Toυ Λίνου Υφαντή,

Ο Carta Pisana ή το Carte Pisane είναι ένας χάρτης που χρονολογείται από τα  τέλη του 13ου αιώνα ( 1275-1300). Βρέθηκε στην Πίζα, για αυτό και πήρε το όνομα Pisana . Δείχνει ολόκληρη τη Μεσόγειο, τον Εύξεινο Πόντο και ένα μέρος της ατλαντικής ακτής, από το βόρειο τμήμα του σημερινού Μαρόκου  μέχρι τις σημερινές Κάτω Χώρες. H εστίαση βέβαια  του χάρτη περιορίζεται κυρίως στη Μεσόγειο.

Ο Carta Pisana είναι ο πιο παλιός πορτολάνος χάρτης που διασώζεται στο είδος του για την Ανατολική Μεσόγειο. Οι πορτολάνοι χάρτες χρησιμοποιούνταν για την εμπορική ναυτιλία στη Μεσόγειο. Η ακτογραμμή σημειωνόταν με λεπτομέρειες, όπως και πολλά γεωγραφικά χαρακτηριστικά, ενώ οι ηπειρωτικές περιοχές ήταν, συνήθως, λευκές.

Η αποκάλυψη για την Αιτωλοακαρνανία.

Ο ερευνητής  Δημήτρης Κατηνιώτης στο περιοδικό Ναυτική Ιστορία/Βυζαντινή Ιστορία -τεύχος 2
ο(2014) αποκαλύπτει μερικά από τα τοπωνύμια του χάρτη που αφορούν την Αιτωλοακαρνανία. Συγκεκριμένα εντοπίζει τη  λέξη cauo , η οποία μεταφράζεται ως κόλπος, εννοώντας τον Αμβρακικό. Για την ονομασία Arfirro στην περιοχή της Ακαρνανίας, δεν υπάρχει ασφαλής ερμηνεία. Πιθανώς η να εννοείται η Αμφιλοχία. Νοτιότερα η
ονομασία Nalico, εκτιμάται πως αντιστοιχεί στο Αιτωλικό ή Ανατολικό, κατά μία ερμηνεία σαν γεωγραφικός προσδιορισμός ως προς τις Εχινάδες νήσους. Τέλος η νοτιότερη ονομασία αφορά στο
λιμάνι της Ναυπάκτου, γνωστό ως Νepanto στους πρώιμους ιταλικούς χάρτες και Lepanto κατά τους Καταλανούς χαρτογράφους του Μεσαίωνα.

Είναι πολύτιμες λοιπόν οι πληροφορίες που διασώζονται στο συγκεκριμένο άρθρο για την περιοχή μας. Εν ολίγοις πιστοποιούν ότι πόλεις όπως η Ναύπακτος, το Αιτωλικό και η Αμφιλοχία ίσως ήταν “ενεργές” από την εποχή του Βυζαντίου τον 13ο αιώνα.  Δυστυχώς ο τύπος του χάρτη δεν αποτύπωνε τοπωνύμια στην ενδοχώρα οπότε δεν μας σώζονται ανάλογες πληροφορίες.

Παραθέτουμε την αποκρυπτογράφηση του χάρτη της Πίζας με σύγχρονα τεχνικά μέσα:

Πηγές:

Δημήτρης Καντινιώτης,  Η χαρτογράφηση των ακτών της Ηπείρου και της Αιτωλοακαρνανίας στα τέλη του 13ου αιώνα με πηγές από το έργο των J.B.Harley and D.Woodward, Cartography in prehistoric, ancient, and medieval Europe and the Mediterranean © 1987 by The University of ChicagoΝαυτική Ιστορία/Βυζαντινή Ιστορία -τεύχος 2ο(2014).

https://en.wikipedia.org/wiki/Carta_Pisana

agrinionews.gr