Ο Ανασχεδιασμός του Οδικού Πλέγματος της Χώρας
Γράφει ο Θεόδωρος Μυλωνάς*
Παρά τον φόβο μας από την πανδημία του κορωνοϊού , που μας ταλανίζει δυο χρόνια, η κοινωνία δεν σταματάει να κινείται αλλά και δεν είναι δυνατόν να σταματήσει.
Ολόκληρη η επιφάνεια της χώρας για την μετακίνηση του ανθρώπινου δυναμικού και την διακίνηση των αγαθών διασχίζεται από ευθύγραμμες και καμπυλωτές πατητές γραμμές που τις ονομάζουμε: μονοπάτια, μοναδικά από την αρχαία εποχή, καρόδρομους από την ανακάλυψη του τροχού, με συνέπεια να δημιουργηθούν οι αγροτικοί δρόμοι, οι δημοτικοί δρόμοι, οι επαρχιακοί, οι εθνικοί (παλαιοί) και τελευταία οι μεγάλοι εθνικοί, ταχείας κυκλοφορίας και κλειστοί αυτοκινητόδρομοι που λειτουργούν και ως συλλεκτίριοι όλων των προηγούμενων. Ξεκινούν από τις εσχατιές της χερσαίας έκτασης της χώρας και καταλήγουν στα σύνορα με τα γειτονικά κράτη. Στον επισυναπτόμενο χάρτη (εικ.1) εμφανίζεται το νέο εθνικό δίκτυο της χώρας όπως διαμορφώθηκε τις τελευταίες δεκαετίες.
(εικ.1). Το Οδικό Εθνικό Δίκτυο της Χώρας.
Είναι το οδικό δίκτυο των μεγάλων αυτοκινητοδρόμων με δύο τουλάχιστον λωρίδες ανά κατεύθυνση και με νησίδα στο μέσον. Η Πελοπόννησος διατρέχεται από τους κύριους αυτοκινητόδρομους τον Α7 Κόρινθος –Τρίπολη, και τον Α8-Α9 την Ολυμπία οδό, από Κόρινθο-Πάτρα-Πύργο- Καλαμάτα. Η υπόλοιπη Χώρα διασχίζεται από 4 εθνικούς δρόμους :
- Τον αυτοκινητόδρομο Α1, που αρχίζει από την πρωτεύουσα της χώρας μέχρι τα σύνορα , Αθήνα-Λαμία-Λάρισα-Κλειδί-Εύζωνοι.
- Τον αυτοκινητόδρομο Α2, την λεγόμενη Εγνατία οδό από την Ηγουμενίτσα-Θεσσαλονίκη-Κήποι (σύνορα με Τουρκία), στα χνάρια περίπου της άλλοτε ποτέ ονομαστής ρωμαϊκής Εγνατίας οδού που ένωνε τις ρωμαϊκές ασιατικές κτήσεις με την Ρώμη.
- Τον δυτικό άξονα της χώρας Α5 την Ιονία οδό, από το Αντίρριο- Ιωάννινα-Κακαβιά(σύνορα μα την Αλβανία).
- Τον αυτοκινητόδρομο Α3 που δεν ολοκληρώθηκε ακόμη. Ένας δρόμος όπως φαίνεται στον χάρτη απαραίτητος για να συνδέσει βόρεια-νότια στην κεντρική Ελλάδα, την Π.Α.ΘΕ. Α1 με την Εγνατία Α2, από την Λαμία-Καρδίτσα-Τρίκαλα μέχρι τον σταθμό Α/Κ
Παναγιάς.
(εικ.2) Η διάταξη των κύριων αυτοκινητοδρόμων της χώρας
Δεν νοείται όμως σήμερα, όπως φαίνεται στον χάρτη (εικ2) από τον ανατολικό άξονα τον πρώτο και μεγαλύτερο αυτοκινητόδρομο Α1, εγκάρσια και δυτικά προς τον δεύτερο και μεγάλο δυτικό άξονα Α5 να μην υπάρχει ένας της ίδιας γεωμετρίας δρόμος. Στον παραπάνω χάρτη σημειώνεται το συνολικό μήκος από την Κόρινθο, ανατολικά μέχρι πριν από την Θεσσαλονίκη στην διασταύρωση με την Εγνατία οδό, το οποίο ανέρχεται σε 545 χιλιόμετρα. Σε όλο αυτό το μήκος, αριστερά προς τον δυτικό άξονα, εκτός από το τμήμα Λαμία-Τρίκαλα που δεν συνδέθηκε ακόμη με την Α2, δεν υπάρχει άλλος αυτοκινητό-δρομος. Επίσης το συνολικό μήκος από την Κόρινθο και δυτικά μέχρι την Θεσσαλονίκη είναι 575χλμ. Σε καμιά Ευρωπαϊκή χώρα δεν υφίσταται παρόμοιο πλέγμα αυτοκινητοδρόμων, που να μην υπάρχει σε μήκος 550χλμ. συνδετικός δρόμος της αυτής γεωμετρίας και κυκλοφορίας.
Βέβαια από πλευράς Ελληνικού κράτους αντιτάσσονταν η άποψη ότι το ενδιάμεσο κομμάτι των δύο Αξόνων Α1 και Α5 χαρακτηρίζεται από πολλές και αλλεπάλληλες ορεινές εξάρσεις (τα βουνά Πίνδος, Παρνασσός, Γκιώνα κ.λπ.), με συνέπεια το κόστος κατασκευής να ήταν αποτρεπτικό.
(εικ.3) Η χάραξη του Α10 στο κέντρο της χώρας
Σήμερα όμως τα δεδομένα από πλευράς τεχνολογίας έχουν αλλάξει ριζικά. Διατίθενται πολλά και κατάλληλα ισχυρά μηχανήματα κατασκευής. Θεωρώ πως η Πολιτεία, θα πρέπει να ασχοληθεί σοβαρά με την προοπτική για αξιοποίηση που θα μπορεί να δώσει ένας αυτοκινητόδρομος στον χώρο. Ένας δρόμος που θα περνάει εγκάρσια από το κεντρικό κομμάτι της χώρας. Για να ολοκληρωθεί το πλέγμα των Εθνικών Αυτοκινητοδρόμων της χερσαίας έκτασης της Ελλάδας όπως εμφανίζεται στον χάρτη (εικ.2) απαραίτητο σήμερα για την ασφαλή και συντομότερη μετακίνηση από τον ανατολικό άξονα στον δυτικό, είναι στο κέντρο της χώρας, να διανοιχθεί ο Α10 αυτοκινητόδρομος που να ενώνει την Π.Α.ΘΕ. τον Α1 στην Λαμία, με την Ιόνια οδό Α5 στην πλησιέστερη θέση των ΣΕΑ Ευηνοχωρίου, όπου ο χώρος προσφέρεται και διευκολύνεται με την ύπαρξη ανισόπεδου κόμβου.
(εικ.4) Η σχεδίαση του νέου αυτοκινητόδρομου Α10 από Λαμία(Α1)-Καρπενήσι- Θέρμο-Ευηνοχώρι (Α5)
Μια καλή τοπογραφική και υψομετρική αποτύπωση είναι δυνατόν να δώσει την καλύτερη λύση. Η χάραξη μπορεί να ακολουθήσει περίπου την γραμμή αυτή, όπως σχεδιάστηκε στον χάρτη (εικ.4), δεδομένου ότι από την πορεία αυτή, η κατασκευή πιο συμφέρουσα θα είναι από πλευράς κόστους και εκτέλεσης. Ακόμη η ανάπτυξη που θα επιφέρει στις διερχόμενες περιοχές δεν είναι δυνατόν αν υπολογιστεί, αν αναλογιστεί κανείς πόσο εύκολη θα είναι πλέον η πρόσβαση στις ελκυστικές σήμερα, με φυσικές ορεινές και τουριστικές ομορφιές, θέσεις. Συνάμα η εύκολη και συχνή επικοινωνία θα κρατήσει ή ακόμη θα δημιουργήσει και νέες οικογενειακές επιχειρήσεις, που θα διευκολύνουν με φαγητό και ύπνο, συλλόγους και μεμονωμένα άτομα για ορειβατικούς περιπάτους, το άθλημα κανόε καγιάκ, θερινές διακοπές, τα χιονοδρομικά κέντρα και άλλα.
Σαν πρώτο κομμάτι που εύκολα και άμεσα θα μπορούσε να μελετηθεί να σχεδιαστεί και να κατασκευαστεί είναι το τμήμα από το ΣΕΑ Ευηνοχωρίου, παραποτάμια του Ευήνου, μέχρι την Κάτω Μακρυνού-Θέρμο.
Είναι ένας δρόμος που μπορεί να βοηθήσει τουριστικά όλη την περιοχή του Θέρμου. Ένας δρόμος από τον μεγάλο δυτικό άξονα (την Ιονία οδό στο ΣΕΑ Ευηνοχωρίου ) μέχρι την περιοχή της Κάτω Μακρυνού-Θέρμου. Πιστεύω ότι από όλες τις περιοχές του Θέρμου θα διευκολυνθεί εξαιρετικά η κυκλοφορία, η εύκολη και σε ελάχιστο χρονικό διάστημα πρόσβαση σε όλο το διεθνές δίκτυο της χώρας και η μετάβαση στην πρωτεύουσα. Το κόστος σήμερα, για την κατασκευή, με την νέα τεχνολογία δεν θα είναι αποτρεπτικό, και ακόμη οι αποζημιώσεις για απαλλοτριώσεις θα είναι ελάχιστες καθόσον σε όλη σχεδόν την διαδρομή οι εκτάσεις είναι δημόσια κτήματα. Εξ άλλου στην περιοχή του κόμβου του Ευηνοχωρίου υφίστανται ακόμη τα εργοτάξια της κατασκευάστριας, την Ιόνια οδό, εταιρείας «ΤΕΡΝΑ», οπότε θα διευκολυνθεί κατά πολύ η κατασκευή.
Ο πρώτος σταθμός είναι το Θέρμο που έπαιξε σημαντικότατο ρόλο στην αρχαία εποχή και ιδίως στην Ελληνιστική Περίοδο. Ήταν το στρατιωτικό, το πολιτιστικό και το θρησκευτικό κέντρο των αρχαίων Αιτωλών. Το πολίτευμα των Ηνωμένων Πολιτειών είχε, αυτό των Αιτωλών, ως πρότυπο. Ένας ακόμη λόγος για έναν πολίτη των Η.Π.Α. που θα ενδιαφερθεί να επισκεφτεί τον χώρο αυτόν του Θέρμου όπου εκεί σήμερα ιδρύθηκε και λειτουργεί ένα αξιόλογο αρχαιολογικό μουσείο πολύ πλούσιο σε εκθέματα διαφόρων αρχαιολογικών περιόδων, να υπάρχει καλή και ασφαλής μετάβαση.
(εικ.5) Σε χάρτη της Γ.Υ.Σ. δίνεται μια πρώτη και συμφέρουσα, για το έργο, σχεδίαση του πρώτου τμήματος του κεντρικού αυτοκινητοδρόμου Α10.
Το μήκος, όπως φαίνεται στον επισυναπτόμενο χάρτη (εικ.5), δεν υπερβαίνει τα 14 χιλιόμετρα οι δε υψομετρικές διαφορές κατά την διάνοιξη, θα είναι πολύ μικρές.
*Αγρονόμος Τοπογράφος Μηχανικός
Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.