Οι πρώτες μέρες του ελληνοϊταλικού πολέμου στο Αγρίνιο αποτέλεσαν θέμα διήγησης του ιστορικού και συγγραφέα Θόδωρου Μ. Πολίτη, που απεβίωσε πρόσφατα, στην κάμερα του Γιάννη Γιαννακόπουλου. Αναφέρεται στο πως το Αγρίνιο «υποδέχθηκε» το άκουσμα της κήρυξης του πολέμου με την Ιταλία, κάνει λόγο για τους ακρωτηριασμένους φαντάρους στο νοσοκομείο που τότε υπήρχε στις παλιές αποθήκες Παπαστράτου αλλά και για το γεγονός της νοσηλείας στο Αγρίνιο του νομπελίστα ποιητή Οδυσσέα Ελύτη που ασθένησε βαρύτατα από τύφο κατά τη διάρκεια του πολέμου.

O πόλεμος: 1940-1941
Το πρωί της 28ης Οκτωβρίου 1940 οι καμπάνες των εκκλησιών του Αγρίνιου χτυπούσαν χαρμόσυνα, αναγγέλλοντας ότι το ελληνικό έθνος απέρριψε μια ιταμή απαίτηση της τότε φασιστικής Ιταλίας για διέλευση και στάθμευση στρατευμάτων της από και στη χώρα μας.
Μαθητές των μικρότερων τάξεων του μοναδικού οκτατάξιου Γυμνασίου της πόλης, αμέσως μετά την αναγγελία του γεγονότος από το γυμνασιάρχη τους -παρασύροντας και τους μεγαλύτερους- συγκρότησαν την πρώτη διαδήλωση εναντίον της φασιστικής Ιταλίας, με συνθήματα και πατριωτικά τραγούδια, δημιουργώντας έτσι ατμόσφαιρα αισιοδοξίας για τη νίκη!
Τις επόμενες ημέρες ελληνικά στρατεύματα διέσχιζαν τον κεντρικό δρόμο Αγρίνιου (Αφών Παπαστράτου), από το Νότο προς το Βορρά, με προορισμό το Μέτωπο. Ταυτόχρονα εγκαταστάθηκαν στην πόλη ορισμένες στρατιωτικές υπηρεσίες.
Από τις αρχές Νοεμβρίου του 1940, άρχισε η διαρρύθμιση και η μετατροπή της μεγάλης κεντρικής αποθήκης καπνών «Παπαστράτου» σε Νοσοκομείο του Ελληνικού Εθνικού Σταυρού. Το νοσοκομείο λειτούργησε καθ’ όλη τη διάρκεια του πολέμου και νοσηλεύθηκαν σ’ αυτό εκατοντάδες τραυματίες από τις πολεμικές επιχειρήσεις. Στο ίδιο νοσοκομείο νοσηλεύτηκε για λίγες ημέρες και ο μετέπειτα νομπελίστας ποιητής μας Οδυσσέας Ελύτης.
Το αεροδρόμιο Αγρίνιου, στα δυτικά της πόλης, του οποίου η κατασκευή άρχισε το 1934, προοριζόταν για εξυπηρέτηση της πολιτικής αεροπορίας. Με την έναρξη του πολέμου εγκαταστάθηκαν στους χώρους του σμήνη πολεμικών αεροπλάνων, τα οποία ενισχύθηκαν αργότερα και με άλλα της RAF. Τα ελληνικά αεροπλάνα εκτελούσαν διατεταγμένες πτήσεις από το Αγρίνιο προς την περιοχή του Μετώπου και αλλού.
Στους ανατολικούς ελαιώνες του Αγρίνιου, προς στο χωριό Καμαρούλα στρατοπέδευσε αργότερα ένα τμήμα του αγγλικού εκστρατευτικού σώματος, το οποίο ήρθε στην Ελλάδα για ενίσχυση, αλλά δεν έλαβε μέρος στις μάχες του Μετώπου.
Το Αγρίνιο δεν είχε χαρακτηρισθεί οχυρωμένη πόλη. Βομβαρδίσθηκε, όμως, δύο φορές: α) στις 17 Απριλίου 1941 με θύματα έξι (6) νεκρούς και τουλάχιστον διπλάσιο αριθμό τραυματιών, και β) στις 19 προς 20 Απριλίου 1941 με στόχο το αεροδρόμιο Αγρίνιου.
Στο Μέτωπο της Αλβανίας πολέμησαν εκατοντάδες γηγενείς Αγρινιώτες, από τους οποίους, σύμφωνα με εξακριβωμένα επίσημα στοιχεία, έπεσαν στο πεδίο της τιμής σαράντα ένας (41), ενώ κατέστησαν ανάπηροι με ποσοστό αναπηρίας από 10% έως 100% εβδομήντα (70). Από τα πλησιέστερα στο Αγρίνιο πέντε χωριά, σκοτώθηκαν, εξακριβωμένα, είκοσι (20), με ανάλογο αριθμό αναπήρων, τραυματιών κ.λπ.

epoxi.gr