Η μιντιακή προβολή της εκδίκασης της υπόθεσης εκδικητικής πορνογραφίας (revenge porn) της Ιωάννας Τούνη, σήμερα (28/04) στο Δικαστικό Μέγαρο Θεσσαλονίκης, έφερε ξανά στο προσκήνιο ένα κρίσιμο ζήτημα που απασχολεί την κοινωνία αλλά και την ελληνική έννομη τάξη, καθώς πρόκειται για έναν όρο που απασχόλησε σχετικά πρόσφατα τον νομοθέτη, ο οποίος το 2022 προχώρησε στη θέσπιση ειδικής ποινικής διάταξης για την αντιμετώπιση του φαινομένου.
Η Ελλάδα είναι μια από τις χώρες της Ευρώπης όπου οι διαστάσεις του αδικήματος της εκδικητικής πορνογραφίας είναι τεράστιες. Ευρήματα της Kaspersky σε έρευνα που πραγματοποιήθηκε στην Ελλάδα το 2024, 1 στους 2 (49%) ανέφερε ότι είτε έχει υποστεί είτε γνωρίζει κάποιον που έχει υποστεί αυτήν τη μορφή διαδικτυακής κακοποίησης.
Η κακοποίηση μέσω φωτογραφιών παρατηρείται πιο συχνά στις νεότερες γενιές, με το 63,38% των νέων 16-24 ετών και το 68,14% των ατόμων 25-34 ετών να έχουν βιώσει ή να γνωρίζουν κάποιον που έχει πέσει θύμα.
Πώς τιμωρείται το revenge porn στην Ελλάδα;
Η ανάγκη της προστασίας του δικαιώματος της προσωπικότητας των θιγόμενων, οδήγησε στην ψήφιση του ν. 4947/23.06. 2022, όπου με το άρθρο 38 αυτού, προστέθηκε η διάταξη του άρθρου 346 στον Ποινικό Κώδικα περί «εκδικητικής πορνογραφίας».
Σύμφωνα με το γράμμα του νόμου, ως εκδικητική πορνογραφία ορίζεται η διαδικτυακή κοινολόγηση σε τρίτο πρόσωπο ή η ανάρτηση σε κοινή θέα, πραγματική, αλλοιωμένη ή σχεδιασμένη εικόνα ή κάθε είδους οπτικό ή οπτικοακουστικό υλικό, στο οποίο αποτυπώνεται μη δημόσια πράξη άλλου που αφορά στη γενετήσια ζωή του.
Το αδίκημα του ά.346 το διαπράττει όποιος προχωρά στην ανάρτηση του υλικού αυτού που ανάγεται στη γενετήσια ζωή του παθόντος ακόμα και αν αυτό δημιουργήθηκε με τη συναίνεσή του τελευταίου.
Το αδίκημα τιμωρείται με φυλάκιση τουλάχιστον 3 ετών και χρηματική ποινή. Προβλέπεται επίσης ότι όποιος απειλεί άλλον ότι θα τελέσει τις πράξεις της παρ. 1 τιμωρείται με ποινή φυλάκισης τουλάχιστον ενός (1) έτους.
Προβλέπεται και μια διακεκριμένη μορφή του αδικήματος (παρ. 3) όπου τιμωρείται έως οκτώ (8) έτη και χρηματική ποινή αν τελείται με ανάρτηση στο διαδίκτυο ή σε μέσο κοινωνικής δικτύωσης με αόριστο αριθμό αποδεκτών, αν γίνεται από ενήλικο και αφορά σε ανήλικο, αν γίνεται σε βάρος νυν ή πρώην συζύγου ή συντρόφου του υπαιτίου ή σε βάρος προσώπου που συνοικεί με αυτόν ή έχει μαζί του σχέση εργασίας ή υπηρεσίας ή βρίσκεται υπό την επιμέλεια ή την προστασία του ή δεν μπορεί να υπερασπίσει τον εαυτό του, ή με σκοπό να προσπορίσει ο υπαίτιος στον εαυτό του ή σε άλλον περιουσιακό όφελος.
Επιβάλλεται κάθειρξη τουλάχιστον δέκα (10) ετών και χρηματική ποινή, αν κάποια από τις πράξεις των προηγουμένων παραγράφων οδήγησε οδήγησε το θύμα στο θάνατο.
Τι ισχύει στις χώρες της Ευρώπης;
Η θέσπιση της ειδικής διάταξης για το revenge porn εναρμονίζει την ελληνική έννομη τάξη με τις αντίστοιχες ευρωπαϊκές πρακτικές.
Στη Γαλλία η ποινικοποίηση του revenge porn εισήχθη στην έννομη τάξη με νόμο του 2016. Στην Ιρλανδία η λήψη, διανομή, δημοσίευση ή απειλή διανομής προσωπικών εικόνων χωρίς συγκατάθεση έχει τυποποιηθεί ως έγκλημα από το 2021, στην Ιταλία από το 2019 ενώ στη Μάλτα από το 2016.
Σύμφωνα με τη Διεύθυνση Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος, αν υποπέσει στην αντίληψή μας ότι διακινείται υλικό εκδικητικής πορνογραφίας, είναι σημαντικό να επικοινωνήσουμε άμεσα με τις οικείες αστυνομικές και δικαστικές αρχές προκειμένου να καταγγείλουμε το γεγονός.
Παράλληλα, αν αυτό είναι εφικτό, θα χρειαστεί να προσδιορίσουμε τους ιστότοπους ή τις ομάδες συνομιλιών όπου έχει αναρτηθεί το υλικό, δημιουργώντας εκτυοώσεις οθόνης (screenshots) όπου φαίνεται το URL του ιστότοπου ή το όνομα της ομαδικής συνομιλίας, καθώς και το username του ατόμου που έχει προβεί στην ανάρτηση. Τα ψηφιακά αντίτυπα είναι απαραίτητα καθώς ο χρήστης μπορεί ανά πάσει στιγμή να διαγράψει τα στοιχεία που τον ενοχοποιούν.
Έλενα Σαλαντή – reader.gr
