Οι απαιτήσεις που πρέπει να πληρούνται σε όλες τις εκτροφές/εκμεταλλεύσεις παραγωγικών ζώων, σύμφωνα με την εθνική και κοινοτική νομοθεσία.

Η τήρηση των κανόνων ευζωίας των ζώων, εκτός από ηθική υποχρέωση των κτηνοτρόφων, αποτελεί βασική προϋπόθεση για την υγεία και την παραγωγικότητα της κάθε εκμετάλλευσης, άρα και για τη διασφάλιση του εισοδήματος του παραγωγού.

Σημειώνουμε ότι η νομοθεσία προβλέπει αυστηρές ποινές, τόσο χρηματικές όσο και ποινές φυλάκισης, σε περίπτωση που διαπιστωθεί ότι δεν τηρούνται βασικοί κανόνες ευζωίας.

Στο κείμενο που ακολουθεί καταγράφονται κωδικοποιημένα όλα όσα οφείλει να κάνει ο κτηνοτρόφος, ώστε να διατηρεί τα ζώα του ασφαλή, υγιή, και…ευτυχισμένα!

Οι βασικές απαιτήσεις ευημερίας των ζώων είναι οι εξής:

1. Τα υλικά κατασκευής του χώρου σταβλισμού και ο εξοπλισμός με τα οποία μπορούν να έρθουν σε επαφή τα ζώα δεν πρέπει να είναι επιβλαβή για τα ζώα και πρέπει να μπορούν να καθαρίζονται και να απολυμαίνονται διεξοδικά.

2. Οι χώροι σταβλισμού και τα σημεία πρόσδεσης πρέπει να κατασκευάζονται και να συντηρούνται ώστε να μην υπάρχουν αιχμές ή προεξοχές που μπορεί να τραυματίσουν τα ζώα.

3. Η κυκλοφορία του αέρα, τα επίπεδα σκόνης, η θερμοκρασία, η σχετική υγρασία του αέρα και οι συγκεντρώσεις αερίων πρέπει να βρίσκονται σε όρια τα οποία δεν βλάπτουν τα ζώα.

4. Τα ζώα που εκτρέφονται μέσα σε κτίρια δεν πρέπει να βρίσκονται συνεχώς στο σκοτάδι, ούτε να εκτίθενται χωρίς διακοπή σε συνεχή τεχνητό φωτισμό. Όταν ο φυσικός φωτισμός είναι ανεπαρκής ώστε να ικανοποιούνται οι φυσιολογικές και εθολογικές ανάγκες των ζώων, πρέπει να παρέχεται κατάλληλος τεχνητός φωτισμός.

5. Κάθε αυτόματος ή μηχανικός εξοπλισμός που είναι απαραίτητος για την υγεία και καλή διαβίωση των ζώων πρέπει να επιθεωρείται τουλάχιστον μία φορά την ημέρα. Σε περίπτωση βλάβης, αυτή πρέπει να επιδιορθώνεται αμέσως ή, όταν αυτό δεν είναι δυνατόν, να λαμβάνονται κατάλληλα μέτρα για να προστατεύεται η υγεία και η καλή διαβίωση των ζώων.

6. Όταν η υγεία και η καλή διαβίωση των ζώων εξαρτώνται από σύστημα τεχνητού εξαερισμού, πρέπει να προβλέπεται:

• Εφεδρικό σύστημα εξαερισμού (είτε αυτόματο είτε όχι), ώστε σε περίπτωση βλάβης του κύριου συστήματος να διατηρείται η υγεία και οι καλές συνθήκες διαβίωσης των ζώων και
• Σύστημα συναγερμού που να προειδοποιεί για τη βλάβη. Το σύστημα συναγερμού και το εφεδρικό σύστημα εξαερισμού πρέπει να ελέγχονται τουλάχιστον μία φορά την εβδομάδα.

7. Τα ζώα πρέπει να προστατεύονται, στο βαθμό που είναι αναγκαίο και δυνατό, από τις δυσμενείς καιρικές συνθήκες, τους θηρευτές και τους κινδύνους για την υγεία τους.

8. Πρέπει να πραγματοποιείται επιθεώρηση των ζώων τουλάχιστον μια φορά την ημέρα.

9. Πρέπει να υπάρχει κατάλληλος φωτισμός, σταθερός ή κινητός, ώστε τα ζώα να είναι δυνατό να επιθεωρούνται διεξοδικά ανά πάσα στιγμή.

10. Σε κάθε ζώο που φαίνεται ασθενές ή τραυματισμένο πρέπει να παρέχεται κατάλληλη φροντίδα χωρίς καθυστέρηση και εάν δεν αντιδρά θετικά πρέπει να λαμβάνεται συμβουλή από κτηνίατρο.

11. Εάν χρειάζεται, τα ασθενή ή τραυματισμένα ζώα απομονώνονται σε κατάλληλο χώρο με στεγνή αναπαυτική στρωμνή.

12. Η εγκατάσταση παροχής τροφής και νερού πρέπει να σχεδιάζεται, κατασκευάζεται, τοποθετείται και συντηρείται κατά τέτοιο τρόπο ώστε να περιορίζεται στο ελάχιστο ο κίνδυνος μόλυνσης της τροφής ή του νερού των ζώων καθώς και τα αρνητικά αποτελέσματα που δυνατό να προκύψουν από τον ανταγωνισμό μεταξύ των ζώων.

13. Σε όλα τα ζώα πρέπει να παρέχεται επαρκής ποσότητα κατάλληλης τροφής η οποία είναι προσαρμοσμένη στην ηλικία και το είδος τους και ικανοποιεί τις διατροφικές τους ανάγκες ώστε να διατηρείται η καλή υγεία τους.

14. Η συχνότητα παροχής της τροφής πρέπει να είναι ανάλογη των φυσιολογικών αναγκών των ζώων.

15. Πρέπει να υπάρχει πρόσβαση των ζώων σε επαρκή ποσότητα κατάλληλου καθαρού νερού ή ικανοποίηση των αναγκών τους σε υγρά με άλλους τρόπους.

16. Η φροντίδα των ζώων πρέπει να γίνεται από επαρκή αριθμό προσώπων με κατάλληλες γνώσεις, ικανότητες και επαγγελματικά προσόντα.

17. Ο ιδιοκτήτης ή ο κάτοχος των ζώων πρέπει να τηρεί μητρώο στο οποίο καταχωρείται κάθε χορηγηθείσα κτηνιατροφαρμακευτική αγωγή, καθώς και ο αριθμός θανάτων που διαπιστώθηκε σε κάθε επιθεώρηση, για περίοδο τουλάχιστον 3 χρόνων.

18. Η ελευθερία κινήσεων που χρειάζεται κάθε ζώο δεν πρέπει να παρεμποδίζεται ώστε να προκαλείται περιττή ταλαιπωρία ή τραυματισμός.

19. Σε περίπτωση που τα ζώα είναι δεμένα ή περιορισμένα, αυτά κρατούνται σε κατάλληλο για τις φυσιολογικές και εθολογικές τους ανάγκες χώρο.

20. Κανένα ζώο δεν πρέπει να λαμβάνει τροφή και υγρά τα οποία ενδέχεται να προκαλέσουν, είτε λόγω των ουσιών που περιέχουν είτε λόγω του τρόπου που χορηγούνται, περιττή ταλαιπωρία ή βλάβη.

21. Δεν πρέπει να χορηγείται στα ζώα καμία άλλη ουσία εκτός από αυτές που χορηγούνται για θεραπευτικούς, προφυλακτικούς ή ζωοτεχνικούς σκοπούς, εκτός αν έχει αποδειχθεί από επιστημονικές μελέτες για τις συνθήκες διαβίωσης των ζώων ή έχει διαπιστωθεί από την πείρα που αποκτήθηκε ότι η ουσία δεν είναι επιβλαβής για την υγεία και την καλή διαβίωση των ζώων.

22. Απαγορεύεται η χρήση φυσικών ή τεχνητών μεθόδων εκτροφής, οι οποίες προκαλούν υπερβολική ταλαιπωρία ή βλάβη στα ζώα.

23. Απαγορεύεται η χειρουργική επέμβαση για το σκοπό αλλαγής της εξωτερικής εμφάνισης ζώου ή για άλλους μη θεραπευτικούς σκοπούς (ιδιαίτερα η αποκοπή ουρών και αυτιών και η αφαίρεση των φωνητικών χορδών, των νυχιών και των δοντιών των ζώων) εκτός:

• στις περιπτώσεις που ο κτηνίατρος θεωρεί τις μη θεραπευτικές διαδικασίες αναγκαίες, είτε για κτηνιατρικούς λόγους, είτε προς όφελος οποιουδήποτε συγκεκριμένου ζώου και το τεκμηριώσει γραπτώς και ο ιδιοκτήτης ή/και κάτοχος ζώου έχει στην κατοχή του την εν λόγω τεκμηρίωση, ή
• για παρεμπόδιση αναπαραγωγής.

24. Κανένα ζώο δεν πρέπει να περιορίζεται σε εκτροφείο εάν δεν είναι δυνατόν να αναμένεται ευλόγως, βάσει του γονότυπου ή του φαινότυπου του, ότι αυτό δεν θα έχει αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία ή την καλή διαβίωσή του.