Από τις εκδόσεις Άγρα κυκλοφορεί το βιβλίο, «Όταν το ρήμα γίνεται όνομα» στο οποίο κυριαρχεί το δημοτικό τραγούδι…
Πρόκειται για ένα καταπληκτικό έργο που έρχεται να προστεθεί στα βιβλία ποίησης «Αλγόρυθμος», «Η εκδρομή της Ευδοκίας», «Ο μέσα πάνθηρας», «Σήματα λυγρά», «Ο μάντης», «Οπόταν πλάτανος», καθώς και στον τόμο δοκιμίων και βιβλιοκριτικών, υπό τον τίτλο «Ενδεχομένως: Στάσεις στην ελληνική και ξένη τέχνη του λόγου».
Να σημειώσουμε ότι ο ποιητής/συγγραφές, Παντελής Μπουκάλας, με καταγωγή από το Λεσίνι, βραβεύτηκε το 2010 με το Κρατικό Βραβείο Ποίησης για την ποιητική του συλλογή «Ρήματα».
Το βιβλίο
Τα δημοτικά τραγούδια υπέστησαν ό,τι και η αρχαιοελληνική κληρονομιά. Κινδύνεψαν να μαγαριστούν από τους ελληνοκάπηλους κιβδηλοποιούς, των δικτατορικών καθεστώτων συμπεριλαμβανομένων. Τα προστάτεψε όμως η υψηλή ποιητική τους αξία, το εσώτερο ήθος τους. Η ανάκτησή τους με τους τρόπους της ανοιχτόκαρδης αγάπης, αλλά και με τους όρους της ανοιχτόμυαλης ανάγνωσης, στηριγμένης στις μεθόδους και τα πορίσματα της επιστήμης, μόνο να μας ωφελήσει μπορεί. Και να μας τέρψει.
Με τον ανά χείρας τόμο, αφιερωμένο στην εξαιρετική γλωσσική δημιουργικότητα της ποίησης, πρωτίστως της δημοτικής, ξεκινάει το ταξίδι της η σειρά: “Πιάνω γραφή να γράψω… Δοκίμια για το δημοτικό τραγούδι”. Όταν ολοκληρωθεί, θα έχουν διερευνηθεί περί τα είκοσι θέματα. Με την ανώνυμη ελληνική ποίηση πάντα στο κέντρο, αλλά με πυκνές επισκέψεις στην επώνυμη σε όλες τις φάσεις της, από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα, καθώς και στην ανώνυμη γειτονικων μας λαών. Συντροφοδότης ο κόσμος των παραδόσεων, των παραμυθιών και των παροιμιών, αλλά και της αρχαίας μυθολογίας.
Να πω ιστορίες, αυτό θέλω: την ιστορία μιας λέξης (όπως η λέξη αγαπώ και η μεταβολή της από ρήμα σε ουσιαστικό : η αγαπώ / ο αγαπώς), ενός μοτίβου (και το μουστάκι του έστριφτε…), ενός λογοτεχνικού τεχνάσματος (λ.χ. οι αδύνατες ευχές), συμβόλων που υπηρετήθηκαν συστηματικά από την ανώνυμη ποίηση (το μαντίλι, η ελιά σαν σημάδι του σώματος, ο αριθμός εννιά), ενός πάθους (το ενεπίγνωστο οιδιπόδειο στα δημοτικά), ενός τραγουδιού (“Κόκκιν’ αχείλι φίλησα”, “Η μάνα η φόνισσα” η “Ο γυρισμός του ξενιτεμένου”) η μιας κατηγορίας τραγουδιών (της αγάπης, της ξενιτιάς η των μοιρολογιών)· τέλος, την ιστορία της σχέσης ορισμένων ποιητών μας (η συγκεκριμένων ποιημάτων τους) με τη δημοτική ποίηση.
Και να πω τις ιστορίες αυτές περίπου κατά τον τρόπο των παραμυθιών: με κλαδιά και κλαδάκια να ξεφυτρώνουν σχεδόν ατιθάσευτα πάνω στον κορμό, και δίχως τον φόβο της επανάληψης. Αλλά και με την παράθεση όσο το δυνατόν περισσότερων ακέραιων τραγουδιών, ώστε να αναμοχλεύεται αποτελεσματικότερα η μνήμη του αναγνώστη. Και να φανερώνεται πλήρης στα μάτια του η ποιητική ωραιότητα.
Ο συγγραφέας
Γεννήθηκε στο Λεσίνι του Μεσολογγίου, αλλά σύντομα μετακόμισε στην Αθήνα και σπούδασε Οδοντιατρική. Ξεκίνησε να αρθρογραφεί σε εφημερίδες και περιοδικά από το 1979 (Σύμπτωμα).
Το 1987 έγραφε στην Πρώτη, ενώ από το 1990 ως και σήμερα αρθρογραφεί στην Καθημερινή όπου για είκοσι χρόνια είχε την ευθύνη της ανά Τρίτη σελίδας του βιβλίου. Έχει επίσης υπάρξει επιμελητής κειμένων.
Από το 1980 έχει δημοσιεύσει στις Εκδόσεις Άγρα τα βιβλία ποίησης: Αλγόρυθμος, Η εκδρομή της ευδοκίας, Ο μέσα πάνθηρας, Σήματα λυγρά, Ο μάντης, Οπόταν πλάτανος και Ρήματα (Κρατικό Βραβείο Ποίησης 2010), έναν τόμο δοκιμίων και βιβλιοκριτικών υπό τον τίτλο Ενδεχομένως. Στάσεις στην ελληνική και ξένη τέχνη του λόγου και δύο τόμους υπό τον τίτλο Υποθέσεις, με τις επιφυλλίδες του στην Καθημερινή της Κυριακής.
Έχει μεταφράσει, για τον ίδιο εκδοτικό οίκο, τον ελληνιστικό Επιτάφιο Αδώνιδος του Βίωνος του Σμυρναίου, τα ποιήματα του τόμου Επιτάφιος λόγος. Αρχαία ελληνικά επιτύμβια επιγράμματα και τα Συμποτικά επιγράμματα της Παλατινής Ανθολογίας.
Έχει επίσης μεταφράσει τους Αχαρνείς του Αριστοφάνη για το Εθνικό Θέατρο (2005), τον Αγαμέμνονα του Αισχύλου για το ΔΗΠΕΘΕ Αγρινίου (2005) και τις Τρωάδες του Ευριπίδη για το Θέατρο του Νέου Κόσμου (2010).
