|
|
J. Doyne Farmer Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης Εννοώντας το χάος Μια καλύτερη οικονομική θεωρία για έναν καλύτερο κόσμο Πρόλογος στην ελληνική έκδοση: J. Doyne Farmer Μετάφραση και επιμέλεια: Αλέξανδρος Μάμαλης ISBN: 978-618-5493-27-1 Σκληρόδετο, Α/Μ, 372 σελ., 17 × 24 εκ., 30,00 € (χωρίς ΦΠΑ)
|
|
Δυο λόγια για το βιβλίο Από τον Πρόλογο του συγγραφέα στην ελληνική έκδοση: • «…Περισσότερο από όλες σχεδόν τις χώρες, η Ελλάδα έχει κακοποιηθεί από την ανεπαρκή οικονομική επιστήμη. Ο τρόπος με τον οποίο αντιμετωπίστηκε η “μη διάσωσή” της είναι ένα σκληρό μάθημα για το πώς η λανθασμένη επιστήμη μπορεί να οδηγήσει σε κακές αποφάσεις, τέτοιες που προκαλούν βαθιά οδύνη και ανώφελη ταλαιπωρία». • «…Ελπίζω ο Ντόναλντ Τραμπ να καταστρέψει την αμερικανική οικονομία όσο το δυνατόν ταχύτερα, ώστε ο νέος “λάιτ φασισμός” να μη μολύνει τις ΗΠΑ επί μεγάλο χρονικό διάστημα. Η πρόβλεψή μου είναι πως, ό,τι και αν γίνει, οι ΗΠΑ θα υποστούν σημαντική ζημία. Τελικά, είτε θα καταφέρουν να ανακάμψουν είτε, σε αντίθεση με το σύνθημα MAGA, θα σημάνει το τέλος της εβδομηνταετούς περιόδου κυριαρχίας τους. Η ανησυχία μου έγκειται στο ποιος θα μπορούσε να είναι ο αντικαταστάτης τους». Ζούμε σε μια εποχή αυξανόμενης πολυπλοκότητας —μια εποχή ραγδαίας ανάπτυξης της τεχνολογίας και της παγκόσμιας διασύνδεσης, με περισσότερες υποσχέσεις και περισσότερους κινδύνους από οποιαδήποτε άλλη εποχή στην ανθρώπινη ιστορία. Τα ορυκτά καύσιμα που τροφοδότησαν τη δημιουργία παγκόσμιου πλούτου απειλούν τώρα να καταστρέψουν τον κόσμο μας. Η αυτοματοποίηση και η ψηφιοποίηση υπόσχονται ευημερία για κάποιους, ανεργία για άλλους. Οι χρηματοπιστωτικές κρίσεις τροφοδοτούν την αυξανόμενη ανισότητα, την πόλωση και την υποχώρηση της δημοκρατίας. Εν τέλει, όλα αυτά τα προβλήματα έχουν τις ρίζες τους στην οικονομία, ωστόσο η καθοδήγηση που παρέχουν τα καθιερωμένα οικονομικά μοντέλα έχει επανειλημμένα αποτύχει. Χρησιμοποιώντας μεγάλα δεδομένα και ολοένα ισχυρότερους υπολογιστές, είμαστε πλέον σε θέση, για πρώτη φορά, να εφαρμόσουμε την επιστήμη των πολύπλοκων συστημάτων στην οικονομική δραστηριότητα, δημιουργώντας έτσι πολύ πιο ρεαλιστικά μοντέλα της παγκόσμιας οικονομίας. Οι προσομοιώσεις και η αναδυόμενη συμπεριφορά αποτελούν τον ακρογωνιαίο λίθο της επονομαζόμενης οικονομικής της πολυπλοκότητας, η οποία μας επιτρέπει να ελέγχουμε ιδέες και να διατυπώνουμε σημαντικά καλύτερες προβλέψεις, ώστε να μπορέσουμε να διαχειριστούμε αποτελεσματικότερα τα δύσκολα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο κόσμος μας. Το παρόν βιβλίο είναι ένα μανιφέστο που αποσκοπεί στο να γίνει η οικονομική επιστήμη καλύτερη· να φέρει μια επιστημονική επανάσταση που θα μπορέσει να αντιμετωπίσει τα μεγάλα προβλήματα της κοινωνία μας. |
|
Είπαν για το βιβλίο • «Τα παραδοσιακά οικονομικά κάνουν γελοίες παραδοχές και κακές προβλέψεις. […] Ο Farmer πιστεύει ότι μπορούμε να τα καταφέρουμε καλύτερα. Στο νέο βιβλίο του, αποκαλύπτει γιατί οι συνήθεις οικονομικές προσεγγίσεις συχνά αποτυγχάνουν, και παρουσιάζει μια ριζοσπαστική εναλλακτική λύση». —The New Scientist • «Ένα μανιφέστο για μια επανάσταση στην οικονομική επιστήμη. […]». —Wall Street Journal • «Ο Farmer υποστηρίζει πειστικά ότι με τη χρήση των μεγάλων δεδομένων και των σημερινών υπολογιστών μπορούμε να δημιουργήσουμε πολύ πιο ρεαλιστικά μοντέλα και προσομοιώσεις της παγκόσμιας οικονομίας. […] Το όραμά του είναι αναμφίβολα σημαντικό για τον τρόπο που εξελίσσονται τα οικονομικά σήμερα». —Financial Times • «Μετά το 2008, όλοι, πλην των συμβατικών οικονομολόγων, φάνηκε να συνειδητοποιούν ότι τα συμβατικά οικονομικά μάς απογοητεύουν. […] Επικροτώ αυτή την τολμηρή νέα προσέγγιση του Doyne Farmer, γέννημα του 21ου αιώνα και όχι του 19ου. Ήρθε η ώρα!» —Brian Eno, μουσικός και εικαστικός καλλιτέχνης • «Δεν μπορώ να σκεφτώ καλύτερο άτομο για να μας βοηθήσει να κατανοήσουμε το χάος από έναν εκ των θεμελιωτών της θεωρίας του χάους, τον Doyne Farmer. Φυσικός στην εκπαίδευση, αλλά με μεγάλη αξιοπιστία στα χρηματοοικονομικά, ο Farmer αναλαμβάνει το τρομερό έργο να κάνει την οικονομική της πολυπλοκότητας κατανοητή, συναρπαστική και διασκεδαστική. Και τα καταφέρνει!». —Andrew W. Lo, καθηγητής οικονομικών, Σχολή Διοίκησης Επιχειρήσεων Sloan του ΜΙΤ • «Η οικονομική επιστήμη επέτυχε ένα εντυπωσιακό επίπεδο μαθηματικής ακρίβειας, αλλά εις βάρος των υπερβολικά απλουστευμένων παραδοχών και της πλήρους προσήλωσης στην ισορροπία, γεγονός που την καθιστά αναποτελεσματική στην επίλυση των προβλημάτων του πραγματικού κόσμου. Είναι τα “οικονομικά της πρόβλεψης” εφικτά; Στο σπουδαίο αυτό βιβλίο, ο Farmer, συνιδρυτής της σύγχρονης επιστήμης του χάους, δείχνει ότι όντως είναι. Υποστηρίζει πειστικά ότι πρέπει να δημιουργήσουμε ρεαλιστικά μοντέλα βασιζόμενα σε δρώντα υποκείμενα, σύμφωνα με ακριβή δεδομένα, τα οποία θα μας επιτρέψουν να βρούμε αποτελεσματικούς τρόπους για τη λειτουργία της οικονομίας και την αντιμετώπιση των κοινωνικών προκλήσεων. […] Οφείλετε να το διαβάσετε». —Peter Turchin, καθηγητής οικολογίας, ανθρωπολογίας και μαθηματικών, Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης • «Μπορεί να φαίνεται τρομακτικό να προσπαθεί κανείς να κατανοήσει την παγκοσμίως συνδεδεμένη, ταχέως κινούμενη, τεχνολογικά οδηγούμενη, χρηματιστηριοποιημένη οικονομία του σήμερα, αλλά δεν θα μπορούσε να υπάρξει καλύτερος οδηγός για το πολύπλοκο αυτό τοπίο από τον Doyne Farmer. […] Ένα συναρπαστικό βιβλίο για όποιον ανησυχεί σχετικά με το οικονομικό μας μέλλον». —Diane Coyle, καθηγήτρια δημόσιας πολιτικής, Πανεπιστήμιο του Καίμπριτζ • «Σε αυτό το συναρπαστικό βιβλίο, ο Doyne Farmer συμπυκνώνει τις θεμελιώδεις διά βίου συνεισφορές στη θεωρία του χάους και περιγράφει τη συνεχιζόμενη αλλαγή Παραδείγματος στην οικονομική επιστήμη, η οποία μπορεί να επιλύσει τα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο κόσμος μας αναγνωρίζοντας και αξιοποιώντας την πολυπλοκότητα. Η μεγαλοφυΐα του είναι αδιαμφισβήτητη!». —Scott Page, καθηγητής πολυπλοκότητας, κοινωνικών επιστημών και διοίκησης, Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν • «Ο Doyne Farmer είναι κορυφαίος στοχαστής σε θέματα που αφορούν την τεχνολογική αλλαγή. Επί δεκαετίες επικεντρώνεται στο ερώτημα πώς μπορούμε να αξιοποιήσουμε τα δεδομένα τού σήμερα ώστε να καταλάβουμε πού πηγαίνει ο κόσμος αύριο. Στο θαυμάσιο αυτό βιβλίο εφαρμόζει τις γνώσεις του στα οικονομικά, αντιμετωπίζοντας τα μεγάλα παγκόσμια ζητήματα της περιβαλλοντικής αειφορίας, καθώς και της ευημερίας όλων των ανθρώπων». —Max Roser, καθηγητής παγκόσμιας ανάπτυξης, Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης • «Σε αυτό το συναρπαστικό βιβλίο, ο Doyne Farmer αναλύει σε βάθος τον ρόλο που διαδραματίζουν τα πολύπλοκα συστήματα στην οικονομία μας. Από την εποχή που ζούσε σε ένα αντίσκηνο ενώ εργαζόταν σε κλιματικά μοντέλα στην αμερικανική Δύση, μέχρι τα πιο πρόσφατα χρόνια του στις καθαγιασμένες αίθουσες του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, η εφ’ όρου ζωής πορεία του Farmer αποτελεί απόδειξη της δημιουργικότητας και της επιμονής που απαιτούνται για να επιτύχει κανείς στα δύσβατα μονοπάτια της διεπιστημονικής επιστήμης». —César Hidalgo, καθηγητής κοινωνικών και συμπεριφορικών επιστημών, Πανεπιστήμιο της Τουλούζης • «Πρόκειται για ένα πραγματικό επίτευγμα από το οποίο έμαθα πολλά. Το επάγγελμα του οικονομολόγου θα πρέπει να είναι πολύ πιο ανοιχτό στις προσεγγίσεις της πολυπλοκότητας τύπου Farmer. […] Ελπίζω το βιβλίο αυτό να αποτελέσει έμπνευση για τους νέους επιστήμονες πολλών τομέων που ασχολούνται με οικονομικά ζητήματα». —Lawrence Summers, πρώην πρόεδρος του Πανεπιστημίου Harvard, πρώην υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ • «Τα καθιερωμένα οικονομικά μάς έχουν απογοητεύσει όσον αφορά την πρόκληση της κλιματικής αλλαγής, και σε αυτό το σπουδαίο βιβλίο ο Doyne Farmer μάς εξηγεί τους λόγους —και δείχνει ότι μια πιο ολοκληρωμένη κατανόηση του τρόπου λειτουργίας των οικονομιών προσφέρει ιδέες που μπορούν να μας βοηθήσουν να δούμε και να οικοδομήσουμε ένα βιώσιμο μέλλον. Οι ιδέες του Doyne Farmer είναι πολύ πιο γενικευµένες, εκτεινόμενες σε όλα τα επιστημονικά πεδία. […]. Αλλά είναι επίσης ύψιστης πρακτικής σημασίας· η τήρηση των προσεκτικών συμβουλών του προσφέρει μια διέξοδο από το φαράγγι όπου επί του παρόντος έχουμε παγιδευτεί ως είδος». —Bill McKibben, περιβαλλοντολόγος και συγγραφέας, επικεφαλής της σταυροφορίας υπέρ του κλίματος 350.org |
|
|
|
|
Τα περιεχόμενα του βιβλίου Πρόλογος στην ελληνική έκδοση ΜΕΡΟΣ Ι: Τι είναι η οικονομική της πολυπλοκότητας; Κεφάλαιο 1. Τι είναι ένα πολύπλοκο σύστημα; Η φύση της πολυπλοκότητας • Μπορούμε να κάνουμε καλύτερες οικονομικές προβλέψεις; • Το Project: Κερδίζοντας μέσω της φυσικής • Θα μπορούσε το χάος να εξηγήσει τους οικονομικούς κύκλους; • Τι είναι το χάος; • Είναι η οικονομία χαοτική; Κεφάλαιο 2. Η οικονομία είναι ένα πολύπλοκο σύστημα Πώς έννοιες της βιολογίας μάς βοηθούν να κατανοήσουμε την οικονομία • Οικονομία ίσον λογιστική συν συμπεριφορά Κεφάλαιο 3. Κατανοώντας τον μεταβολισμό του πολιτισμού Η οικονομία μοιάζει με τον μεταβολισμό • Ένας πρώιμος πρωτοπόρος της οικονομικής της πολυπλοκότητας • Η οικολογία των δικτύων παραγωγής • Η εξέλιξη της οικολογίας της εργασίας Κεφάλαιο 4. Πώς οι προσομοιώσεις μάς βοηθούν να κατανοήσουμε την οικονομία Τι είναι η προσομοίωση; • Μη γραμμικότητα, ανάδυση και η ανάγκη για προσομοίωση • Επιστροφή στην πανδημία της COVID-19 • Μια στεγαστική φούσκα από κάτω προς τα επάνω ΜΕΡΟΣ ΙΙ: Καθιερωμένα οικονομικά ⇔ οικονομική της πολυπλοκότητας Κεφάλαιο 5. Μια αστραπιαία περίληψη των καθιερωμένων οικονομικών Θεμελιώδεις παραδοχές της καθιερωμένης οικονομικής θεωρίας • Η εξέλιξη της σύγχρονης μακροοικονομικής • Ένα απλό καθιερωμένο μακρομοντέλο • Τριβή και άλλες βελτιώσεις • Η συμπεριφορική επανάσταση • Μοντελοποίηση χωρίς αξίες; • Αβεβαιότητα έναντι κινδύνου Κεφάλαιο 6. Μοντελοποίηση μιας αβέβαιης και περίπλοκης οικονομίας Ευρετικές μέθοδοι • Μοντελοποίηση της συμπεριφοράς άμεσα • Εξερευνώντας την ερημιά της περιορισμένης ορθολογικότητας • Βατά μοντέλα για περίπλοκες οικονομίες Κεφάλαιο 7. Γιατί η οικονομία αλλάζει συνεχώς; Αυθόρμητη ανάδυση της ανισότητας και των οικονομικών κύκλων • Χαοτικά παιχνίδια ΜΕΡΟΣ ΙΙΙ: Το χρηματοοικονομικό σύστημα Κεφάλαιο 8. Αναποτελεσματικές αγορές Τι ακριβώς κάνει το χρηματοοικονομικό σύστημα; • Νικώντας το χρηματιστήριο • Πόσο καλά κάνει η αγορά τη δουλειά της; • Οικονομοφυσική, αντίκτυπος στην αγορά και η χρησιμότητα των αποτελεσματικών αγορών • Η αργή και αβέβαιη πορεία προς την αποτελεσματικότητα της αγοράς Κεφάλαιο 9. Η αυτοαναφορική αγορά Το χρηματιστηριακό κραχ του 1987 • Η αγορά δημιουργεί τις δικές της ειδήσεις • Η οικονομική της πολυπλοκότητας αποτυπώνει τις διαθέσεις των αγορών Κεφάλαιο 10. Οικολογία και εξέλιξη στη χρηματοοικονομική Το ταξίδι μου από ανθρωπολόγος της αγοράς σε οικολόγο της αγοράς • Η θεωρία της οικολογίας της αγοράς • Μπορεί η οικολογία της αγοράς να προβλέψει τη δυσλειτουργία της αγοράς; • Ρυθμιστικές επιπτώσεις της οικολογίας της αγοράς • Η μαζική εξαφάνιση της αγοράς τον Αύγουστο του 2007 Κεφάλαιο 11. Πώς η πίστωση προκαλεί χρηματοπιστωτική τύρβη Πίστωση, μόχλευση και χρηματοπιστωτικές κρίσεις • Η μόχλευση αναγκάζει την αγορά να δημιουργεί τις δικές της ειδήσεις • Η χρηματοπιστωτική κρίση του 2008 • Το εξελισσόμενο τοπίο της διαχείρισης κινδύνου • Η συνετή διαχείριση κινδύνου τροφοδότησε την κρίση • Ομοιότητα μεταξύ τυρβώδους συμπεριφοράς στα ρευστά και στο χρηματοοικονομικό σύστημα ΜΕΡΟΣ ΙV: Οικονομική του κλίματος Κεφάλαιο 12. Πώς μάθαμε να προβλέπουμε τον καιρό και το κλίμα; Προβλέποντας τον καιρό • Προβλέποντας το κλίμα • Διδάγματα για την οικονομική επιστήμη Κεφάλαιο 13. Οικονομική του κλίματος και τεχνολογική πρόοδος Προβλέποντας την τεχνολογική πρόοδο • Μια ταχεία μετάβαση στην πράσινη ενέργεια θα μας εξοικονομήσει χρήματα ΜΕΡΟΣ V: Μοντελοποίηση για ένα καλύτερο μέλλον Κεφάλαιο 14. Για την επίλυση μερικών από τα μεγάλα προβλήματά μας Διατήρηση της οικονομίας σε σταθερή πορεία • Μείωση της ανισότητας • Αποφυγή οικονομικών κρίσεων • Ανάκαμψη από καταστροφές • Περιορισμός της κλιματικής αλλαγής • Αειφόρος ανάπτυξη; Κεφάλαιο 15. Άρση των εμποδίων Συλλογή καλύτερων δεδομένων • Ανάπτυξη μεθόδων και υποδομών • Θεσμική υποστήριξη Κεφάλαιο 16. Να γίνουμε ένας συνειδητός πολιτισμός Βιβλιογραφία Σημειώσεις Λεξιλόγιο Ευρετήριο |