Η παραγωγή και η αύξηση του κολλαγόνου φυσικά μπορεί να γίνει μεσω της διατροφής απο τις τροφές που θα διαβάσετε παρακάτω.
Πιθανότατα όταν ακούτε την λέξη κολλαγόνο, το πρώτο πράγμα που σας έρχεται στο μυαλό είναι το δέρμα σας και η υγιής όψη του. Είναι αλήθεια ότι αυτή η πρωτεΐνη παίζει ρόλο στην νεανικότητα του δέρματός μας, αλλά παίζει ρόλο και σε πολλές άλλες διαδικασίες.
Γράφει η Δήμητρα Αλεξανδρή, Διαιτολόγος- Διατροφολόγος, Κολωνάκι
Η λέξη «κολλαγόνο» δημιουργήθηκε από την σύνδεση των ελληνικών λέξεων «κόλλα» και «γόνο» που σημαίνει γεννάω/παράγω, και ο ουσιαστικός ρόλος του είναι να ‘κολλάει’ τα διάφορα μέρη του σώματος μεταξύ τους.
Τι είναι το κολλαγόνο
Το κολλαγόνο είναι μια πρωτεΐνη και είναι ένα από τα κύρια δομικά στοιχεία του δέρματός μας σε ποσοστό 75%. Βρίσκεται επίσης στα οστά, τους τένοντες και τους συνδέσμους μας.
Στο σώμα μας υπάρχουν περίπου 28 διαφορετικά είδη κολλαγόνου. Οι βασικοί τύποι κολλαγόνου που εντοπίζονται στο δέρμα είναι ο τύπος I, II και III. Το κολλαγόνο τύπου Ι απαντά στο δέρμα, στα νύχια, τα μαλλιά, τους μύες, τους τένοντες και τα οστά. Στα οστά, το κολλαγόνο ενισχύεται με ιόντα ασβεστίου ώστε να σηκώσει το βάρος του σώματος. Το κολλαγόνο τύπου 2 απαντά στους χόνδρους των αρθρώσεων.
Σε τι μας είναι χρήσιμο το κολλαγόνο;
Το κολλαγόνο προστατεύει με διάφορους τρόπους τον οργανισμό μας. Παρακάτω αναφέρονται κάποιοι βασικοί…
- Κρατάει όλα τα μέρη του σώματος ενωμένα. Αν δεν υπήρχε το κολλαγόνο το σώμα μας θα ήταν διαλυμένο σε κομμάτια!
- Παρέχει στο δέρμα ελαστικότητα, σφριγηλότητα και ενυδάτωση με συνέπεια να καθυστερούν τα σημάδια γήρανσης (ρυτίδες κ.ο.κ.)
- Προσδίδει ευλυγισία στο σώμα μας ώστε να μπορούμε να εκτελούμε πολλές και διαφορετικές κινήσεις
- Προλαμβάνει τους πόνους στις αρθρώσεις οι οποίοι προκύπτουν από την φθορά των ιστών μεταξύ οστών και μυών
- Διατηρεί υγιή τα μαλλιά και τα νύχια
- Βοηθά στην γρηγορότερη επούλωση τραυμάτων και πληγών με συνέπεια να μειώνεται η δημιουργία ουλών
Συνθήκες μείωσης του κολλαγόνου
Δυστυχώς, η παραγωγή του κολλαγόνου αρχίζει να μειώνεται με την ηλικία. Επίσης, τα γονίδια μας μπορούν να επηρεάσουν το κατά πόσο γρήγορα συμβαίνει αυτή η μείωση.
Χρόνο με τον χρόνο πέραν της μείωσης παράγεται και κολλαγόνο χαμηλότερης ποιότητας. Ιδιαίτερα μετά την εμμηνόπαυση, η ικανότητα παραγωγής κολλαγόνου και η ποιότητα αυτού μειώνονται σε μεγάλο βαθμό.
Παράγοντες που εντείνουν την μείωση του είναι
- οι περιβαλλοντικοί (όπως οι ακτίνες UV ή η ρύπανση),
- το κάπνισμα,
- η κακή διατροφή και
- το χρόνιο στρές
μια και συμβάλλουν στην δημιουργία ελευθέρων ριζών, οι οποίες επιταχύνουν τη διάσπαση του κολλαγόνου.
Σημάδια μείωσης του κολλαγόνου είναι οι δημιουργία ρυτίδων, ουλών, η δημιουργία καφέ, κόκκινων κηλίδων και η εμφανής απώλεια ελαστικότητας.
Πως μπορεί να διατηρηθεί και να αυξηθεί η ποσότητα του κολλαγόνου;
Τα καλά νέα είναι ότι είναι εφικτό να αυξήσουμε την ικανότητα παραγωγής κολλαγόνου. Ένας τρόπος είναι μέσω της διατροφής.
Όπως είπαμε υπάρχουν διάφορα είδη κολλαγόνου και κύτταρα που τα παρασκευάζουν έχουν διαφορετικές ονομασίες ανάλογα με το είδος του ιστού. Ετσι για το δέρμα, τένοντες και άλλους συνδετικούς ιστούς τα κύτταρα λέγονται ινοβλάστες, ενώ για τα οστά οστεοβλάστες.
Παρότι υπάρχουν διαφορετικά είδη κολλαγόνου, για την σύνθεση τους απαιτούνται κοινά θρεπτικά συστατικά όπως
- Βασικά αμινοξέα (προλίνη, λυσίνη, γλυκίνη)
- Βιταμίνη C
- Χαλκό
- Ψευδάργυρο
- Μαγγάνιο
Οι καταλληλότερες τροφές για την αυξησή του
- Ζωμός των οστών (Bone broth)
- Ψαρόσουπα- Κακαβιά
- Αυγά
- Λαχανικά (κόκκινα, κίτρινα, πράσινα)
- Διάφορα μούρα όπως cranberries, blueberries, raspberries, strawberries
- Εσπεριδοειδή (λεμόνι, πορτοκάλι, μανταρίνι, κουμ κουατ κ.ο.κ.)
- Ξηρούς καρπούς με κύρια τα κάσιους, βραζιλιάνικα φιστίκια (προσοχή στην ποσότητα κατανάλωσης!)
- Όσπρια
Οι τροφές αυτές διασφαλίζουν την παροχή των συστατικών που χρειάζεται ο οργανισμός ώστε να συνθέσει κολλαγόνο ωστόσο μην ξεχνάτε ότι μια διατροφή βασισμένη στο μεσογειακό πρότυπο και εξατομικευμένη βάσει των ατομικών σας αναγκών είναι πάντα η ιδανικότερη ώστε να παραμένουμε υγιής σε όλα τα επίπεδα και για όλη την διάρκεια της ζωής μας.
fmh.gr
