Οι 9 Ειδικοί Στόχοι και το νέο μοντέλο λειτουργίας της ΚΑΠ.
Ανταποκρινόμενη στις νέες συνθήκες και προκλήσεις, ο σχεδιασμός και η υλοποίηση της νέας Κοινής Γεωργικής Πολιτικής (ΚΓΠ) μετά το 2020 θα έχει μια πιο ολοκληρωμένη και συνεκτική προσέγγισης η οποία θα υλοποιηθεί μέσω της θέσπισης και έγκρισης ενός Στρατηγική Σχεδίου ΚΓΠ ανά Κράτος Μέλος (ΚΜ) που θα καλύπτει τόσο τον Πυλώνα Ι (άμεσες ενισχύσεις, τομεακές παρεμβάσεις ανά τομείς γεωργικών προϊόντων) όσο και τον Πυλώνα ΙΙ (αγροτική ανάπτυξη) της ΚΓΠ.
Το νέο μοντέλο λειτουργίας της νέας ΚΓΠ θα εστιάσει μεταξύ άλλων:
α) στη μεγιστοποίηση της συμβολής της ΚΓΠ στη προστασία του περιβάλλοντος και στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής («πράσινη αρχιτεκτονική») μέσω θέσπισης φιλόδοξων περιβαλλοντικών και κλιματικών στόχων από τα κράτη μέλη (ΚΜ),
β) στην εγκαθίδρυση μιας νέας σχέση με τα ΚΜ, ενισχύοντας την αρχή της επικουρικότητας και την ευελιξία σχεδιασμού των ΚΜ, με ταυτόχρονη μετάβαση από ένα σύστημα που στηρίζεται στην συμμόρφωση σε ένα σύστημα που πιο στοχευμένο που στηρίζεται «στην επίτευξη των αποτελεσμάτων» (με καθορισμό και επίτευξη σχετικών στόχων και οροσήμων από τα ΚΜ) και
γ) στην προώθηση της καινοτομίας, της γνώσης και των νέων τεχνολογιών (βλ. ψηφιοποίηση) στη γεωργία.
Η στόχευση της νέας ΚΓΠ για μια έξυπνη και ανθεκτική γεωργία, για την ενίσχυση της μέριμνας για το περιβάλλον και το κλίμα και για την ενίσχυση του κοινωνικοοικονομικού ιστού των αγροτικών περιοχών εκφράζεται μέσα από την επίτευξη 9 ειδικών στόχων που αφορούν τόσο τον Πυλώνα Ι όσο και τον Πυλώνα ΙΙ και οι οποίοι είναι εξής:
1. υποστήριξη βιώσιμων γεωργικών εισοδημάτων και ανθεκτικότητας σε ολόκληρη την Ευρ. Ένωση για τη στήριξη της επισιτιστικής ασφάλειας
2. ενίσχυση του προσανατολισμού προς την αγορά και αύξηση της ανταγωνιστικότητας, συμπεριλαμβανομένης της μεγαλύτερης εστίασης στην έρευνα, την τεχνολογία και την ψηφιοποίηση
3. βελτίωση της θέσης των αγροτών στην αλυσίδα αξίας
4. συμβολή στο μετριασμό της κλιματικής αλλαγής και στην προσαρμογή σε αυτήν, καθώς και τη συμβολή στην παραγωγή βιώσιμων μορφών ενέργειας
5. προώθηση της βιώσιμης ανάπτυξης και της αποτελεσματικής διαχείρισης των φυσικών πόρων, όπως το νερό, το έδαφος και ο αέρας
6. συμβολή στην προστασία της βιοποικιλότητας, ενίσχυση των υπηρεσιών οικοσυστήματος και διατήρηση οικότοπων και τοπίων
7. προσέλκυση νέων γεωργών και διευκόλυνση της επιχειρηματικής ανάπτυξης στις αγροτικές περιοχές
8. προώθηση της απασχόλησης, της ανάπτυξης, της κοινωνικής ένταξης και της τοπικής ανάπτυξης στις αγροτικές περιοχές, συμπεριλαμβανομένης της βιο-οικονομίας και της βιώσιμης δασοκομίας
9. βελτίωση της ανταπόκρισης της γεωργίας της Ευρ. Ένωσης στις απαιτήσεις της κοινωνίας όσον αφορά τα τρόφιμα και την υγεία, συμπεριλαμβανομένης της απαίτησης για ασφαλή, θρεπτικά και βιώσιμα τρόφιμα, αλλά και για την επίλυση του ζητήματος των απορριμάτων τροφίμων, καθώς και για την καλή μεταχείριση των ζώων.
Για να εξασφαλιστεί η σταθερότητα και η προβλεψιμότητα, οι άμεσες πληρωμές θα παραμείνουν ουσιαστικό τμήμα της ΚΓΠ. Ωστόσο, η μελλοντική ΚΓΠ θέλει να δώσει προτεραιότητα στις μικρές και μεσαίες γεωργικές εκμεταλλεύσεις και να ενθαρρύνει τους νέους γεωργούς να ενταχθούν στο επάγγελμα.
Περιβαλλοντική και κλιματική δράση
Οι γεωργοί διαδραματίζουν βασικό ρόλο στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, στην προστασία του περιβάλλοντος και στη διατήρηση των τοπίων και της βιοποικιλότητας.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θέτει μεγάλες φιλοδοξίες για την περιβαλλοντική και την κλιματική αλλαγή. Οι υποχρεωτικές απαιτήσεις περιλαμβάνουν:
- διατήρηση εδαφών πλούσια σε άνθρακα μέσω της προστασίας των υγροτόπων και των τυρφώνων
- υποχρεωτικό εργαλείο διαχείρισης θρεπτικών ουσιών για τη βελτίωση της ποιότητας του νερού,
- μείωση των επιπέδων αμμωνίας και οξειδίου του αζώτου
- αμειψισπορά αντί της διαφοροποίησης των καλλιεργειών.
Οι γεωργοί θα έχουν τη δυνατότητα να συμβάλλουν περαιτέρω και να ανταμείβονται για την υπέρβαση των υποχρεωτικών απαιτήσεων. Οι χώρες της ΕΕ θα αναπτύξουν εθελοντικά οικολογικά προγράμματα για να στηρίξουν και να ενθαρρύνουν τους αγρότες να τηρούν γεωργικές πρακτικές ευεργετικές για το κλίμα και το περιβάλλον.
Ενίσχυση της καινοτομίας
Η γνώση και η καινοτομία είναι απαραίτητες για έναν έξυπνο, ανθεκτικό και αειφόρο γεωργικό τομέα. Η νέα ΚΓΠ θα ενθαρρύνει τόσο τις αυξημένες επενδύσεις στην έρευνα και την καινοτομία όσο και την εκμετάλλευση των γεωργών και των αγροτικών κοινοτήτων. Ειδικός προϋπολογισμός ύψους 10 δισεκατομμυρίων ευρώ από το πρόγραμμα Horizon Europe θα διατεθεί για την έρευνα και την καινοτομία στον τομέα των τροφίμων, της γεωργίας, της αγροτικής ανάπτυξης και της βιοοικονομίας.
Η γεωργική ευρωπαϊκή εταιρική σχέση καινοτομίας ( EIP-AGRI ) θα συνεχίσει να συγκεντρώνει πηγές χρηματοδότησης από την Horizon Europe και την αγροτική ανάπτυξη για την προώθηση της ανταγωνιστικής και αειφόρου γεωργίας και της δασοκομίας.
Στο πλαίσιο της διαβούλευσης για την κατάρτιση του Εθνικού Στρατηγικού Σχεδίου της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής για την προγραμματική περίοδο 2021-2027, η Γενική Γραμματεία Αγροτικής Πολιτικής & Διαχείρισης Κοινοτικών Πόρων του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων έχει δρομολογήσει μία σειρά ενεργειών προκειμένου οι παραγωγικοί φορείς και συντελεστές του πρωτογενή τομέα αφενός να ενημερωθούν για τα πιο κρίσιμα θέματα που αφορούν στις ενισχύσεις των αγροτών, τις τομεακές παρεμβάσεις για τα γεωργικά προϊόντα και συνολικότερα τις επενδύσεις στον τομέα της αγροτικής ανάπτυξης και αφετέρου να συνεισφέρουν στο διάλογο για τη διαμόρφωση των βασικών κατευθύνσεων που θα υιοθετηθούν.
Στη βάση αυτή, έχει συνταχθεί ένα ερωτηματολόγιο το οποίο περιλαμβάνει τις νέες προκλήσεις, προτεραιότητες και αλλαγές που επιφέρουν οι προτάσεις των Κανονισμών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την Κοινή Αγροτική Πολιτική, μετά το 2020.
Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να απαντήσουν ηλεκτρονικά το ερωτηματολόγιο εδώ