Στην υπογραφή κειμένου κοινών θέσεων, με τίτλο «Πρωτοβουλία για ένα Αποτελεσματικό Σύστημα Διατροφικής Εκπαίδευσης», προχώρησε σήμερα το Βιοτεχνικό Επιμελητήριο της Αθήνας, με 13 παραγωγικούς φορείς -συνδέσμους της χώρας και στόχο την υιοθέτηση στρατηγικής, για την ορθή ενημέρωση των καταναλωτών σχετικά με την υγιεινή διατροφή, όσο και τη μη εφαρμογή ενός παραπλανητικού συστήματος αξιολόγησης διατροφικής ποιότητας, όπως το Nutri-Score.
Με συντονιστή τη Διοίκηση του Β.Ε.Α, οι Φορείς χαράσσουν συντονισμένες παρεμβάσεις, σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο, με τεκμηριωμένες επιστημονικά θέσεις, σχετικά με τις αρνητικές επιπτώσεις ενδεχόμενης εφαρμογής του NUTRI- Score στις μεταποιητικές επιχειρήσεις και στους παραγωγούς.
Στην «Πρωτοβουλία», συμμετέχουν εκπρόσωποι αρτοποιών, ζαχαροπλαστών, εξαγωγείς, σύνδεσμοι και βιομηχανίες που ασχολούνται με ζαχαρώδη, προϊόντα μελιού, γαλακτοκομικά προϊόντα, το ελαιόλαδο και παράγωγά του, αλλά και βιομηχανίες επεξεργασίας κρέατος.
Στην τοποθέτησή της επί του θέματος, η Ευρωβουλευτής της Νέας Δημοκρατίας κα Μαρία Σπυράκη, υποστήριξε ότι το Nutri-score και ο αλγόριθμος που χρησιμοποιείται, αδικεί την διατροφική αξία των μεσογειακών προϊόντων, προτείνοντας να υπάρξει μια κοινή προσπάθεια για την ορθότερη αποτίμηση των προϊόντων που συμπεριλαμβάνονται στην μεσογειακή διατροφή.
Με έγγραφη τοποθέτησή του επίσης, ο Ευρωβουλευτής με την Προοδευτική Συμμαχία Σοσιαλιστών και Δημοκρατών, κ. Νίκος Ανδρουλάκης ανέφερε ότι «το σύστημα αυτό, με βάση τα στοιχεία που υπολογίζονται, θέτει σε κίνδυνο τα προϊόντα μεσογειακής διατροφής και τυχόν πανευρωπαϊκή εφαρμογή του, θα θέσει σε κίνδυνο και τον αγροδιατροφικό τομέα της χώρας μας.
Πιστεύω, ότι στόχος μας θα πρέπει να είναι η συνολική αναθεώρηση του, ώστε να μπορούν οι καταναλωτές να είναι πλήρως ενημερωμένοι, έχοντας όμως μία ολοκληρωμένη εικόνα της κατάστασης και όχι μόνο κάποια από τα στοιχεία».
Η «Πρωτοβουλία» δίνει απαντήσεις σε καίρια ερωτήματα που αφορούν στην εφαρμογή συστήματος αξιολόγησης διατροφικής ποιότητας, όπως το Nutri-Score:
Τι είναι η κλίμακα Nutri-score;
Ένα ακόμη σύστημα διατροφικής σήμανσης, που σχεδιάζεται να εμφανίζεται στο μπροστινό μέρος της συσκευασίας των τροφίμων (Front of Pack). Κατατάσσει τα συσκευασμένα τρόφιμα, με μια κλίμακα 5 χρωμάτων και γραμμάτων (όπου το Α είναι πράσινο και αντιπροσωπεύει την υψηλότερη διατροφική αξία, ενώ το Ε είναι σκούρο πορτοκαλί και υποδεικνύει τη χαμηλότερη διατροφική αξία).
Γιατί μελετάται η καθολική εφαρμογή του;
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, παρακολουθώντας τις εξελίξεις, έχει αποφασίσει την εφαρμογή ενοποιημένου συστήματος διατροφικής επισήμανσης, ζητώντας από την Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA), την έκδοση επιστημονικής γνωμοδότησης επί του θέματος, με καταληκτική ημερομηνία τον Μάρτιο του 2022, με στόχο την ολοκλήρωση της αναθεώρησης του Κανονισμού έως το τέλος του 2022.
Είναι ορθός ο τρόπος αξιολόγησης των προϊόντων;
Το σύστημα Nutri- score δυστυχώς «ενοχοποιεί» συλλήβδην τρόφιμα, λόγω υψηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά, αλάτι και σάκχαρα, ή λόγω υψηλής θερμιδικής αξίας, μη λαμβάνοντας υπόψη άλλα κρίσιμα χαρακτηριστικά, όπως την περιεκτικότητα σε χρήσιμα και υγιεινά συστατικά (βιταμίνες, ιχνοστοιχεία, κ.λπ), αλλά κυρίως το ποσοστό διαχρονικής συμμετοχής τους σε μια ισορροπημένη δίαιτα.
Υπάρχουν αντιδράσεις για την καθολική εφαρμογή του Nutri- score;
Οι αποσπασματικές αντιδράσεις που έχουν εκδηλωθεί μέχρι σήμερα, αφορούν κυρίως στην διεκδίκηση εξαιρέσεων προϊόντων από την εφαρμογή του Nutri-score και όχι στην ουσιαστική κριτική για τις λανθασμένες πληροφορίες διατροφής προς τον καταναλωτή.
Μέχρι σήμερα, υπάρχουν αντιδράσεις από χώρες του Ευρωπαϊκού νότου, όπως η Ιταλία, η Ελλάδα, η Κύπρος, με την αιτιολογία ότι το προτεινόμενο σύστημα υποχρεωτικής εμπρόσθιας επισήμανσης, αδικεί κατάφορα τα προϊόντα Μεσογειακής διατροφής, θέτει σε κίνδυνο τους αγροδιατροφικούς τομείς και τη βιωσιμότητα παραδοσιακών μοντέλων διατροφής, αλλά και από άλλες χώρες, όπως η Τσεχία, η Ουγγαρία, η Λετονία και η Ρουμανία.
Οι καταναλωτές δικαιούνται κάτι περισσότερο από πέντε χρώματα και γράμματα;
Είναι απαραίτητο να υπάρξει από την πολιτεία καλύτερη ενημέρωση & εκπαίδευση των καταναλωτών σχετικά με την υιοθέτηση ισορροπημένης διατροφής κι όχι με την αποφυγή «κακών» προϊόντων λόγω σήμανσης.
Το σύστημα Nutri- score, δεν λαμβάνει υπόψη σύμφωνα με επιστημονικούς φορείς και μελέτες, ωφέλιμα και θρεπτικά συστατικά προϊόντων για τον οργανισμό, κυρίως της Μεσογειακής διατροφής, τα οποία εμπεριέχονται στους ισχυρισμούς υγείας του Ευρωπαϊκού Κανονισμού 432/2012 και προωθούνται για την πρόληψη ασθενειών ενισχύοντας το ανοσοποιητικό, ή για μία πιο ισορροπημένη και υγιεινή διατροφή.
Απαιτείται η προώθηση διαφορετικού συστήματος αξιολόγησης; Τι προτείνει η κοινή πρωτοβουλία του Βιοτεχνικού Επιμελητηρίου Αθήνας και των 13 παραγωγικών φορέων;
Υπέρτατος σκοπός, είναι η ορθή διατροφή των πολιτών, που θα στηρίζεται σε ένα σύστημα ολοκληρωμένης και όχι μονομερούς ενημέρωσης. Στην κατεύθυνση αυτή, παραγωγοί, διατροφολόγοι και καταναλωτικές οργανώσεις, οφείλουν να συνεργαστούν σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο για την προώθηση ορθής διατροφικής αγωγής.
Οι φορείς που συνυπογράφουν την «Πρωτοβουλία για ένα Αποτελεσματικό Σύστημα Διατροφικής Εκπαίδευσης» τονίζουν, ότι είναι απαραίτητο από την «πρακτική» του μαρκαρίσματος που υπηρετεί το «Nutri-score», να μεταφερθούμε στη σωστή ενημέρωση και την ανάπτυξη της κρίσης του καταναλωτή, που θα τον οδηγήσει στην ορθή επιλογή με διατροφική στάθμιση (nutritional balance).
Αποτελεί λύση η απλή εξαίρεση προϊόντων από το σύστημα Nutri-score;
Η εξαίρεση προϊόντων από το Nutri-score, δεν είναι μόνο παραπλανητική, αλλά και στρεβλώνει το τελικό αποτέλεσμα. Θα δημιουργηθεί αθέμιτος ανταγωνισμός, με αποτέλεσμα οι καταναλωτές να προτιμήσουν τελικά τα προϊόντα που θα φέρουν το σύμβολο της κλίμακας, από άλλα που δεν έχουν κάποια σήμανση.
Ποια είναι τα επόμενα βήματα της κοινής πρωτοβουλίας;
H μάχη που θα πρέπει να δώσει η Ελλάδα, θα πρέπει να κινείται σε δυο επίπεδα:
- Το πρώτο, αφορά στην μη προώθηση ενός συστήματος τύπου Nutriscore
- Το δεύτερο, αφορά στην κατάθεση πρότασης για την υιοθέτηση νέου συστήματος, το οποίο θα υιοθετηθεί σε επίπεδο ΕΕ, ώστε να διασφαλίζονται με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τα ελληνικά προϊόντα του αγροδιατροφικού κλάδου.
Οι φορείς που συνυπογράφουν την «Πρωτοβουλία για ένα Αποτελεσματικό Σύστημα Διατροφικής Εκπαίδευσης» θα επιδιώξουν:
- Τη συνεργασία με την συμβουλευτική ομάδα που έχει συσταθεί από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων,
- Την υιοθέτηση ενιαίας γραμμής, επιστημονικά τεκμηριωμένης, με στόχο να επιδιωχθούν συμμαχίες, σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο,
- Την ενημέρωση των καταναλωτών και της κοινής γνώμης, μέσω εθνικών Φορέων προς Ευρωπαϊκούς Συνδέσμους, αλλά και μέσω της ΚΕΕΕ στο Eurochambers.