Θύμιζε μεσαιωνικό πύργο Ιπποτών, ο πύργος-φρούριο “Καζάρμα” στην βόρεια είσοδο της Κλεισούρας στη περιοχή των σημερινών Φραγκουλέϊκων.

Συντάκτης του άρθρου, έρευνα αρχείου και ©: Αλέξιος Γ. Κατεφίδης, εκπαιδευτικός, τέως υποδιευθυντής του Ελληνικού Λυκείου Νυρεμβέργης.

Επιβλητικός λοιπόν ο πύργος “Καζάρμα” στα 1892/93 μ.Χ., στην πρώτη φωτογραφία,στη βόρεια είσοδο της Κλεισούρας, νότια άποψη από τη περιοχή των σημερινών Φραγκουλέϊκων. Εικάζεται ότι είναι κατάλοιπο των μεσαιωνικών χρόνων και της φραγκοκρατίας στην περιοχή, από την ονομασία του “casarma” που σημαίνει στην Ιταλική στρατόπεδο-στρατιωτικό φυλάκιο. Σίγουρα είναι κατασκευασμένος μετά την ανακάλυψη της πυρίτιδος μέσα του 14ου μ.Χ. αιώνα, μιας και έχει πολεμίστρες πυροβόλων όπλων.

Κατά τα μέσα του 19ου μ.Χ. αιώνα αναφέρεται ότι χρησιμοποιούνταν ως στρατιωτικό φυλάκιο, στο πέρασμα της Κλεισούρας. Θαυμάζουμε την αρχική του μορφή τότε του σπάνιου αυτού Πύργου μνημείου για την περιοχή μας σε σύγκριση με την κατάντια και εγκατάλειψη και τα ερείπια του σήμερα εδώ στην δέυτερη έγχρωμη φωτογραφία.

Κατά τους αρχαίους χρόνους η Κλεισούρα ονομάζονταν Κύκνεια Τέμπη. Η ασπρόμαυρη φωτογραφία που επισυνάπτω είναι στα 1892/93 και προέρχεται από το ψηφιακό αρχείο του Πανεπιστημίου του Σύδνεϋ. Εκείνη την εποχή, στα μέσα του 19ου μ.Χ. αιώνα, η ληστεία μάστιζε την περιοχή και ο εν λόγω πύργος λειτουργούσε ως φυλάκιο-καζάρμα της τότε χωροφυλακής, διακρίνονται ακόμα οι πολεμίστρες στην τοιχοδομή του. Βλέπουμε πλέον τα ερείπια και τα απομεινάρια του, σήμερα στην έγχρωμη φωτογραφία.

Βέβαια στην Κλεισούρα τότε διαβιούσαν(αλήθεια διαβιούν ακόμη σήμερα;) πέρα από τους ληστές και τα όρνια (Vultur fulvus) και ο γυπαετός(Gypaetus barbatus), σύμφωνα με τις πληροφορίες που αντλούμε από τις ορνιθολογικές σημειώσεις για την νότια Αιτωλία του W. H. Simpson στο περιοδικό, The Ibis, London, 1860.
Επίσης ο κύριος Γιώργος Μπαλτάς μας αναφέρει,…..”

Κάτω αριστερά στην ασπρόμαυρη φωτογραφία φαίνεται ο τοίχος από το τοξοτό γεφύρι που περνούσε ο δρόμος που συνέχιζε δεξιά πίσω από τις φραγκοσυκιές, μπροστά από το μεγάλο πουρνάρι. Το γεφύρι αυτό ανατινάχτηκε από τους αντάρτες της Εθνικής Αντιστάσεως το 1943 με ένα νεκρό Γερμανό.

Οι δύο πλευρές των τοίχων που στηρίζανε το γεφύρι έμεναν εκεί μέχρι τη πρόσφατη πλημύρα στη περιοχή που ξήλωσε και παρέσυρε τη μία πλευρά, αυτή προς την καζάρμα. Το τοπίο έχει κυριολεκτικά “βανδαλιστεί” από γνωστούς εργολάβους τις δεκαετίες του 60 και του 70 για να γίνει “γαρμπίλι” για τα δημόσια έργα. Την εικόνα βανδαλισμού συμπλήρωσε η καταπάτηση των επιφανειών γης που δημιουργήθηκαν από τα νταμάρια και την αλλαγή των δρόμων”….

Διακρίνεται ακριβώς σε πρώτο πλάνο καλλιέργεια καπνού όπως και καλύβα βλαχοποιμένων. Πηγή της έγχρωμης φωτογραφίας το προσωπικό αρχείο του συντάκτη

Πηγή: Αιτωλία και Ακαρνανία στο πέρασμα του χρόνου, Aetolia Acarnania tempus.