Του Λίνου Υφαντή,

Η 8η Μαίου 1945 έχει καταγραφεί στη μνήμη ως η  ημερομηνία Νίκης των Συμμάχων κατά των Ναζί με την ονομασία Victory in Europe και συντομογραφία “V-E Day”. H ημέρα αυτή γιορτάστηκε και στο Αγρίνιο του 1945, το οποίο είχε αρχίσει , όπως και όλη η χώρα, να ζει στο εμφυλιακό κλίμα. Ήδη οι Άγγλοι είχαν συλλάβει και καθαιρέσει τον Δήμαρχο Θανάση Κακογιάννη στις 31 Μαρτίου 1945.  Παρόλα αυτά η ολοκληρωτική νίκη επί του Ναζισμού αποτελούσε σπουδαίο γεγονός και γιορτάστηκε με λαμπρότητα στην πόλη του Αγρινίου.

Το πως γιορτάστηκε στο Αγρίνιο η τελική νίκη των συμμάχων μας διασώζει   ο Άγγλος Λοχίας Harry Osborne, ο οποίος υπήρξε και αυτόπτης μάρτυρας των γεγονότων. Ο Osborne θυμάται ότι όταν ήταν στο Αγρίνιο, έμαθε ότι ο πόλεμος τελείωσε και ενημέρωσαν αμέσως τον διοικητή Atkinson. Με τη σειρά του ο Άγγλος διοικητής ενημέρωσε τον τότε  Δήμαρχο Ηλία Σαγεώργη ενώ στο μεταξύ ο κόσμος είχε ξεχυθεί στην κεντρική πλατεία  “μικρή”, όπως την χαρακτήρισε  ο Osborne. Πράγματι ο Άγγλος λοχίας καταγράφει ότι ο Δήμαρχος Ηλίας Σαγεώργης  και ο Άγγλος Διοικητής ξεσήκωσαν τα πλήθη με τους πύρινους λόγους τους. Μάλιστα οι άγγλοι στρατιώτες πυροβολούσαν στον αέρα με τα Bren όπλα γιορτάζοντας την απελευθέρωση της χώρας και χαρακτηριστικά αναφέρει ότι γιόρτασαν πίνοντας πολύ ρετσίνα κάνοντας προπόσεις γιορτάζοντας την “V-E Day” ( Victory in Europe) των Συμμάχων.

Στο σημείο αυτό ο Osborne ανακαλεί στη μνήμη του την τρέχουσα επικαιρότητα και τους φόβους που είχε όντας σε μια απομονωμένη περιοχή και συνεχώς σε επιφυλακή ενάντια στους Έλληνες κομμουνιστές πολεμιστές, κάτι που δεν έδινε την άνεση στον Βρετανό λοχία και τους υπόλοιπους στρατιώτες να γιορτάσουν με άνεση τη νίκη των συμμάχων, διότι ήταν συνεχώς με το “χέρι στη σκανδάλη” των πολυβόλων Bren που είχαν.  Το βρετανικό στρατιωτικό τμήμα ήξερε ότι ήταν κοντά σε μια περιοχή, όπου αργά η γρήγορα θα ξεσπούσαν εμφύλιες συγκρούσεις. Έτσι η γιορτή των συμμάχων επισκιάστηκε από τη νέα οδυνηρή πραγματικότητα που ξεκινούσε για τη χώρα μας.

Με πληροφορίες από:

Gilbert, Martin, 1936-2015, The day the war ended : May 8, 1945–victory in Europe, New York : H. Holt, 1996  από Harry Osborne, Letter to the Author, 16 November 1994.

agrinionews.gr