Το ευρωπαϊκό πρόγραμμα InvestEU συνεχίζει τις προσπάθειες ενίσχυσης των επενδύσεων στην Ευρώπη, στήριξης της ανάκαμψης και προετοιμασίας της οικονομίας για το μέλλον.
Οι ευρωβουλευτές θα συζητήσουν και θα ψηφίσουν για το πρόγραμμα InvestEU για την περίοδο 2021-2027 κατά τη σύνοδο ολομέλειας, στις 8-11 Μαρτίου.
Το πρόγραμμα αντικαθιστά το Ευρωπαϊκό Ταμείο Στρατηγικών Επενδύσεων (ΕΤΣΕ), που συστάθηκε το 2015 στα πλαίσια του "Σχεδίου Γιούνκερ" για την κινητοποίηση δημόσιων και ιδιωτικών επενδύσεων στην Ευρώπη. Το νέο πρόγραμμα συγκεντρώνει τα διάφορα χρηματοδοτικά εργαλεία που στοχεύουν στη στήριξη των επενδύσεων κεφαλαιώδους σημασίας για την οικονομική ανάπτυξη.
Η επιτυχία του "σχεδίου Γιούνκερ"
Όταν εξελέγη πρόεδρος της Επιτροπής το 2014, ο Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ ανακοίνωσε ένα σχέδιο για την αντιμετώπιση των επενδυτικών κενών στην οικονομία της ΕΕ, ώστε η ΕΕ να μπορέσει να ξεπεράσει τις επιπτώσεις της χρηματοοικονομικής κρίσης του 2008.
Το ΕΤΣΕ συστάθηκε με την προοπτική να χρησιμοποιήσει περιορισμένους πόρους από τον προϋπολογισμό της ΕΕ για να προσφέρει εγγυήσεις στην Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ), εξασφαλίζοντας την ικανότητα επένδυσης της τράπεζας σε έργα με προφίλ κινδύνου υψηλότερου από το σύνηθες και την προσέλκυση ιδιωτικών επενδύσεων.
Το σχέδιο υπερέβη τον στόχο κινητοποίησης δημόσιων και ιδιωτικών επενδύσεων ύψους 500 δισ. ευρώ για έργα σε όλη την ΕΕ μέχρι το τέλος του 2020. Ωστόσο, η κρίση του COVID-19 και οι μακροπρόθεσμοι στόχοι της ΕΕ για ένα πράσινο και ψηφιακό μέλλον θέτουν νέες προκλήσεις.
Πώς θα λειτουργεί το InvestEU;
Το νέο πρόγραμμα θα διαθέτει εγγύηση ύψους 26,2 δισ. ευρώ που θα δίνει στους επενδυτικούς εταίρους τη δυνατότητα να χρηματοδοτήσουν έργα με προφίλ κινδύνου υψηλότερου από το σύνηθες.
Κύριος επενδυτικός εταίρος για την εφαρμογή του προγράμματος θα είναι η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων. Επιπλέον, οι εθνικές αναπτυξιακές τράπεζες και τα διεθνή χρηματοπιστωτικά ιδρύματα θα έχουν άμεση πρόσβαση στην εγγύηση της ΕΕ.
Υποστηρίζοντας έργα που προσελκύουν επενδυτές του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, το πρόγραμμα InvestEU αναμένεται να κινητοποιήσει πάνω από 372 δισ. ευρώ σε επενδύσεις ανά την ΕΕ, στηρίζοντας κατ' αυτόν τον τρόπο την ανάκαμψη από την πανδημία COVID-19 και τις μακροπρόθεσμες προτεραιότητες της ΕΕ.
Οι χώρες της ΕΕ θα έχουν επίσης τη δυνατότητα να διοχετεύουν πόρους από τα διαρθρωτικά ταμεία ή τον Μηχανισμό Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας στο InvestEU, συμβάλλοντας έτσι στην ανάκαμψη από την πανδημία.
Η βιωσιμότητα, οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις και η καινοτομία στο επίκεντρο
Η εγγύηση που θα διαθέτει το InvestEU θα κατανέμεται μεταξύ τεσσάρων πεδίων πολιτικής ως εξής:
- Βιώσιμες υποδομές: 37,8% (9,9 δισ. €)·
- Έρευνα, καινοτομία και ψηφιοποίηση: 25,1% (6,6 δισ. €)·
- Μικρομεσαίες επιχειρήσεις: 26,4% (6,9 δισ. €)
- Κοινωνικές επενδύσεις και δεξιότητες: 10,6% (2,8 δισ. €).
Τουλάχιστον το 30% των επενδύσεων που θα γίνονται στο πλαίσιο του InvestEU θα συμβάλει στην επίτευξη των κλιματικών στόχων της ΕΕ. Όλα τα πεδία πολιτικής θα περιλαμβάνουν έργα για τη στήριξη των περιοχών που θίγονται περισσότερο από τη διαδικασία μετάβασης προς την κλιματική ουδετερότητα της ΕΕ. Μόνο τα επενδυτικά έργα που "δεν βλάπτουν σοβαρά" το περιβάλλον θα μπορούν να λάβουν χρηματοδότηση.
Η στήριξη της καινοτομίας και των μικρομεσαίων επιχειρήσεων αποτελούν σημαντικές πτυχές του προγράμματος InvestEU.
Στις διαπραγματεύσεις τους με το Συμβούλιο, οι ευρωβουλευτές των επιτροπών προϋπολογισμού και οικονομικών και νομισματικών υποθέσεων διαβεβαίωσαν ότι η κεφαλαιακή ενίσχυση θα δοθεί στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις που πλήγησαν από την κρίση του κορονοϊού.
