Φωτο: Οι θέσεις των μαχών της Δημάρειας και του Κλιτσόβου

Του Λίνου Υφαντή,

Η επανάσταση του 1878 στην Ήπειρο ήταν μέρος μιας σειράς ελληνικών εξεγέρσεων που έλαβαν χώρα στην τουρκοκρατούμενη Ελλάδα. Η εξέγερση συνδέθηκε άμεσα με τον Ρωσοτουρκικό Πόλεμο που μαίνονταν. Συγκεκριμένα
στις 24 Απριλίου 1877, η Ρωσία κήρυξε πόλεμο στην Οθωμανική Αυτοκρατορία. Η Ελλάδα είδε ως τον πόλεμο αυτό ως ευκαιρία για να προκληθούν εξεγέρσεις στην Ήπειρο, τη Μακεδονία, τη Θεσσαλία και την Κρήτη.

Οι πρώτες περιοχές που εντάχθηκαν στην εξέγερση ήταν τα Τζουμέρκα, δυτικά της Άρτας, της περιοχής βόρεια της Πρέβεζας και της Ηγουμενίτσας. Ωστόσο η εξέγερση δεν είχε τύχη και οι επαναστάτες υποχώρησαν στην Ελλάδα.Εν τω μεταξύ, ο Ρωσοτουρκικός πόλεμος ολοκληρώθηκε με τη Συνθήκη του Αγίου Στεφάνου (3 Μαρτίου 1878) κάτι που επηρέασε αρνητικά την έκβαση του πολέμου. Εκτός αυτού αίτια της ήττας ήταν η κακή προετοιμασία των επαναστατών και η απροθυμία της ελληνικής κυβέρνησης να εμπλακεί περισσότερο.

Παρόλα αυτά υπήρχαν νικηφόρες μάχες  των Ελλήνων επαναστατών όπως στη Δημάρεια και στο Κλίτσοβο. Η Δημάρεια ήταν πάνω από τη Φλωριάδα στα τότε Ελληνοτουρκικά σύνορα και το Κλίτσοβο αντίστοιχα στη Σκουλικαριά Άρτας. Ουσιαστικά οι επαναστάτες εφορμούσαν μέσα από την τότε μεθοριακή γραμμή του Βάλτου, προσπαθώντας να προωθηθούν στην Ήπειρο.

Με αυτές συνδέονται  αποσπάσματα Αιτωλοακαρνάνων, τα οποία ξεκίνησαν από την Αμφιλοχία στις 28 Φεβρουαρίου 1878. Επικεφαλής ήταν ο Α. Ζέρβας μαζί με Δ. Σκαλτσοδήμο, Χατζάρα, Φουρνέλη, οι οποίοι με 188 άνδρες κατέλαβαν τη θέση “Υψηλή Παναγιά” στο Δημάρειο. Αφού αναγνωρίστηκαν οι θέσεις τους  νωρίς το πρωί από 4 ανιχνευτές τούρκους, τους επιτέθηκαν. Τότε καίρια ήταν η συμβολή του αγρινιώτη αξιωματικού Κολλίνου Μπαϊρακτάρη με 50 ευζώνους   και ακολούθησαν φονικές μάχες μέχρι τις 3 το μεσημέρι. Οι Τούρκοι υποχώρησαν με βαριές απώλειες (76 τραυματίες) έναντι 7 των Ελλήνων.

Η καθοριστική δράση του σώματος Μπαϊρακτάρη.

Η δράση του σώματος Μπαϊρακτάρη συνεχίστηκε στον Κλίτσοβο ( Κλείτσο) , ο οποίος ενώθηκε με τους εκεί υπόλοιπους επαναστάτες. Σε βοήθεια του έσπευσε ο Ζέρβας και άλλα σώματα Ευζώνων στους Αγίους Αποστόλους. Εκεί κατέλαβαν θέσεις μέσα στο χωριό μαζί με άλλους Αιτωλοακαρνάνες όπως τον Ίσκο, Στουρνάρα κ.α. Οι Τούρκοι προσπάθησαν να υπερφαλλαγίσουν τις θέσεις των επαναστατών και με δύο ορεινά τηλεβόλα χτυπούσαν τις θέσεις τους τραυματίζοντας δύο (2). Οι προσπάθειες τους απέβησαν άκαρπες και υποχώρησαν με μεγάλες απώλειες αφήνοντας πίσω 103 νεκρούς. Στη μάχη αυτή πέρα από τους Αγρινιώτες σουλιώτικης καταγωγής   Μπαϊρακτάρη και  Ζέρβα διακρίθηκε και ο υποδεκανέας Ι. Μακρής, ο οποίος έπεσε μαχόμενος αφού σκότωσε τρεις από τους εχθρούς, ο εύζωνας Σαγώνας, ο Τσάκαλος κ.α.

Η νικηφόρα αυτή μάχη προβλημάτισε αρκετά τους Τούρκους. Μεγάλο μερίδιο σε αυτή είχαν η ομάδα  ευζώνων του Μπαϊρακτάρη, τα σώματα στρατού του  Ζέρβα, του Σκαλτσοδήμου  και πολλών Αγρινιωτών και Αιτωλοακαρνάνων που συμμετείχαν.

Με πληροφορίες από: WIKIPEDIA

Μιλτιάδη Σεϊζάνη, Η πολιτική της Ελλάδος και η Επανάστασης του 1878 σε Ήπειρο και Θεσσαλία. Αθήνα 1878.

agrinionews.gr