Το ΕΚ ενέκρινε το ταμείο αλιείας και υδατοκαλλιέργειας (2021-2027) για την γαλάζια οικονομία, την βιοποικιλότητα και την διεθνή διακυβέρνηση των ωκεανών.
Το νέο Ευρωπαϊκό Ταμείο Θάλασσας, Αλιείας και Υδατοκαλλιέργειας (ΕΤΘΑΥ), το οποίο εγκρίθηκε την Τρίτη, ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να επενδύσουν στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας στους τομείς της αλιείας και της υδατοκαλλιέργειας καθώς και στην ανάπτυξη μιας βιώσιμης γαλάζιας οικονομίας, νέων αγορών και τεχνολογιών.
Η προστασία και η αποκατάσταση της βιοποικιλότητας συγκαταλέγονται επίσης στις προτεραιότητες του ταμείου. Τουλάχιστον το 15% των εθνικών πόρων θα πρέπει να διοχετευθεί σε δράσεις για την ενίσχυση του ελέγχου της αλιείας και της συλλογής δεδομένων σχετικών με την αλιευτική δραστηριότητα, καθώς και για την καταπολέμηση της παράνομης και άναρχης αλιείας.
Ειδικά μέτρα για την παράκτια αλιεία μικρής κλίμακας και τις εξόχως απόκεντρες περιοχές
Κατόπιν αιτήματος του Κοινοβουλίου, τα κράτη μέλη θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τις ανάγκες της παράκτιας αλιείας μικρής κλίμακας και να αποσαφηνίσουν τι προτίθενται να πράξουν για να συμβάλουν στην ανάπτυξή της.
Οι δυσκολίες που ενέχει η διαβίωση στις εξόχως απόκεντρες περιοχές πρόκειται να αντιμετωπιστούν στο πλαίσιο του νέου ταμείου, καθώς το πρόσθετο κόστος που αντιμετωπίζουν οι εν λόγω περιφέρειες λόγω της απομακρυσμένης θέσης τους θα συνεχίζει να αντισταθμίζεται.
Προκειμένου να ενταχθούν νεότερα άτομα σε αλιευτικές κοινότητες, όπου η ηλικία των εργαζομένων είναι κατά μέσο όρο άνω των 50 ετών, το νέο ταμείο θα μπορεί να χρηματοδοτήσει την ολική ή μερική αγορά (τουλάχιστον 33%) του πρώτου σκάφους από αλιείς ηλικίας κάτω των 40 ετών που διαθέτουν τουλάχιστον πενταετή πείρα ή έχουν αποκτήσει ισοδύναμο τίτλο επαγγελματικής κατάρτισης.
Άλλες σημαντικές πτυχές περιλαμβάνουν τα εξής:
- Οι αλιείς που αναγκάζονται να σταματήσουν προσωρινά να εργάζονται για να συμμορφωθούν με ορισμένα μέτρα προστασίας θα αποζημιώνονται.
- Όσοι αναγκάζονται να διαλύσουν ή να παροπλίσουν σκάφος σε περίπτωση οριστικής παύσης των δραστηριοτήτων τους θα λάβουν στήριξη.
- Θα χρηματοδοτηθεί ο εξοπλισμός που απαιτείται για τη συμμόρφωση με τις υποχρεώσεις εκφόρτωσης και τους κανόνες ελέγχου της αλιείας της ΕΕ, όπως συσκευές εντοπισμού σκαφών και ηλεκτρονικά συστήματα παρακολούθησης.
Οι δράσεις στο πλαίσιο του εν λόγω ταμείου δεν θα πρέπει να οδηγούν σε αύξηση της αλιευτικής ικανότητας, εκτός εάν αυτή προκύπτει άμεσα από αύξηση της ολικής χωρητικότητας που είναι αναγκαία για τη βελτίωση της ασφάλειας, των συνθηκών εργασίας ή της ενεργειακής απόδοσης.
Ο εισηγητής Gabriel Mato (ΕΛΚ, Ισπανία) δήλωσε τα εξής: «Το νέο ταμείο αποτέλεσε αντικείμενο διαπραγματεύσεων σε μια δύσκολη συγκυρία. Ο στόλος της ΕΕ έχασε σημαντικά αλιευτικά πεδία λόγω του Brexit, η αλυσίδα αξίας των θαλασσινών παρέλυσε λόγω της πανδημίας, ενώ ασκούνταν πιέσεις για την επίτευξη συμφωνίας στο πλαίσιο του ΠΟΕ σχετικά με τις επιδοτήσεις στον τομέα της αλιείας. Επιπρόσθετα, η νέα γενιά είναι απρόθυμη να εισέλθει στο επάγγελμα, οι εκπομπές CO2 πρέπει να περιοριστούν όπως ορίζει η Πράσινη Συμφωνία και οι διεθνείς υποχρεώσεις, και η παραγωγή από υδατοκαλλιέργειες παραμένει στάσιμη, ενώ σε τρίτες χώρες ο τομέας ανθίζει. Το ταμείο αυτό επιδιώκει να συμβάλει στον μετριασμό αυτών των προκλήσεων.»
Επόμενα βήματα
Ο κανονισμός θα τεθεί σε ισχύ την επομένη της δημοσίευσής του στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και θα εφαρμοστεί αναδρομικά από την 1 Ιανουαρίου 2021.
Σχετικές πληροφορίες
Το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο κατέληξαν σε συμφωνία σχετικά με το νέο ΕΤΘΑΥ το Δεκέμβριο του 2020, με βάση την πρόταση που δημοσίευσε η Επιτροπή στα τέλη Ιουνίου 2018. Η διάρκεια του προγράμματος ευθυγραμμίζεται με το πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο (ΠΔΠ). Ο προηγούμενος προϋπολογισμός του εν λόγω ταμείου, ο οποίος κάλυπτε την περίοδο 2014-2020, ανήλθε στα 6,4 δισ. ευρώ.