Ελατού: Το ησυχαστήριο της ορεινής Ναυπακτίας με τα πανέμορφα δασικά μονοπάτια
Ένα μικρό, βουνίσιο χωριό μέσα στα έλατα των Βαρδουσίων, με γραφικά, πέτρινα σπιτάκια και πολύ ήπια τουριστική ανάπτυξη
Μπορεί να μη συγκαταλέγεται στα διασημότερα χωριά της ορεινής Ναυπακτίας, ωστόσο δεν είναι και άγνωστο, καθώς έχει αρχίσει να αναδεικνύεται τόσο ως ησυχαστήριο (ειδικά κατά την τελευταία δεκαετία), όσο και ως βάση εξορμήσεων στα δασικά μονοπάτια της ευρύτερης περιοχής.
Ο λόγος για την Ελατού, ένα μικρό, ορεινό χωριό της Αιτωλοακαρνανίας με 107 μόνιμους κατοίκους (σύμφωνα με την απογραφή του 2011), το οποίο είναι χτισμένο σε υψόμετρο 1.050 μέτρων στις πλαγιές του Κερασοβουνίου (ή Ομάλια). Η τοποθεσία κατοικείται ήδη από την αρχαιότητα, καθώς στη σύγχρονη θέση Παλιοχώρια βρέθηκαν υπολείμματα κτισμάτων άγνωστης προέλευσης: δεν αποκλείεται να σχετίζονται με την αιτωλική πόλη Αιγίτιο, ωστόσο δεν είμαστε και σίγουροι.
Όπως συμβαίνει και με πολλά άλλα τοπωνύμια στα ορεινά της χώρας μας, το σύγχρονο όνομα Ελατού συσκοτίζει τις ιστορικές ρίζες του οικισμού. Οι οποίες χάνονται στα βυζαντινά χρόνια, όταν η περιοχή αποικίστηκε από Σλάβους, που ίδρυσαν εδώ την Ελετσού (ή Ελετζού) –με τη λέξη αυτή να μη σχετίζεται με τα έλατα της γύρω περιοχής, μα να σημαίνει «ευήλιο».
Το Ελατού εμφανίστηκε πολύ αργότερα, με τις επίσημες ελληνοποιήσεις του 1928. Αξίζει να σημειώσουμε, πάντως, ότι η αρχική θέση του χωριού βρισκόταν σε διαφορετικό σημείο: οι κάτοικοι το ξανάχτισαν στη σημερινή μετά την πυρπόλησή του από ληστρικές ομάδες Τουρκαλβανών (1820).
Φτάνοντας στην Ελατού
Η Ελατού απέχει 49 χιλιόμετρα από τη Ναύπακτο και είναι εύκολα προσβάσιμη με αυτοκίνητο. Θα πάρετε τον δρόμο προς το Ευπάλιο, από το οποίο θα αρχίσετε να ανηφορίζετε. Έπειτα, μόλις προσπεράσετε τη γέφυρα του Μόρνου και τη διασταύρωση για Λιδωρίκι, θα κατευθυνθείτε προς τη Λιμνίτσα και την Τερψιθέα. Μετά την τελευταία θα δείτε το γύρω δασικό τοπίο να αλλάζει άρδην, καθώς αρχίζουν να κυριαρχούν τα έλατα, ενώ δεν θα αργήσετε να δείτε και τα πρώτα σπίτια του χωριού.
Οι ντόπιοι δεν αδιαφορούν για την τουριστική ανάπτυξη, συνάμα, όμως, κρατάνε και τον κάπως απομονωμένο χαρακτήρα του τόπου τους. Ερχόμενοι λοιπόν στην Ελατού θα βρείτε ένα γραφικό ορεινό χωριό, με ωραία πέτρινα σπιτάκια, ράθυμη καθημερινότητα και αρκετή ησυχία, το οποίο περιστοιχίζεται από πυκνό δάσος με έλατα, βελανιδιές, πλατάνια και καστανιές, αλλά και από τρεχούμενα νερά (μην παραλείψετε να περάσετε από τη βρύση που είναι γνωστή ως «Καροπούλα»).
Είναι δική σας επιλογή, έπειτα, αν θα παραμείνετε εδώ, αρκούμενοι στη χαλάρωση και στους περιπάτους στη γύρω φύση (στους οποίους μπορεί να απαντήσετε και ζαρκάδια, αλεπούδες, λαγούς, ακόμα και αγριογούρουνα) ή αν θα έχετε την Ελατού ως βάση εκδρομών, π.χ. προς την Άνω Χώρα ή τα Κρυονέρια. Αν σας ενδιαφέρει αυτή η προοπτική και διαθέτετε όχημα 4×4, αξίζει να ρωτήσετε τους ντόπιους και για τον χωματόδρομο προς το Αλποχώρι της Δωρίδας (Φωκίδα).
Αξιοθέατο του ίδιου του χωριού, τώρα, είναι η εκκλησία της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος, η οποία δεσπόζει στο κέντρο του. Χτίστηκε το 1864 από Ηπειρώτες τεχνίτες και αντανακλά την ονομαστή μαστόρικη παράδοσή τους, όπως αναπτύχθηκε τον 19ο αιώνα. Οι αγιογραφίες της, βέβαια, είναι κάπως μεταγενέστερες.
Το ίδιο έτος οικοδομήθηκε και το σχολείο της Ελατούς, αλλά χρειάστηκε να κατεδαφιστεί το 1950, λόγω εκτεταμένης φθοράς. Στη θέση του κατασκευάστηκε ένα πιο μοντέρνο σχολείο, το οποίο έπαψε όμως να λειτουργεί το 1968 λόγω έλλειψης μαθητών (τα κύματα της εσωτερικής μετανάστευσης ερήμωναν τότε τα ελληνικά χωριά), οπότε το κτήριο ανέλαβε να φιλοξενήσει το γραφείο της κοινότητας. Στις μέρες μας συστεγάζεται με την κοινοτική βιβλιοθήκη.
Η Ελατού είναι προορισμός κατάλληλος για κάθε εποχή του χρόνου, καθώς έχει την ομορφιά της τόσο τον χειμώνα –με τα χιόνια– όσο και το καλοκαίρι, καθώς παραμένει δροσερή. Στα ιδανικότερά της, όμως, θεωρείται κάθε άνοιξη και φθινόπωρο, όταν θα μπορέσετε να απολαύσετε τη γύρω φύση σε όλο της το χρωματικό μεγαλείο.
Πέρα από το πράσινο των δέντρων, άλλωστε, υπάρχουν και άφθονα λουλούδια, όπως ντάλιες, τριανταφυλλιές και ορτανσίες, αλλά και χρυσάνθεμα. Τα τελευταία κυριαρχούν το φθινόπωρο, δίνοντας έναν πολύ ξεχωριστό τόνο.
Φωτογραφίες: Σύλλογος Ελατιωτών Ναυπακτίας