“Ένα όραμα στην εποχή των τεράτων” του Γιώργου Καραμπελιά

Ο 20ός αιώνας υπήρξε όντως «ο αιώνας των άκρων». Δύο παγκόσμιοι πόλεμοι με δεκάδες εκατομμύρια θύματα, η μεγάλη απόπειρα της καθολικής απελευθέρωσης του ανθρώπου – ο επίγειος Παράδεισος του κομμουνισμού που κατέληξε εφιάλτης, με δεκάδες εκατομμύρια μαρτυρημένων ανθρώπων· και, απέναντι του, ο φυλετικός παράδεισος των υπερανθρώπωνΑρίων, που οδήγησε στην Κόλαση του Νταχάου· τα ολοκαυτώματα των Εβραίων, των Αρμενίων, των Ελλήνων της Μικράς Ασίας, των Τούτσι στην Αφρική· η μεγάλη ανατροπή στον αποικιακό κόσμο, από την κινεζική και τη βιετναμέζικη Επανάσταση μέχρι τη Μαύρη Αφρική και την Αλγερία, με δεκάδες ή και εκατοντάδες εκατομμύρια θύματα, και ο επίλογος του ’68 με τη «φαντασία στην εξουσία».

Για μερικούς λαούς, όπως ο ελληνικός, που κάποιοι ανοήτως χαρακτηρίζουν ως «τα κακομαθημένα παιδιά της ιστορίας», το τίμημα υπήρξε βαρύτατο: Δύο Παγκόσμιοι Πόλεμοι· δύο τοπικοί Πόλεμοι, το 1912-13· μία μεγάλη Καταστροφή και το ολοκαύτωμα του ελληνισμού της Μικράς Ασίας· μια κτηνώδης Κατοχή (1941-1944) και μια υπέροχη αλλά αιματηρή Αντίσταση· δύο εμφύλιοι διχασμοί, 1915-1917 και 1944-1949· δύο δικτατορίες· μια νέα Καταστροφή στην Κύπρο, το 1974.

Ωστόσο, μέχρι το 1968, τον Τσε Γκεβάρα, τον παρισινό Μάη, το ελληνικό Πολυτεχνείο, την ισπανική Επανάσταση, την Μεγάλη Ιδέα, την Αντίσταση, την ΕΟΙΚΑ,   οι άνθρωποι του 20ού αιώνα ζούσαν και πέθαιναν για ιδέες. Για «ελεύθερη πατρίδα» και «παναθρώπινη λευτεριά», για την υπέρβαση της ίδιας της ανθρώπινης μοίρας.

Γύρω στο 1980-1990, ο αιώνας τελείωσε. Ακολούθησε ένα μεσοβασίλειο διάψευσης των οραμάτων και των μεγάλων ιδεών που οδήγησε σε γενιές χωρίς οράματα και πάθος, αλλά «προσγειωμένων», γήινων προσδοκιών. Τότε, ο Φουκουγιάμα μίλησε για το τέλος της ιστορίας. Και οι Έλληνες, κουρασμένοι από έναν τρομερό αιώνα, πίστεψαν πως μπορούν πια να γίνουν ιδιώτες, καταναλωτές.

Ο επόμενος αιώνας, όμως, ξεκίνησε ήδη με την 11η Σεπτεμβρίου, με την εμφάνιση του τέρατος του ισλαμισμού. Η Δύση χάνει την πρωτοκαθεδρία και αποσυντίθεται αξιακά – η Ευρώπη μεταβάλλεται σταδιακώς σε Ευραφρική· αναδύεται ο κινεζικός ολοκληρωτικός κολοσσός, η Τουρκία επιστρέφει επεκτατικά· ο Πούτιν ξαναφέρνει τη Ρωσία στην εποχή του κνούτου · η Ευρασία (Κίνα, Ιράν, Ρωσία, Τουρκία…) παίρνει το πρόσωπο του πιο αποτρόπαιου ολοκληρωτισμού. Η τεχνολογία κατασκευάζει ήδη έναν τεχνητό άνθρωπο και, την ίδια στιγμή, ο ISIS αποκεφαλίζει τους απίστους. Έχουμε εισέλθει ήδη στην εποχή των τεράτων, κρατικών, επιχειρηματικών, τεχνολογικών, χωρίς άλλη ιδεολογία παρά τη γυμνή δύναμη, την κυριαρχία. Και βέβαια, ελλοχεύει πάντοτε το πυρηνικό ή το περιβαλλοντικό ολοκαύτωμα.

*****

Στην αναδυόμενη γεωπολιτική πραγματικότητα του 21ου αιώνα, είναι βέβαιο πως η Τουρκία, σε μερικές δεκαετίες, θα εμφανιστεί ως ένας πόλος που θα διεκδικεί ηγετικό ρόλοστο στρατόπεδο της Ευρασίας, σε μία συνάντηση του ισλαμικού με τον κινεζικό κόσμο, με τον οποίο συναντώνται ήδη στο Αφγανιστάν.

Σήμερα, η Τουρκία ήδη λειτουργεί ως ελεύθερος σκοπευτής στα σύνορα των στρατοπέδων, θέλοντας να αποκομίζει κέρδη από την ταυτόχρονη συνάφειά της με τη Δύση και την Ευρώπη, με τη Ρωσία, με τον ισλαμικό και τουρκόφωνο κόσμο της κεντρικής Ασίας και του Καυκάσου, με τον αραβικό κόσμο και την Αφρική, σκοπεύοντας να μεταβληθεί σε αυτόνομο κεντρικό πόλο. Δυστυχώς, την Κωνσταντινούπολη, της την παραχωρήσαμε το 1923.

Και πάντως, επειδή είναι βέβαιο πως στις επόμενες δεκαετίες το πληθυσμιακό και οικονομικό βάρος της Αφρικής και της Ασίας θα ενισχυθεί, ενώ εκείνο της Δύσης και της Ευρώπης θα συρρικνωθεί, η Τουρκία σε καμία περίπτωση πλέον δεν πρόκειται «να επιστρέψει» σε μια συρρικνούμενη Δύση, όπως ηλιθίως προσδοκούν διάφορα κοντόφθαλμα αμερικανικά thinktanks. Στην καλύτερη περίπτωση, θα διατηρήσει για περισσότερα χρόνια αυτόν τον ενδιάμεσο ρόλο του μπαλαντέρ, ανάλογα με τις γεωπολιτικές εξελίξεις.

Σε αυτή τη συγκυρία, οι Έλληνες, σε Ελλάδα και Κύπρο, είναι υποχρεωμένοι να επιλέξουν στρατηγική – και δεν υπάρχουν πολλές επιλογές, μόνον δύο:

Είτε η Κύπρος και η Ελλάδα θα επιλέξουν να μεταβληθούν στον χώρο των συνόρων του ευρασιατικού μπλοκ, κάτω από την ηγεμονία της Τουρκίας, χάνοντας σταδιακά την ίδια την ελληνική τους ταυτότητα, μέσα σε μια πλημμυρίδα ασιατικών και αφρικανικών πληθυσμών που θα μετακινούνται προς την Ευρώπη.

Είτε θα πρέπει να προσβλέπουν πλέον σε μια γεωπολιτική, οικονομική, πολιτική και αμυντική συγκρότηση της Ευρώπης, ως αυτόνομου πόλου ισχύος – και όσο ταχύτερα το κατανοήσουν ο Σολτς και ο Σάντσες, με την κοντόφθαλμη και εμποροκρατική πολιτική τους, τόσο το καλύτερο.

Η Ευρώπη, σε μια εποχή συρρίκνωσής της, είτε θα αποδεχτεί τη μεταβολή της σε «Ευραφρική» και «Ευρασία» ταυτόχρονα, σε έναν ορίζοντα μερικών δεκαετιών, ακολουθώντας την Ελλάδα στην ίδια μοίρα, είτε θα πρέπει να συγκροτηθεί σε αυτόνομο πολιτισμικό και γεωπολιτικό χώρο, μια ταυτότητα που αφετηρία της έχει την αρχαία Ελλάδα.

Οι Έλληνες δε, επειδή η ίδια η επιβίωσή τους εξαρτάται από μια τέτοια ανασυγκρότηση του ευρωπαϊκού κόσμου, είναι υποχρεωμένοι να πρωτοστατήσουν σε αυτό το εγχείρημα. Η πραγματοποίησή του αποτελεί γι’ αυτούς κυριολεκτικά ζήτημα ζωής ή θανάτου.

Γι’ αυτό ο κουρασμένος και «αλαλιασμένος» ελληνισμός της ύστερης μεταπολίτευσης και της μνημονιακής καταστροφής είναι υποχρεωμένος να μεταβάλει ρότα οριστικά, αν θέλει να επιβιώσει.

Αν το 1922 βούλιαξεη Μεγάλη Ιδέα της ανασύστασης του ελληνικού κόσμου ως αυτόνομου πόλου, σήμερα, μόνο η νέα Μεγάλη Ιδέα της επιβίωσης του ελληνισμού στα πλαίσια μιας γεωπολιτικά, αμυντικά και πολιτιστικά αυτόνομης Ευρώπης, με επίκεντρο πλέον την Αθήνα, τη Θεσσαλονίκη και τη Λευκωσία, μπορεί να έχει το οποιοδήποτε υπαρξιακό νόημα.

Απόσπασμα από το νέο βιβλίο  του συγγραφέα,«Το Λυκόφως του μηδενισμού, Η Ελλάδα μπροστά σε και νέα ιστορική εποχή» που κυκλοφορεί από τις Εναλλακτικές Εκδόσεις.