γράφει ο Κώστας Παπαδόπουλος
Πέρασαν από τότε πάρα πολλά χρόνια. Οι συγκινητικές και συνάμα αληθινές εκδηλώσεις των πρώτων χρόνων που γίνονταν μέσα κι έξω απ’ τα σχολεία, άρχισαν σιγά – σιγά να ξεθωριάζουν, για να φτάσουμε σήμερα σ’ ένα κατάντημα τέτοιο, ώστε η επέτειος του Πολυτεχνείου να χρησιμοποιείται ως αφορμή για ντροπιαστικές «εκδηλώσεις» από οποιονδήποτε (ατομικά ή συλλογικά) που σπιλώνουν τη μνήμη όσων αγωνίστηκαν κι έπεσαν ηρωικά στις ολόμαυρες για την ιστορία εκείνες μέρες και νύχτες για δημοκρατία, «ψωμί, παιδεία, ελευθερία»! Ιδανικά τα οποία σήμερα και πάλι δεν υπάρχουν, μιας και «φροντίσαμε» για τούτο οι συναγωνιστές των νεκρών (ναι, υπήρχαν νεκροί…) εκείνης της εποχής, η περίφημη «γενιά του Πολυτεχνείου» − μέσα απ’ την πολιτική τη βρωμιάρα – να τα εξαφανίσουμε.
Με το αξέχαστο κι ανατριχιαστικό εκείνο κάλεσμα «Εδώ Πολυτεχνείο…» που έσφιγγε τότε τις καρδιές όλων στο μυαλό μου, θα προσπαθήσω − σα μνημόσυνο – ν’ αφιερώσω, τόσα χρόνια μετά, λίγες αράδες σκέψης και λόγων που αρμόζουν μόνο σε ήρωες που αψηφούν το θάνατο, τον χλευάζουν και τον προκαλούν σε μονομαχία!
Ο αξέχαστος Ν. Καζαντζάκης είχε γράψει κάπου: «το υπέρτατο αγαθό δεν είναι η ελευθερία, παρά να μάχεσαι για την ελευθερία»! Αν είναι έτσι – και είναι – τότε όλοι εσείς οι μακρινοί κι αξέχαστοι απ’ την Ιστορία νεκροί, με το θράσος της νιότης σας και μπολιασμένοι από ιδανικά που τότε υπήρχαν ακόμη, αυτή τη μάχη την ιερή δώσατε. Για την κατάκτηση της ελευθερίας την οποία η 7χρονη Χούντα είχε καταργήσει μαζί με τη δημοκρατία. Ποιος μπορεί να μην πέσει γονυπετής μπροστά σ’ έναν τέτοιο αγώνα; Κι ο ίδιος ο θάνατος εδώ, σε τέτοιες μάχες ηρωϊκές σαν τη δική σας, εξυψώνεται πολύ, σχεδόν εξαϋλώνεται και μοιάζει με θυσία. Είναι θυσία! Όσοι πέσατε σ’ εκείνη την άνιση μάχη με τους δικτάτορες, μπήκατε στο ίδιο πάνθεον των ηρώων μαζί με τους πεσόντες του ’21 και του ’40, γιατί όλοι σας για τον ίδιο σκοπό θυσιαστήκατε.
Κανείς δε μπορεί να νιώσει τον πόνο μιας μάνας που χάνει το παιδί της στον ανθό της νιότης του. Κανείς! Είναι φορές όμως που μερικά πράγματα ξεφεύγουν κι από αυτή την ίδια τη λογική και ξαφνιάζουν. Και φαντάζουν αλλόκοτα. Μια μάνα (οι δικές σας Μάνες) που χάνει ένα παιδί – ήρωα όμως – σε μάχη για ιερά ιδανικά, δε νιώθει μόνο θλίψη. Βαθιά μέσα της αισθάνεται και μια αγαλλίαση, κάτι σαν περηφάνια που δε μπορεί να την ερμηνέψει. Γιατί συνειδητοποιεί – ασυνείδητα – ότι ένας τέτοιος θάνατος δεν πάει χαμένος και θα κερδίσουν άλλοι πολλοί, λαός ολόκληρος. Κι έτσι γίνεται και η ίδια ηρωίδα. Διπλά ηρωίδα! «Μακρύς ο λάκκος π’ άνοιξε και κλει το γίγαντά μου» είναι – κατά τον ποιητή – τα λόγια της χαροκαμένης μάνας που χάνει το γιο της σε τέτοιες μάχες ιερές. Έτσι ακριβώς: Το μέγεθος ενός πεσμένου φαντάζει μεγαλύτερο απ’ ό,τι όταν ήταν όρθιος (ζωντανός). Μακρύς ο λάκκος, γίγαντας ο νεκρός! Η ίδια η μάνα εδώ, κόντρα στη θλίψη, θεριώνει το παιδί της το νεκρό, του δίνει άλλη διάσταση. Πέρα και πάνω απ’ τον απλό θάνατο.
Αν τώρα προσπαθήσω να συγκρίνω εκείνη την εποχή και το δικό σας αγώνα με τη σημερινή, θα σπιλώσω τη μνήμη σας, θα διαπράξω ιεροσυλία και δε θα το κάνω. Εσείς, με το χαμό σας, με τη θυσία σας κι άλλοι πολλοί που έμειναν μισοί και σακατεμένοι απ’ τα βασανιστήρια, τις φυλακές και τις εξορίες, πετύχατε το στόχο σας. Η δαγκωματιά που κάνατε στο θεριό (Χούντα), έγινε γάγγραινα βαθιά κι έπεσε σε λίγο σαπισμένο, αφήνοντας τη θέση του και πάλι στην ελευθερία και τη δημοκρατία. Και καλύτερα που είστε νεκροί και ήρωες και δε βλέπετε τον ξεπεσμό και τη γελοιότητα των περισσότερων συναγωνιστών σας. Που δε βλέπετε κάποιους που δε δούλεψαν ποτέ στη ζωή τους κι έγιναν πάμπλουτοι. Έγιναν κλέφτες κι απατεώνες, ρήμαξαν την πατρίδα και ράγισαν επικίνδυνα τη δημοκρατία. Που δε βλέπετε ένα άλλου είδους Χούντα (Τρόικα τη λένε σήμερα…) που μας επιβάλλανε. Και το χειρότερο απ’ όλα, δε βλέπετε τι φορτώνεται η νέα σημερινή γενιά, την οποία καταφέραμε να την ευνουχίσουμε για να μη μπορεί να δημιουργήσει ένα δεύτερο «Πολυτεχνείο». Που με τη σπουδαία μας «Παιδεία» καταφέραμε να την κάνουμε να σας ξεχάσει ή να μη σας γνωρίσει καθόλου. Να μην ξέρουν τίποτε για εσάς και τον αγώνα σας. Μπράβο σε ΣΑΣ, ντροπή σε μας!
Αιωνία σας η μνήμη πανάξιοι ήρωες και να είστε σίγουροι ότι η αληθινή πατρίδα και η γνήσια δημοκρατία ποτέ δε θα σας ξεχάσουν. Κι επειδή η χώρα αυτή, η περήφανη Ελλάδα, που την καταντήσαμε σήμερα υπόδουλη σε ντόπιους και ξένους ισχυρούς και σέρνεται με το κεφάλι σκυμμένο, εκτός από γυμνοσάλιαγκες σιχαμερούς, γεννάει κι Ανδρείους, ίσως κάποτε αυτοί οι δεύτεροι (Ανδρείοι), σε επόμενες γενιές, αποφασίσουν να σας μοιάσουν και να επαναλάβουν το δικό σας κατόρθωμα…
ΚΩΣΤΑΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ