Για όσους δεν το γνωρίζουν, το ξακουστό πανηγύρι της Αγίας Αγάθης (Σταμνά Μεσολογγίου) εκτός από τις 22-23-24 Αυγούστου εορτάζεται και στις 4-5 Φεβρουαρίου (όπου είναι και η ημέρα της χάρης της). Μια παρέα από το Αγρίνιο, πήγαμε εκεί, προσκυνήσαμε την εικόνα και μετά γευθήκαμε εκλεκτούς μεζέδες σε παρακείμενο οίκημα. Πολλοί παρευρισκόμενοι το έριξαν στον χορό, υπο τους ήχους του ζουρνά και του νταουλιού. Η Χρύσα Σπαή ήταν εκεί και συνομίλησε για το έθιμο με τους κυρίους Νίκο Πανολία και Φώτη Γιγκλά για τους αναγνώστες του AgrinioBestOf.gr
Για το έθιμο του πανυγηριού μας μίλησε ο Κος Πανολίας Νικόλαος, ο οποίος κατάγεται από την Σταμνά Μεσολογγίου και είναι ο καπετάνιος των αρματωμένων του χωριού τα τελευταία τέσσερα χρόνια και αρματωμένος τα προηγούμενα 20 χρόνια. Ο ίδιος μας δήλωσε: «Στο πανυγήρι της Αγίας Αγάθης τόσο το χειμερινό όσο και το καλοκαιρινό (22-23-24/8) έρχονται πολλά άτομα και από το δικό μας και από τα γύρω χωριά που μας στηρίζουν ηθικά και υλικά. Δεν γνωρίζει κανείς πότε ξεκίνησε το έθιμο του πανηγυριού. Σύμφωνα όμως με τις γνώμες των ιστορικών και τις μαρτυρίες των γερόντων ξεκίνησε τα πρώτα χρόνια μετά την απελευθέρωση από τους Τούρκους. Σχετίζεται με ιστορικά γεγονότα που έγιναν το 1824. Τότε ο Μαυροκορδάτος διαβλέποντας τον κίνδυνο της επέκτασης του εμφυλίου πολέμου συγκάλεσε συμβούλιο στην περιοχή αυτή συγκεκριμένα πιο πάνω στον Αράκυνθο στο σημείο Υψηλή Παναγία, στις 23 Αυγούστου που γιόρταζε και το πανυγήρι. Οι καπεταναίοι συναντήθηκαν αλλά δεν συμφώνησαν. Ετσι ξανάγινε πάλι συνέλευση στο Αιτωλικό στην εκκλησία της Παναγίας. Μετά την απελευθέρωση δεν ξέχασαν το γεγονός αυτό και αποφάσισαν να ανέβουν πάλι στην Υψηλή Παναγία για την ευχαριστήρια δέηση. Επειδή όμως η άνοδος στο σημείο εκείνο ήταν δύσκολη επέλεξαν το σημείο που βρισκόμαστε τώρα, έξω από το μοναστήρι, το οποίο είχε ήδη εγερθεί και διέθετε ήσκιο και νερό για να καθίσουν να συζητήσουν. Με το πέρασμα του χρόνου η λειτουργία πήρε την μορφή Εθνικοθρησκευτικής γιορτής και με την παρουσία λαικών μουσικών που έπαιζαν νταούλι και ζουρνά μετατράπηκε σε πανηγύρι στο οποίο συμμετείχαν αρματωμένοι από όλα τα γύρω χωριά μέχρι και το Αγρίνιο. Το εκκλησάκι της Αγίας Αγάθης πρέπει να κτίστηκε σύμφωνα με πληροφορίες μετά την επανάσταση αλλά δεν ξέρουμε πότε ακριβώς, ξέρουμε μόνο πως ό καλόγερος του Μοναστηριού της Κλεισούρας Πανάρετος Παλαμάς - όπου στο σημείο αυτό αριστερά από την εκκλησία είναι ο τάφος του - διαξήγαγε σπουδαίο αγώνα και εράνους για την συντήρηση του μοναστηριού μέχρι που πέθανε το 1891 την ημέρα της εορτής του.» Ο Κος Νικόλαος Πανολίας είναι αστυνομικός στο επάγγελμα και εκπροσωπεί μια παρέα αρματωμένων που υποστηρίζουν το έθιμο του πανυγηριού. Ο ίδιος δηλώνει ότι πολλοί νέοι ακολουθούν καθώς επίσης και πολλοί κάτοικοι από τις γύρω περιοχές οι οποίοι βοηθούν ηθικά και υλικά στην διατήρηση της παράδοσης.
Για την ζωή της Αγίας Αγάθης μίλησε ο Ιστορικός Ερευνητής Κος Φώτης Γιγκλάς, ο οποίος μας δήλωσε: «Η Αγία Αγάθη μεγαλούργησε τον 3ο αιώνα μχ και για την ακρίβεια γεννήθηκε το 235 μχ και πέθανε το 261 μχ σε ηλικία 26 ετών. Διώχθηκε πάρα πολύ από τον αυτοκράτορα Δεκίο. Αξίζει να σημειωθεί ότι ήταν πάρα πολύ μορφωμένη και πάρα πολύ ωραία γυναίκα, από τις ομορφότερες της εποχής. Στην ηλικία των 15 ετών ξεκίνησε να διαβάζει χριστιανικά βιβλία και έγινε φανατική χριστιανή. Γεννήθηκε στην Κατάνια της Ιταλίας, δίδαξε τον χριστιανισμό από 15 ετών και περίπου για μια δεκαετία. Την εποχή εκείνη ο Αυτοκράτορας Δεκίος έβγαλε αυτοκρατορικό φιρμάνι με εντολή θανάτωσης όλων των Χριστιανών. Αυτό δεν πτόησε την Αγία Αγάθη η οποία συνέχισε να διαδίδει τον χριστιανισμό με μεγαλύτερο πάθος, πράγμα που έφτασε στα αυτιά του Αυτοκράτορα Δεκίου ο οποίος διέταξε την συλληψή της. Αφού την συνέλαβαν, την βασάνισαν με φρικτό τρόπο. Εδώ αξίζει να σημειωθεί ότι ένα από τα βασανιστήρια που υπεβλήθη ήταν η κοπή των μαστών της με πυρακτομένες τανάλιες (για αυτό και είναι η προστάτιδα των μαστών – ιάτειρα των μαστικών παθήσεων). Επίσης αγίασε με πολύ θεάρεστο τρόπο. Αφού την βασάνισαν την έκλεισαν στην φυλακή με αφόρητες πληγές. Πλήθος Αγγέλων εμφανίστηκαν το βράδυ και την γιάτρεψαν. Την επόμενη μέρα έκπληκτος ο Αυτοκράτορας Δεκίος διαπίστωσε ότι δεν είχε ούτε μια πληγή πάνω στο σώμα της. Αυτό τον εξόργισε πάρα πολύ. Ετσι έδωσε εντολή να ρίξουν πυρακτομένα κάρβουνα πάνω σε κεραμίδια και να σύρουν εκεί πάνω το σώμα της. Αυτό εξόργισε τον λαό τότε, πράγμα που φόβισε τον Αυτοκράτορα για πιθανή εξέγερση. Ετσι την έβγαλε από τα κάρβουνα και διαπίστωσε ότι δεν είχε την παραμικρή πληγή πάνω της. Την ξαναέκλεισε στην φυλακή, προτρεποντάς την να αλλαξοπιστήσει. Πράγμα που φυσικά δεν έγινε και έτσι διέταξε τον αποκεφαλισμό της το 261 μχ στην Κατάνια της Ιταλίας. Αυτή είναι συνοπτικά η ιστορία της Αγίας Αγάθης που εορτάζεται στις 5 φεβρουαρίου."
Ευχαριστούμε την Δήμητρα Γκέκα (Κομμώσεις – Γοργοποτάμου 39 – Αγρίνιο - Τηλ: 2641045663) για την επιμέλεια του Hair Styling της Δημοσιογράφου Χρύσας Σπαή.
Τμήμα παραγωγής ειδήσεων και ενημέρωσης του AgrinioBestOf.gr
