(πηγή εικόνας: ιστότοπος της εφημερίδας“το Ποντίκι”)

γράφει ο Μανώλης Πέπονας (φοιτητής Ιστορίας, Πανεπιστημίου Ιωαννίνων)

Η περιοχή της Αιτωλοακαρνανίας βίωσε την ιταλική και γερμανική κατοχή με τρόπο που χαράχτηκε ανεξίτηλος στη συλλογική μνήμη. Όπως σε κάθε άλλο σημείο της χώρας, οι γερμανικές ιδίως αρχές προέβησαν σε θηριωδίες πέραν κάθε λογικής. Τέτοιες περιπτώσεις είναι οι μαζικές εκτελέσεις ομήρων ή αιχμαλώτων στο Αγρίνιο, τα Καλύβια, το Ζαπάντι, τα χωριά της Τριχωνίδας, κοκ, οι απαγχονισμοί στην κεντρική πλατεία του Αγρινίου, μαζικές επιτάξεις, προπηλακισμοί, κα.

Εκτός όμως από τις εκτελέσεις εντός του νομού, δεν ήταν λίγοι εκείνοι που πλήρωσαν το τίμημα του αγώνα τους εκτός της Αιτωλοακαρνανίας. Ένα παράδειγμα φιλοδοξεί να παρουσιάσει συνοπτικά το παρόν άρθρο. Στις 28 Αυγούστου 1943, στις φυλακές Αβέρωφ της Αθήνας, εκτελέστηκε μια ομάδα επτά ανδρών που κατά τα φαινόμενα σκόπευε να ενταχθεί στους αντάρτες ή να διενεργήσει σαμποτάζ. Από αυτούς, οι Χ. Εκμετζόγλου, Ι. Μερμιγγίδης, Β. Φασόλας ήταν πολίτες, ενώ οι Π. Χρυσανθόπουλος, Γ. Σωτηρόπουλος, Γρ. Μπολούτσης και Κ. Ραπαντάς χωροφύλακες[1].

Ο Κωνσταντίνος Ραπαντάς και ο Γεώργιος Σωτηρόπουλος κατάγονταν από την Αιτωλοακαρνανία. Ο πρώτος αναφέρεται στα αρχεία ως 22χρονος χωροφύλακας από τη Ματαράγγα Μεσολογγίου, ενώ ο δεύτερος 23χρονος χωροφύλακας από το Κατωχώρι Ναυπάκτου[2]. Και στις δύο περιοχές η δράση του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ και του ΕΔΕΣ ήταν ιδιαίτερα σοβαρή[3], ωστόσο φαίνεται πως στόχος των δύο ανδρών δεν ήταν ή ένταξή τους σε σώμα της ευρύτερης περιοχής, αλλά σε κάποιον σχηματισμό της Αττικής. Εκεί οδηγούμαστε και από το γεγονός πως οι κρατούμενοι βρίσκονταν στις φυλακές Αβέρωφ, όπου τελικά εκτελέστηκαν.

Η έκθεση αναφέρει χαρακτηριστικά: “Όλοι τους αντίκρισαν τον θάνατον με ιδιάζουσαν ζωηρότητα και μετ’ αφάτου ψυχραιμίας, μέχρι της τελευταίας στιγμής ζητωκραυγάζοντες υπέρ του Έθνους και της Ελευθερίας, και αυτή τη στιγμή ακόμη, που προσδεδεμένοι αφ’ ενός πασάλου εις τον τόπον της εκτελέσεως, ανέμενον μετά δευτερόλεπτον της ώρας να τυφεκισθούν παρά δεκάδος Γερμανών στρατιωτών, προς τούτο παρατεχθέντων εις απόστασιν 10 περίπου μέτρων”.[4]

Ο θάνατος των επτά αυτών νέων αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα μιας ταραγμένης περιόδου, κατά την οποία η προσωπική αντίσταση πλήρωνε βαρύτατο τίμημα. Ζώντας σε μια χώρα που βρισκόταν υπό ναζιστική κατοχή, ορισμένοι άνθρωποι έγιναν ήρωες κοιτώντας το εκτελεστικό απόσπασμα. Μαζί με την ατομική τους αξιοπρέπεια έσωζαν την τιμή ενός ολόκληρου λαού, ο οποίος ωστόσο τους ξέχασε γρήγορα.