει στόχο να αποκαταστήσει το αίσθημα ευθύνης και πειθαρχίας, προστατεύοντας τα υπόλοιπα παιδιά και το κύρος της εκπαιδευτικής διαδικασίας.
3. Απαλλαγή των συνοδών εκπαιδευτικών από υπέρμετρες ευθύνες
Με το νέο πλαίσιο, οι εκπαιδευτικοί δεν θα φέρουν ποινική ή πειθαρχική ευθύνη για πράξεις μαθητών που δεν μπορούσαν να ελέγξουν ή να αποτρέψουν. Έτσι μπαίνει τέλος σε μια χρόνια αδικία, καθώς οι καθηγητές στο παρελθόν κινδύνευαν να βρεθούν αντιμέτωποι με καταγγελίες για περιστατικά στα οποία δεν είχαν καμία συμμετοχή.
4. Υποχρεωτικοί έλεγχοι στα τουριστικά λεωφορεία
Πριν από κάθε αναχώρηση, η Τροχαία θα πραγματοποιεί έλεγχο στα λεωφορεία που μεταφέρουν μαθητές, εξετάζοντας την τεχνική τους κατάσταση, την καταλληλότητα των οδηγών και την ύπαρξη όλων των απαραίτητων εγγράφων. Σε περίπτωση παρατυπιών, η εκδρομή θα αναβάλλεται. Η πρόβλεψη αυτή ενισχύει το αίσθημα ασφάλειας και βάζει τέλος σε φαινόμενα αμέλειας ή προχειρότητας.
5. Θεσμοθέτηση νομικού συμπαραστάτη για τους καθηγητές
Μια πρωτόγνωρη ρύθμιση για τα ελληνικά δεδομένα προβλέπει τη δημιουργία θεσμού «νομικού συμπαραστάτη» για τους συνοδούς εκπαιδευτικούς. Ο νομικός αυτός σύμβουλος θα παρέχει άμεση υποστήριξη — νομική και ψυχολογική — σε περιπτώσεις επεισοδίων ή καταγγελιών, ώστε οι καθηγητές να αισθάνονται προστατευμένοι όταν αναλαμβάνουν συνοδείες μαθητών.
6. Ευελιξία στον προγραμματισμό των πολυήμερων εκδρομών
Το νέο πλαίσιο δίνει στα σχολεία τη δυνατότητα να προγραμματίζουν τις πολυήμερες εκδρομές τους με μεγαλύτερη ευελιξία. Θα μπορούν, για παράδειγμα, να τις συνδυάζουν με αργίες ή Σαββατοκύριακα ώστε να μειώνεται η απώλεια διδακτικών ωρών. Η αλλαγή αυτή έρχεται να διευκολύνει τον προγραμματισμό των σχολικών μονάδων και να κάνει τις εκδρομές πιο λειτουργικές.
