Μέιζον ζήτημα και με τα προσωπικά δεδομένα

Γράφει: Άρης Δημητρακόπουλος

Την προηγούμενη βδομάδα η κυβέρνηση ανακοίνωσε την επέκταση του ανώφελου μέτρου των SMS μετακίνησης στο 13033 μέχρι τις 15 Μαϊου, με αστείες δικαιολογίες περί «εκπαιδευτικού χαρακτήρα» της απαγόρευσης κυκλοφορίας, κάτι που δημιουργεί σοβαρά ερωτήματα σχετικά με την σκοπιμότητα της επέκτασης ενός μέτρου που όμοιο του δεν υπάρχει στην Ευρώπη, εκτός της Κύπρου.

Διότι, παρόλο που το 13033 βρίσκεται μαζί μας συνολικά για περίπου 9 μήνες και μέχρι 29 Μαρτίου 2021 είχαν σταλθεί από τους πολίτες 775 εκατομμύρια SMS, δεν γνωρίζουμε τίποτα τόσο για το κόστος της υπηρεσίας για το ελληνικό δημόσιο όσο και για τον τρόπο που χρησιμοποιούνται τα προσωπικά δεδομένα των πολιτών. 

Όσο κι αν ψάξει κανείς στο Διαύγεια ή στο ΚΗΜΔΣ δεν θα βρει καμία σύμβαση του Δημοσίου με τις εταιρείες τηλεπικοινωνιών!

Τα SMS στο 13033 ενεργοποιήθηκαν στις 23 Μαρτίου του 2020, μία μέρα μετά το διάγγελμα του πρωθυπουργού που ανακοίνωσε το πρώτο lockdown και την «απαγόρευση άσκοπων μετακινήσεων».

Σύμφωνα με όσα έχει δηλώσει ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης κ.Πιερρακάκης το μέτρο αυτό δημιουργήθηκε και τέθηκε σε λειτουργία σε «λιγότερο από 24 ώρες», αν και ο υφυπουργός του κ. Ζαριφόπουλος λέει ότι έγινε «μέσα σε 48 ώρες».

«Πατέρας» του μέτρου σύμφωνα με τον κ.Πιερρακάκη ήταν ο πρώην Γενικός Γραμματέας Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων του υπουργείου κ.Αντώνης Τζωρτζακάκης, ο οποίος αποχώρησε αιφνιδιαστικά τον Νοέμβριο και ανέλαβε το κρατικό fund «Φαιστός».

«Πραγματοποιήθηκε (το 13033) μέσα σε λίγες μόλις ώρες υπό το συντονισμό του Γενικού Γραμματέα Τηλεπικοινωνιών Αντώνη Τζωρτζακάκη και με τη σημαντική αρωγή των τηλεπικοινωνιακών παρόχων και των μηχανικών τους», είχε δηλώσει σε συνέντευξή του ο κ.Πιερρακάκης.

Όμως αξίζει να σημειώσουμε πως ο κ.Πιερρακάκης με τον Κ.Τζωρτζακάκη στις 16 Μαρτίου 2020 είχαν τηλεδιάσκεψη με τους CEO των ΟΤΕ, Vodafone, Wind & Forthnet όπου συζητήθηκαν «πιθανές ενέργειες που μπορεί να αναλάβουν οι μεγάλες τηλεπικοινωνιακές εταιρείες της χώρας λόγω των ειδικών αναγκών που προκαλούν τα μέτρα για την αντιμετώπιση της πανδημίας του κορωνοϊού».

Έχει ενδιαφέρον ότι η συνάντηση αυτή έγινε μία μέρα πριν το διάγγελμα του πρωθυπουργού στις 17 Μαρτίου με το οποίο ουσιαστικά προανήγγειλε την απαγόρευση κυκλοφορίας κι ενώ ο ίδιος είχε ομολογήσει σε συνέντευξή του ότι η απόφαση για lockdown είχε παρθεί ήδη από τις 9 Μαρτίου, ενώ και ρεπορτάζ της περιόδου ανέφεραν πως «τα σχέδια είχαν δουλευτεί τις προηγούμενες ημέρες»!

Επίσης η κυβέρνηση ποτέ δεν διευκρίνισε αν υπάρχει κόστος για την υπηρεσία και τι συμφωνία έχει κάνει ακριβώς με τις εταιρίες.

Συγκεκριμένα ο κ.Πιερρακάκης όταν είχε ερωτηθεί από τον βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ κ.Κάτση σε επιτροπή της Βουλής τον Μάιο του 2020 σχετικά με το αν οι πάροχοι πληρώνονται για το 13033 απέφυγε να απαντήσει, ενώ δήλωσε πως η συνδρομή του στην υπηρεσία ήταν ότι «σκέφτηκε» την ιδέα, παραδεχόμενος πως η δημιουργία του και η λειτουργία του(;) έγινε αποκλειστικά από τις εταιρίες.

Αυτό επιβεβαιώνεται και από συνέντευξη του κ.Πιερρακάκη στο ΒΗΜΑgazino τον Ιούνιο του 2020 όπου είχε δηλώσει πως:

«Στη δεύτερη κατηγορία ανήκει το 13033. Τεχνικά ήταν κάτι πολύ εύκολο, υλοποιήθηκε μέσα σε λιγότερο από μία ημέρα από τους τηλεπικοινωνιακούς παρόχους»

Στην Κύπρο, η μόνη άλλη χώρα, η οποία είναι η μοναδική χώρα που έχει παρόμοια υπηρεσία (το 8998) σύμφωνα με δημοσιεύματα κυπριακών ΜΜΕ η συγκεκριμένη υπηρεσία έχει κόστος και η κυβέρνηση έχει υπογράψει σύμβαση με τις εταιρείες.

Μάλιστα προσφέρουν κι «εξτραδάκια» για το 8998 όπως τηλεφωνικό κέντρο, το οποίο κόστισε μόνο για να τεθεί σε λειτουργία 400.000 ευρώ στους Κύπριους πολίτες.

Από τα παραπάνω προκύπτουν τα εξής ερωτήματα: 

Γιατί η κυβέρνηση μέχρι σήμερα δεν έχει δώσει τη σύμβαση στη δημοσιότητα και γιατί ο υπουργός, κ.Πιερρακάκης αποφεύγει να απαντήσει για το κόστος της υπηρεσίας;

Γιατί το συγκεκριμένο μέτρο επεκτείνεται διαρκώς ενώ έχει χάσει από καιρό την υγειονομική χρησιμότητά του;

Άραγε πόσο πλήρωσαν οι Έλληνες πολίτες την συγκεκριμένη υπηρεσία «ελέγχου» τους; 

Επίσης την πλήρωσαν μόνο με τους φόρους τους ή μήπως και με τα προσωπικά τους δεδομένα;

Διότι εκτός από ζητήματα κόστους υπάρχουν και σοβαρά ζητήματα προσωπικών δεδομένων.

Παρόλο που η κυβέρνηση έχει αρνηθεί ότι κρατούνται τα δεδομένα των πολιτών, είχε ξεφύγει από τον κ.Πέτσα σε ανύποπτο χρόνο πως η κυβέρνηση γνωρίζει -τουλάχιστον- πόσα SMS στέλνονται για κάθε κωδικό λέγοντας ότι «...εστάλησαν πάνω από 1 εκατομμύριο SMS μετά τις 9 για μετακίνηση 6, δηλαδή για άθληση ή τέτοιου είδους δραστηριότητες»

Επίσης στην Πολιτική Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων για το 13033, η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας έχει αναφέρει ρητά πως οι τηλεπικοινωνιακοί πάροχοι έχουν πρόσβαση στα δεδομένα των πολιτών που χρησιμοποιούν την υπηρεσία. 

Τα δεδομένα αυτά oι εταιρίες τηλεπικοινωνιών τι τα κάνουν;  Τους ελέγχει κάποιος;

Έχουν κατατεθεί αλλεπάλληλα αιτήματα για το συγκεκριμένο θέμα από την ΜΚΟ Homo Digitalis προς τα αρμόδια υπουργεία και τις ανεξάρτητες αρχές χωρίς να έχει υπάρξει κάποια απάντηση.

Η όλη υπόθεση θυμίζει αρκετά την υπόθεση Palantir, όπου η κυβέρνηση υπέγραψε εν κρυπτώ συμφωνία με τη σκοτεινή εταιρία διαχείρισης δεδομένων, την οποία έδωσε στη δημοσιότητα μετά την κατακραυγή, όπου και αποκαλύφθηκε πως έλεγε ανακρίβειες σχετικά με την προστασία των προσωπικών δεδομένων των πολιτών.  

Ο βουλευτής και τομεάρχης Ψηφιακής Διακυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ, Μάριος Κάτσης σε δήλωση του στο Pronews.gr, έκανε λόγω για τεράστιο σκάνδαλο σε περίπτωση που η ελληνική κυβέρνηση έχει πληρώσει τους παρόχους τηλεπικοινωνιών για το 13033 και ζήτησε να βγουν όλα στο φως.

Μάλιστα αναμένεται, εντός επόμενων ημερών, να κατατεθεί από την αξιωματική αντιπολίτευση και σχετική ερώτηση στη Βουλή.

Η δήλωση του κ. Κάτση στο Pronews.gr:

«Δεν ζητάμε μόνο την κατάργησή των SMS αλλά απαιτούμε και απαντήσεις»

Η παραδοχή κυβερνητικών στελεχών ότι τα SMS στο 13033 ήταν ένα μέτρο χειραγώγησης και ψυχολογικής επιβολής στους πολίτες για τον περιορισμό της ελευθερίας μετακίνησης, προσβάλλει το δημοκρατικό αίσθημα των πολιτών και υποτιμά τη νοημοσύνη τους.

Τα SMS δεν έσωσαν ούτε μία από τις 10500 ζωές που χάθηκαν, αλλά μετέφεραν την ευθύνη και την ενοχή της διαχείρισης από το κράτος στους πολίτες. Η κυβέρνηση, θεσπίζει το ακαταδίωκτο για τα στελέχη της που παίρνουν τις αποφάσεις, αλλά διατηρεί τα αναποτελεσματικά sms και τη  βιοπολιτική ως τεχνική διακυβέρνησης.

Ωστόσο, δεν είναι μόνο ζητήματα δημοκρατίας που εγείρονται, αλλά και διαφάνειας.

Μπορεί η κυβέρνηση και ο Υπουργός κ. Πιερρακάκης να επαίρονται για το σύστημα των sms, που δεν υπάρχει πουθενά στον κόσμο παρά μόνο στην Ελλάδα και στην Κύπρο, αλλά πρέπει να μας απαντήσουν και σε μια σειρά από ερωτήματα, όπως ποιος υλοποίησε το σύστημα αυτόματης απάντησης μέσω του δικτύου κινητής, με βάση ποιες συμβάσεις, αν έχει επιβαρυνθεί οικονομικά το ελληνικό Δημόσιο και αν η κυβέρνηση ή/και οι εταιρείες κινητής τηλεφωνίας καταγράφουν και αποθηκεύουν τα SMS, τον αποστολέα, την ώρα και τον κωδικό μετακίνησης παραβιάζοντας την προστασία των προσωπικών δεδομένων.

Όπως καταλαβαίνετε, αν το κράτος πληρώνει για τα sms, με χρήματα των φορολογουμένων ή με προσωπικά δεδομένα, τότε η επιβολή και η διατήρησή τους θα συνιστά ένα τεράστιο σκάνδαλο»

Το Pronews.gr επικοινώνησε με το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης για το ζήτημα της αδιαφάνειας για το θέμα των SMS στο 13033, αλλά δεν έλαβε καμία απάντηση.

Επίσης απηυθύναμε αιτήματα τόσο στην Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα (ΑΠΔΠΧ) όσο και στην Αρχή Διασφαλίσεως του Απορρήτου των Επικοινωνιών (ΑΔΑΕ) για να λάβουμε επίσημες απαντήσεις σχετικά με γνωμοδοτήσεις και πορίσματά τους για το 13033, τα οποία εκπονούν από... πέρυσι. 

Η ΑΔΑΕ αναφορικά με τους ελέγχους της σχολίασε πως «δεν βρέθηκε κανένα πρόβλημα με το απόρρητο». 

pronews.gr