της Αγγελικής Μήλιου, βιολόγος, medlabnews.gr
Τα μούσμουλα ή μέσπουλα ή μέσπιλο ή δέσπολα ή νέσπολα είναι ο καρπός της μουσμουλιάς. Η μουσμουλιά είναι ένα όμορφο δέντρο μέτριου μεγέθους που μπορεί να φτάσει σε ύψος τα 6-9 μέτρα. Ο καρπός είναι στρογγυλός ή ωοειδής ανάλογα με την ποικιλία και όταν ωριμάσει αποκτά κίτρινο χρώμα. Περιέχει 1-2 μεγάλα ή 2-4 μικρότερα σπόρια, χρώματος σκούρου καφέ, τα οποία θεωρούνται μειονέκτημα γιατί αφήνουν λίγο χώρο για την σάρκα. Η γεύση τους είναι γλυκιά ή υπόξινη, ανάλογα με την ωριμότητα, όταν, όμως, συγκομίζονται υπερώριμα, απελευθερώνουν όλα τους τ’ αρώματα. Για το λόγο αυτό αναπτύχθηκαν κάποιες ποικιλίες με πολύ μικρά σπόρια. Είναι από τα πιο σημαντικά φρούτα της άνοιξης, που υπάρχει διαθέσιμο λίγες βδομάδες προτού κάνουν την εμφάνισή τους στην αγορά τα καλοκαιρινά φρούτα. Η παραγωγική σεζόν στην Ελλάδα κυμαίνεται κάθε χρόνο σε μέτρια επίπεδα και ο κύριος όγκος της εγχώριας παραγωγής εντοπίζεται στο νομό Κορινθίας. Ωστόσο, τα μούσμουλα έχουν αρχίσει να γίνονται ιδιαίτερα δημοφιλή στις διεθνείς αγορές, γεγονός που έχει προκαλέσει τον πολλαπλασιασμό του όγκου παραγωγής, σε παγκόσμιο επίπεδο, μέσα σε μόλις δύο δεκαετίες.
Η επιστημονική ονομασία της μουσμουλιάς είναι Mespilus Japonica, μια ονομασία που προδίδει ότι το φυτό κατάγεται από τη νοτιοανατολική Ασία. Οι μουσμουλιές είναι γνωστές στη Νοτιοανατολική Κίνα και στην Ιαπωνία εδώ και πολλούς αιώνες. Λέγεται, μάλιστα, ότι καλλιεργείται στην Ιαπωνία περισσότερα από 1.000 χρόνια.
Θρεπτική αξία του καρπού
• Τα μούσμουλα είναι πολύ χαμηλά σε θερμιδική αξία. Παρέχουν μόλις 47 θερμίδες ανά 100 γραμμάρια. Είναι πλούσια σε αδιάλυτες φυτικές ίνες και σε πηκτίνη. Η πηκτίνη διατηρεί την υγρασία στο παχύ έντερο, κατά την διάρκεια διαφόρων λειτουργιών και δρα ως υπακτικό. Είναι μια καλή επιλογή για άτομα που πάσχουν από δυσκοιλιότητα. Βοηθάει επίσης στην προστασία του βλεννογόνου του παχέος εντέρου, μειώνοντας το χρόνο έκθεσης σε τοξικές ουσίες. Έχει αποδειχθεί ότι η πηκτίνη, μειώνει τα επίπεδα χοληστερόλης στο αίμα, μειώνοντας την επαναπορρόφηση της στο παχύ έντερο, επειδή δεσμεύεται από τα χολικά οξέα με αποτέλεσμα στην αποβολή της από το σώμα.
• Τα μούσμουλα είναι μια εξαιρετική πηγή βιταμίνης-Α (παρέχει περίπου 1528 IU ανά 100g), και φαινολικών φλαβονοειδών αντιοξειδωτικών, όπως είναι το χλωρογενικό οξύ, το νεο-χλωρογενικό οξύ, το υδροξυβενζοϊκό οξύ, το φερουλοκυκουινικο οξύ (feruloylquinic), το προτοκατεχουικό (protocatechuic) οξύ, η επικατεχίνη, το κουμαρικό οξέα και το φερουλικό οξύ. Τα ώριμα φρούτα έχουν υψηλότερη συγκέντρωση χλωρογενικού οξέος. Η βιταμίνη Α βοηθάει στην διατήρηση της ακεραιότητας των βλεννογόνων και του δέρματος. Εργαστηριακές μελέτες έχουν δείξει ότι η κατανάλωση φυσικών τροφών και φρούτων πλουσίων σε βιταμίνη-Α και σε φλαβονοειδή βοηθά στην προστασία των πνευμόνων και από ορισμένες μορφές καρκίνου, όπως είναι ο καρκίνος της στοματικής κοιλότητας.
• Επίσης η βιταμίνη Α παίζει σημαντικό ρόλο στην όραση και στην οδοντική υγεία. Βελτιώνουν την όραση: τα φρέσκα μούσμουλα περιέχουν μια καλή ποσότητα βιταμίνης Α, η οποία βοηθά στην υγεία των ματιών. Τα μούσμουλα προστατεύουν λοιπόν τα μάτια μας από τις ελεύθερες ρίζες και βοηθούν στην πρόληψη της βλάβης του αμφιβληστροειδούς που προκαλείται από τις ελεύθερες ρίζες. Έτσι βελτιώνουν την όραση και προστατεύουν από τον καταρράκτη και την εκφύλιση της ωχράς κηλίδας
• Τα φρέσκα φρούτα περιέχουν και βιταμίνες του συμπλέγματος Β, όπως είναι το φυλλικό οξύ, η βιταμίνης Β-6 και η νιασίνη και επίσης περιέχουν μικρές ποσότητες βιταμίνης-C.
• Τα μούσμουλα, είναι επίσης πλούσια σε κάλιο και μια καλή πηγή ασβεστίου, σιδήρου, χαλκού, μαγγανίου και άλλων μέταλλων. Το κάλιο είναι ένα σημαντικό συστατικό των κυττάρων και των σωματικών υγρών, και βοηθά στην φροντίδα του καρδιακού ρυθμού και της αρτηριακής πίεσης. Το μαγγάνιο χρησιμοποιείται από το σώμα ως συν-παράγοντας του αντιοξειδωτικού ενζύμου, δισμουτάση του υπεροξειδίου. Ο σίδηρος και χαλκός χρειάζονται για την παραγωγή των ερυθρών αιμοσφαιρίων.
• Βοηθούν την απώλεια βάρους: Εκτός του ότι έχουν λίγες θερμίδες. Επίσης περιέχουν ένα καλό ποσοστό διαιτητικών ινών. Η πλούσια σε φυτικές ίνες διατροφή, καταστέλλει την όρεξη και αυξάνει το μεταβολισμό. Έτσι, προωθεί την υγιή απώλεια βάρους.
• Μια σειρά από ωφέλιμες ιδιότητες για την υγεία προσφέρουν επίσης τα φύλλα της Μουσμουλιάς όπως την καταπολέμηση ηπατικών διαταραχών, στην θεραπεία φλεγμονών του δέρματος, στην αντιμετώπιση του κρυολογήματος, παρέχουν δε μέτρια κατασταλτική επίδραση στον ιό HIV. Βέβαια, τα φύλλα της μουσμουλιάς φύλλα περιέχουν βιοδραστικές ενώσεις, πράγμα που σημαίνει ότι πίνοντας τσάι από τα φύλλα μπορεί να προκύψουν παρενέργειες ή αλληλεπίδραση με φάρμακα. Για παράδειγμα, πίνοντας συχνά μεγάλη ποσότητα αφεψήματος από φύλλα μουσμουλιάς μπορεί να προκύψει τοξική μυοπάθεια, μια κατάσταση που χαρακτηρίζεται από σοβαρή μυϊκή αδυναμία.
Μούσμουλο διατροφική αξία
Δεδομένου είναι κάτω από την ποσότητα των θρεπτικών συστατικών ανά 100 g μούσμουλο:
Περιεκτικότητα σε νερό – 87%
Ενέργεια47 Kcal
Υδατάνθρακες12.14 g
Πρωτεΐνες0.43 g
Ολικά λιπαρά0.20 g
Χοληστερόλη0 mg
Διαιτητικές ίνες1.70 g
Ωμέγα 3 λιπαρά οξέα 19,4 mg
Ωμέγα 6 Λιπαρά Οξέα 115 mg
Μέταλλα
Ασβέστιο – 16 mg
Σίδηρος – 0,3 mg
Μαγνήσιο – 13 mg
Φωσφόρος – τα 27 mg
Σελήνιο 0.6 µg
Ψευδάργυρος0.05 mg
Μαγγάνιο0.148 mg
Χαλκός0.040 mg
Ηλεκτρολύτες
Κάλιο – 266 mg
Νάτριο – του 1 mg
Βιταμίνες
Βιταμίνη C – 1 mg
Βιταμίνη Α – 1.528 IU
Θειαμίνη 0.019 mg
Ριβοφλαβίνη 0.024 mg
Πυριδοξίνη 0.100 mg
Νιασίνη 0.180 mg
Φυλλικό οξύ 14 µg
Η ευεργετική τους επίδραση
• Προστατεύουν από τον καρκίνο του παχέος εντέρου
• Βελτιώνουν την υγεία του δέρματος
• Προστατεύουν από τον καρκίνο του πνεύμονα και της στοματικής κοιλότητας
• Διατηρούν ομαλή αρτηριακή πίεση
• Προάγουν την απώλεια βάρους
• Βοηθούν στη διαδικασία σχηματισμού του αίματος
• Βελτιώνουν την όραση
• Ενισχύουν τα οστά και τα δόντια
Το μούσμουλο τρώγεται νωπό ως φρούτο και δεν δέχεται περαιτέρω επεξεργασία γιατί είναι πολύ ευαίσθητο. Είναι πολύ πλούσιο σε βιταμίνη C.
Στη μακρινή Ανατολή, πίνεται επίσης και το τσάι από τα φύλλα της μουσμουλιάς.
Εκτός από να τα τρως σαν φρούτο, μπορείτε να τα κάνετε μαρμελάδα, αλλά και λικέρ πολύ εύγευστο!!
Προσοχή
Μην καταναλώνετε τα κουκούτσια διότι περιέχουν τοξικά αλκαλοειδή όπως κυανογόνους γλυκοζίτες που αν καταναλωθούν μπορεί να προκαλέσουν ανεπιθύμητα συμπτώματα. Οι σπόροι περιλαμβάνουν πολλά τοξικά αλκαλοειδή όπως κυάνιο-γλυκοζίτες που το μάσημα τους μπορεί να προκαλέσει συμπτώματα όπως εμετός, δυσκολία στην αναπνοή, καθώς επίσης και το θάνατο.
Πώς προέρχεται η φράση «ξίνισε τα μούτρα του» που λέμε συχνά για κάποιον
Για να καταλάβει κάποιος την έκφραση, πρέπει να λάβει υπόψη του το συναίσθημα που δοκιμάζει όταν τρώει ξινά μούσμουλα. Από δω έχουμε και τις φράσεις: «του ξινοφάνηκε» και «σαν τ’ άκουσε, ξίνισε τα μούτρα του». Έφαγε, λοιπόν, μούσμουλα, σημαίνει πως τόσο δυσαρεστήθηκε, όσο δυσάρεστα νιώθει αυτός που τρώει μούσμουλα.
