Όλα όσα πρέπει να γνωρίζουμε για την κλιματική αλλαγή στην Ευρώπη: περιφερειακές επιπτώσεις, κορυφαίοι παραγωγοί αερίων, μείωση των αερίων του θερμοκηπίου και άλλα.

Η κλιματική αλλαγή αποτελεί  παγκόσμιο φαινόμενο. Ποια είναι όμως η κατάσταση συγκεκριμένα στην Ευρώπη; Τα στοιχεία και οι αριθμοί που συλλέξαμε υπογραμμίζουν διάφορες πτυχές του ζητήματος, όπως τις αιτίες, τις συνέπειες και την εξέλιξη του φαινομένου.

Οι μεγαλύτεροι παραγωγοί αερίων θερμοκηπίου της ΕΕ: χώρες και τομείς

Η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι ο τρίτος μεγαλύτερος παραγωγός αερίων θερμοκηπίου στον κόσμο μετά την Κίνα και τις Ηνωμένες Πολιτείες ενώ ακολουθεί η Ινδία και η Ιαπωνία (2015).

Εντός της ΕΕ, οι πέντε μεγαλύτεροι  ρυπαντές το 2019 ήταν η Γερμανία, η Γαλλία, η Ιταλία, η Πολωνία και η Ισπανία. Ο κλάδος της ενέργειας ήταν υπεύθυνος για το 77,01% των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου στην ΕΕ το 2019, ενώ η γεωργία για το 10,55%, η βιομηχανία για το 9,10% και τα απόβλητα για το 3,32%.

Μεταβολή των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου στην ΕΕ από το 1990

Το 2008, η ΕΕ έθεσε ως στόχο τη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα κατά 20% σε σύγκριση με τα επίπεδα του 1990. Τα στοιχεία είναι πολύ θετικά σχετικά με την επίτευξη αυτού του στόχου: το 2019 το ποσοστό των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα στην ΕΕ αντιπροσώπευε πτώση της τάξης του 24%, σε σύγκριση με τα επίπεδα του 1990. Το 2020, οι εκπομπές ήταν κατά 31% χαμηλότερες εκείνων του 1990, εν μέρει λόγω της πανδημίας του κορονοϊού.

Το 2021, η ΕΕ έθεσε  νέο στόχο μείωσης των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα κατά τουλάχιστον 55% έως το 2030 (σε σύγκριση με τα επίπεδα του 1990) και την επίτευξη κλιματικής ουδετερότητας έως το 2050. Σύμφωνα με τις προβλέψεις των κρατών μελών, η καθαρή μείωση δεν θα ξεπεράσει το 41% έως το 2021.

Εκπομπές αερίων από τις μεταφορές στην ΕΕ

Ο τομέας των μεταφορών είναι ο μόνος που καταγράφει αύξηση εκπομπών σε σύγκριση με τα επίπεδα του 1990. Οι μεταφορές ευθύνονται για το 30% σχεδόν των συνολικών εκπομπών CO2 της ΕΕ, εκ των οποίων το 72% προέρχεται από τις οδικές μεταφορές.

Εκπομπές CO2 από αυτοκίνητα

Τα αυτοκίνητα και τα ημιφορτηγά παράγουν περίπου το 15% των εκπομπών CO2 της ΕΕ. Με μέσο όρο 1,7 άτομα ανά αυτοκίνητο στην Ευρώπη, άλλα μέσα μεταφοράς, όπως τα λεωφορεία, αποτελούν σήμερα μια πιο καθαρή εναλλακτική λύση. Ωστόσο, τα σύγχρονα αυτοκίνητα είναι τα καθαρότερα μέσα μεταφοράς όταν έχουν πάνω από έναν επιβάτη.

Εκπομπές από αεροπλάνα και πλοία

H διεθνής αεροπλοΐα και ναυτιλία εκπροσωπούν λιγότερο από το 3,5% των συνολικών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου της ΕΕ αλλά καθιστούν την ταχύτερα αυξανόμενη πηγή  εκπομπών. Οι εκπομπές που προέρχονται από τα αεροπλάνα αναμένεται να είναι 10 φορές υψηλότερες το 2050 σε σύγκριση με το 1990, ενώ οι εκπομπές των πλοίων ενδέχεται να αυξηθούν κατά 50%.

Χρονοδιάγραμμα διαπραγματεύσεων του ΟΗΕ για την κλιματική αλλαγή

Η ΕΕ διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στις συνομιλίες του ΟΗΕ για την κλιματική αλλαγή κι έχει υπογράψει τη συμφωνία του Παρισίου. Όλες οι χώρες της ΕΕ την έχουν επίσης υπογράψει ξεχωριστά, αλλά συντονίζουν τις θέσεις τους και θέτουν κοινούς στόχους μείωσης των εκπομπών σε επίπεδο ΕΕ.