Του Λίνου Υφαντή,
Η Δανάη Στρατηγοπούλου (1913 – 2009)ήταν μία από τις πιο δημοφιλείς τραγουδίστριες της εποχής του Μεσοπολέμου. Είχε πολυτάλαντη φύση καθώς εκτός από Καλλιτέχνης ήταν διανοούμενη, ποιήτρια και μεταφράστρια. Ήταν λόρη του μηχανικού και δημοσιογράφου Ιππόλυτου Στρατηγόπουλου. Σπούδασε Πολιτικές επιστήμες και παράλληλα καλλιέργησε τη φωνή της μαθαίνοντας ορθοφωνία και φωνητική μουσική. Ήταν η καλύτερη ερμηνεύτρια των συνθέσεων του Αττίκ και του Χαιρόπουλου. Επίσης διατηρούσε το ψευδώνυμο «Αργυρώ Καλλιγά».
Την περίοδο της Κατοχής, ανέπτυξε έντονη αντιστασιακή δράση, που την οδήγησε στις φυλακές Αβέρωφ. Ενταγμένη στο ΕΑΜ, έκρυβε συναγωνιστές της, οργάνωνε συσσίτια, τραγουδούσε στα νοσοκομεία.
Ένα από τα άγνωστα περάσματα που έκανε ήταν και στο Αγρίνιο της Κατοχής στα τέλη του 1942. Αναγκάστηκε να καταφύγει εκεί γιατί στην Αθήνα άρχισαν να τη διώκουν. Όπως η ίδια λέει στο Αγρίνιο άρχισε το “ηρωϊκό της ρεπερτόριο”. Το μαγαζί είχε ρημάξει από τις δύο τραγουδίστριες καθώς η μία τραγουδούσε Ιταλικά τραγούδια για να ψυχαγωγεί τους κατακτητές και η άλλη ερωτεύτηκε Γερμανό, ο οποίος την πήρε με τη μοτοσυκλέτα του.
Η Δανάη τραγουδούσε πατριωτικά. Το κέντρο στο Αγρίνιο γέμιζε με αγρότες που συνέρεαν από τα γύρω χωριά. Όπως η ίδια αφηγείται “τους έλεγα τον Γερο-Δήμο, τα Σαράντα Παληκάρια, του Κίτσου η Μάνα και στο τέλος κλαίγανε!” Οι αγρινιώτες θαμώνες την έβλεπαν ως μία Βέμπο. Της φιλούσαν το φουστάνι και της έλεγαν πως ξαναθυμήθηκαν ότι ήταν Έλληνες!
Εκεί συνάντησε το γλύπτη Χρήστο Καπράλο. Η Δανάη τον θυμάται όμορφο, να κρατά μαγκούρα και του απέδωσε φόρο τιμής λέγοντας του ότι έκανε το Αγρίνιο εθνικό προσκήνυμα!”. Όπως λέει η Δανάη, ο Καπράλος φιλοξενούσε τον Τζώρτζιο, έναν ανιφασίστα γλύπτη.
Η παρουσία της Δανάης δεν άρεσε στους Ιταλούς κατακτητές οπότε και την κάλεσαν. Τη ρώτησαν τι τραγουδά και ξεσηκώνει τον κόσμο. Αυτή απάντησε αδιάφορα “διάφορα πράγματα”. Οι Ιταλοί εξοργίστηκαν περισσότερο και ακολουθεί ο παρακάτω διάλογος:
Ιταλοί: Γιατί δεν τραγουδάς Ιταλικά τραγούδια;
Δανάη: Δεν τραγουδάω από τότε που είσασταν εσείς εδώ.
Ιταλοί: Ώστε ομολογείτε;
Δανάη: Ομολογώ πως, από υπερβολική επαγγελματική συνείδηση, δεν μπορώ μπροστά σε Ιταλούς να κακοποιώ (!) την ιταλική με την ασυδοσία που είχα μπρος το Ιταλικό ακροατήριο.
Φυσικά οι Ιταλοί κατάλαβαν την ειρωνεία της Δανάης. Ωστόσο την έδιωξαν ευγενικά ως ανεπιθύμητη. Χάρις στην παρέμβαση του τότε έφορου καπνού και του υποδιοικητή του υποκαταστήματος της Αγροτικής Τραπέζης της έδωσαν πίσω την ταυτότητά της.
Έτσι η Δανάη έφυγε από το Αγρίνιο. Στη συνέχεια γνωρίστηκε με τον συναγωνιστή της, Γιώργο Χαλκιαδάκη, τον οποίο και παντρεύτηκε το 1945 και απέκτησε μια κόρη, τη Λήδα Χαλκιαδάκη και τρία εγγόνια.
Την περίοδο της Χούντας διετέλεσε καθηγήτρια «τιμής ένεκεν» στην έδρα Ελληνικής Λαογραφίας στο Πανεπιστήμιο του Σαντιάγο και κατά την περίοδο 1972–1973 τακτική έμμισθη καθηγήτρια στο αυτό Πανεπιστήμιο. Εκεί γνώρισε τον μεγάλο νομπελίστα Χιλιανό ποιητή Πάμπλο Νερούντα Πάβλο Νερούδα μετέφρασε στα ελληνικά το έργο του Canto General. (Κάντο Χενεράλ).
Η Δανάη έγραψε περισσότερα από 300 τραγούδια, έχει εκδώσει τον δίσκο Τα πιο όμορφα τραγούδια του Αττίκ. Κυκλοφόρησαν επίσης και βιβλία της , όπως: Αττίκ (Αθήνα: Βιβλιοπωλείον της Εστίας 1986), Γενικό άσμα / Κάντο Χενεράλ, Πάμπλο Νερούδα. Επιμέλεια και μετάφραση: Δανάης Στρατηγοπούλου, (1η έκδοση 1973, 3η έκδοση 2004, Αθήνα: Τυπωθήτω)
Τα τελευταία 25 χρόνια της ζωής της, τα έζησε στη Ραφήνα. Πέθανε στις 18 Ιανουαρίου του 2009 σε ηλικία 96 χρόνων.
Με πληροφορίες από:
Κίνηση “Η γυναίκα στην αντίσταση”. Γυναίκες στην Αντίσταση¨. Μαρτυρίες. Αθήνα: 1982.
agrinionews.gr
